Այսօր արտառոց իրադարձություն է տեղի ունեցել, որը մտորելու, խորհելու առիթ է տալիս:

Օրերս Նոյեմբերյանում գտնվող ՊՆ N զորամասում ծառայակցի արձակած գնդակից զոհված Մարտունիի Վերին Գետաշեն գյուղի բնակիչ, 1994թ. ծնված զինծառայող Լյուքս Ստեփանյանի հայրը, որոշել է ի նշան որդու հետ կատարվածի դեմ բողոքի որդու դին դագաղով բերել Երևան և բողոքի միջոցառում անցկացնել Կառավարության շենքի դիմաց։

Մարտունեցիներն ավտոմեքենաներով ուղևորվել են դեպի Երևան, մայրաքաղաք տանող մայրուղու վրա նրանց կանգնեցրել է ոստիկաններից ու բանակայիններից բաղկացած պատնեշը, տեղի է ունեցել քաշքշուկ, դեպքի վայր են ժամանել պաշտպանության նախարարն ու ոստիկանապետը, որոնց, ի դեպ, հաջողվել է սպանված զինվորի հարազատներին համոզել` գյուղ վերադարձնել նրա դին:

Ինչո՞ւ են նման ծարահեղ քայլի դիմել Լյուքս Ստեփանյանի հարազատները, ի՞նչ հետևանքներ կունենան այսօրվա արտառոց իրադարձությունները:

Բացատրությունը ցավալիորեն պարզ է. մարդիկ չեն հավատում պետությանը, արդարությանն ու արդարադատությանը:

Բանակում պատանիներ են սպանվում` խաղաղ պայմաններում. մեղավորները շատ հաճախ չեն պատժվում, պատժվելուց էլ` գործը սահմանափակվում է մեկ-երկու շարքայինով: Անպատիժ են մնում հրամանատարները, որոնց անտարբերության կամ պրոֆեսիոնալիզմի բացակայության պայմաններում` բանակում արմատավորված բեսպրեդելը նորանոր կյանքեր է խլում:

Տվյալ դեպքում` Լյուքս Ստեփանյանի հոր դեմքով խոսում են բանակում որդի կորցրած բոլոր ծնողները, զինծառայող ունեցող հայրերն ու մայրերը, հասարակությունը:

Լյուքս Ստեփանյանի հայրը համոզված է, որ իր որդին անմեղ է, որ նրան սպանել են և որ` այդ սպանությունը չի բացահայտվելու:

Նա այդպես է կարծում` նախկինում տեղի ունեցած սպանությունների, դրանց նախաքննության և դատաքննության տխուր փորձը հաշվի առնելով:

Այդ մարդը մեղավոր չէ` այդպես մտածելու համար:

Հուսահտությունն է դրդել նրան` այսօր առավոտյան ծայրահեղ քայլի դիմելու համար:

Նա չի հավատում պետությանը, նրա գիտակցության մեջ պետությունը մեռել է, մեռել է` իր մատղաշ որդու մահվան բոթը ստանալուն պես:

Նա գիտի` որդուն հետ բերել չի կարող: Բայց գոնե արդարություն է ակնկալում, ոճիրի բացահայտում, մեղավորների պատիժ, որ գոնե այլք Լյուքսի ճակատագրին չարժանան:

Այսօր, ըստ էության, հարկադրանքով կանխեցին զոհվածի հարազատների մուտքն Երևան, բայց դրանից ոչինչ չի փոխվում:

Մարդիկ չեն հավատում իրենց պետությանն` այնքան, որ սպառնում են իրենք հաշվեհարդար տեսնել մեղավորների հետ:

Գեղեցիկ խոսքերն այլևս տպավորիչ չեն, բարեփոխումների մասին հավաստիացումները` նույնպես:

Կոնկրետ քայլեր են պետք, այլապես` վաղը մարդիկ զանգվածաբար հրաժարվելու են զինվոր տալ հայրենի բանակին:

Մի քանի առիթով ասել եմ, որ ես գնահատում եմ գեներալ Սեյրան Օհանյանին, նրա անցած փառապանծ ուղին, հավատում եմ նրա անկեղծությանը, գիտեմ, որ նա այսօր բոլորիցս շատ է ցավում տեղի ունեցած ողբերգության համար:

Սակայն Սեյրան Օհանյանի ինտելիգենտ, հայրենասեր մարդու կերպարը չէ, որ խորհրդանշում է այսօրվա բանակը` գոնե հասարակության համար:

Այսօրվա բանակի «դեմքը» դարձել են հաբռգած հրամանատրները՝ չաստերում դիրք ունեցող ու դիրք թելադրող խաժամուժը:

Ուրեմն` բանակը ճգնաժամի մեջ է, լուրջ ճգնաժամի: Այն բանակը, որի համար պատերազմն ավարտված չէ, որը, առավել` քան երբևէ, հասարակության աջակցության կարիքն ունի:

Բանակին քարկոծելով կամ բանակում տեղի ունեցած հանցագործությունները պարտակելով` հարց չենք լուծի. երկու մոտեցումն էլ սխալ է:

Անհրաժեշտ է մեծացնել խորհրդարանական և հանրային վերահսկողությունը բանակի նկատմամբ:

Եթե Սեյրան Օհանյանը բանակային բարեփոխումներ է ուզում, ապա պետք է ապավինի քաղաքացիական հասարակությանը աջակցությանը, անկեղծ հասարակական դիսկուրս սկսի` բանակի խնդիրների շուրջ:

Եթե հարկ է, ուրեմն` պետք է ազատվել նաև Գլխավոր շտաբում տարիներով բուն դրած հաստավիզ ուսադիրավորներից, որոնցից շատերի համար բանակը խոպան է դարձել:

Սեյրան Օհանյանի անձնվերությունն արցախյան պատերազմում գնահատելի է, նույնը պահանջվում է այսօր` խաղաղության տարիներին:

Հանուն նրա, որ բանակը մաքրվի խուժանից, որ մարդիկ բանակը չշփոթեն կառափնարանի հետ, որ պետությունը չմեռնի բոլորիս գիտակցության մեջ:

Սուրեն Սուրենյանց