Մի տխուր օրինաչափություն է նկատվում Հայաստանում:

Մեզանում, դասական իմաստով, քաղաքական իրադարձություններ տեղի չեն ունենում, քաղաքական ուժերը չեն ձևակերպում օրակարգ, որն առնչվի երկրի զարգացմանը վերաբերող խնդիրների հետ:

Հայաստանի օրակարգը ձևավորում են իրադարձություններն, որոնք ունեն քրեաքաղական բնույթ:

Օրինակ, դիտարկենք վերջին շաբաթը:

Այն եզրափակվեց Երևանի նոր ավագանու առաջին նիստով, որն էլ, զուտ ֆորմալ առումով, լուծեց Տարոն Մարգարյանի վերանշանակման, ավելի ճիշտ` վերընտրության խնդիրը:

Սակայն այս իրադարձությունը, մեծ իմաստով, մնաց ստվերում, որովհետև բոլորը հասականում են, որ Երևանի քաղաքապետի ընտրության հարցն որոշվում է` ոչ ընտրատեղամասերում, և ոչ էլ` ավագանիում, այլ` Բաղրամյան 26-ում:

Նույն տրամաբանությամբ` որևէ մարզպետի աշխատանքը բնավ էլ չի գնահատվում նրա ֆունկցիոնալ պարտականությունների կատարմամբ:

Օրինակ, երբ նախագահական ընտրություններից հետո հրաժարական տվեց Շիրակի մարզպետ Աշոտ Գիզիրյանը, բոլորը հասկացան, որ դա տեղի է ունեցել բնավ ոչ այն պատաճառով, որ գեներալը ձախողել է կառավարության ծրագրերը կոնկրետ մարզում: Տվյալ դեպքում` պատճառը քաղաքական էր. Գիզիրյանը լավ «տոկոս խփող» չէր:

Ավելի տխուր է, երբ քաղաքական գործընթացների հիմքում` կրակոցներն են:

Օրինակ, եթե Գորիսում չհնչեին կրակոցներ, մինչև հիմա կշարունակեր պաշտոնավարել տխրահռչակ Սուրիկ Խաչատրյանը:

Եվ բնավ կապ չունի այն հանգամանքը, որ նա, մեղմ ասած, չէր համապատասխանում այն չափանիշներին, որով պետք է օժտված լիներ մարզպետը:

Կապ չունի նաև այն հանգամանքը, որ այս պարոնն անցած տարիներին մի քանի անգամ հայտնվել է սկանդալների կիզակետում, նրա անունն ասոցացվում է ծեծերի, մարդկանց նվաստացնելու փաստերի, քրեական նկարագիր ունեցող ազգականների, ֆեոդալիզմի հետ:

Նա պաշտոնանկ արվեց հիմա, որովհետև նրա մասնակցությամբ հերթական ռազբորկան ավարտվեց մարդկային զոհով, ընդ որում` զոհը նույնպես հայտնի ընտանիքի ներկայացուցիչ էր:

Այսինքն, եթե, օրինակ, զոհը լիներ հասարակ մեկը, հնարավոր է` տեղի ունեցածը լայն հասարակական արձագանք չունենար, կոծկվեր, այլ կերպ մեկնաբանվեր, ու Լիսկան շարունակեր պաշտոնավարել:

Խաչատրյանը լավ մարզպետ էր, թ՞ ե ոչ:

Իմ կարծիքով` ոչ:

Սակայն այդ հարցադրումն ինքնին արհեստական է, որովհետև նրա երկար պաշտոնավարման կամ հանկարծակի պաշտոնանկության հիմքում` բնավ էլ այդ մոտիվը կամ այդ հարցի պատասխանը չէ:

Վերցնենք շաբաթվա մեկ այլ իրադարձություն, որը, դասական իմաստով, քաղաքական չէ, սակայն ավելի շատ է ազդում քաղաքական գործընթացի վրա, քան, ասենք` որևէ կուսակցության դիրքորոշումը` Մաքսային միությանը Հայաստանի անդամակցույթան շուրջ:

ՀՀ նախագահի նախկին թեկնածու Պարույր Հայրիկյանի գործով ՀՀ նախագահի մեկ այլ նախկին թեկնածու Վարդան Սեդրակյանը կապ չունի: Ինչպես տեղեկացնում է Aravot.am-ն, անցած շաբաթվա վերջին, նման հայտարարություն է արել գործով ամբաստանյալ Սամվել Հարությունյանը Կենտրոն և Նորք-Մարաշ վարչական շրջանների ընդհանուր իրավասության դատարանում շարունակվող դատական նիստին: «Դա կապված է նրա հետ, որ մենք Սեդրակյանից գումար շորթեինք: Մնացածը կասեմ պաշտպանիս հետ խորհրդակցելուց հետո»,- հայտարարել է նա:

Շարքային մի ամբաստանյալի հայտարարությունը քաղաքական հետևանքներ է ունենալու, որովհետև դատական այդ գործն ինքնին քաղաքական է:

Մինչև այսօր էլ հասարակության զգալի հատվածի համար այնքան էլ պարզ չեն այն մոտիվը կամ մոտիվները, որոնք պետք է դրդեին, որպեսզի նախագահի, մեծ իմաստով, անհայտ մի թեկնածուն պատվիրեր սպանությունը մեկ այլ թեկնածուի, ով թեև հայտնի էր, սակայն ակնհայտորեն եղանակ չէր ստեղծում նախագահական ընտրարշավում:

Կնշանակի` Սեդրակայնն այս հանցագործության ընդամնեը շղթաներից մեկն է և ոչ` կազմակերպիչը, և հանցագործության թիրախն էլ ոչ թե Հայրիկյանն էր, այլ  ընտրությունների բնականոն ընթացքը, այսինքն` դրանք խաթարելը:

Կամ էլ` գուցե ամբաստանյալը ճիշտ է, ու Սեդրակյանը կեղծ մատնության զոհ է:

Երկու դեպքում էլ ստացվում է, որ Հայրիկյանի դեմ մահափորձ կազմակերպողները, իրականում` այն ուժերը, որոնք մտադրվել էին վիժեցնել ընտրությունները` ազատության մեջ են, ըստ այդմ` մեր երկրին սպառնացող մարտահրավերները չեզոքացված չեն:

Դեռևս երկար ժամանակ Հայաստանի քաղաքական գործընթացների համար նշանային կլինեն քրեական բնույթի իրադարձությունները, կրակոցները, սկանդալները:

Դա այդպես կլինի, որովհետև իշխանությունը քաղաքական չէ, ըստ այդմ` այդպիսին չեն ընդիմությունն ու այն միջավայրը, որում գործում են այդ երկու սուբյեկտները:

Շաբաթվա Վարկածները մշակեց Սուրեն Սուրենյանցը