Երևանի 58-ամյա բնակիչ Ջոնիկը, ամառային մի օր որոշել է սեփական ուժերով դուրս գալ գործազուրկի կարգավիճակից` 77-ամյա Վալոդ հորեղբորն էլ դարձնելով «գործի քավոր»:
«Մայամի» հյուրանոցային համալիրի մատույցներում «ընդունարանի վարիչ» աշխատող Ջոնիկն իր ԲՄՎ -ն դարձրել է մարմնավաճառների և նրանց հաճախորդների «պաշտոնական» բանակցությունների նախասրահ: Ծառայություն մատուցող և ծառայությունից օգտվող կողմերն այնտեղ նստել են, բանակցել, և հենց նրանց միջև համաձայնություն է ձեռք բերվել, թե՝ ով ում ինչ պիտի անի ինչքան փողի դիմաց, Ջոնիկը նրանցից վերցրել է իր «ընդունարանի» ծառայությունից օգտվելու «տաքսան»` 5000 դրամը, և կապ տվել «Մայամիում» դվիժենին հսկող հոպարին. թե` «Վալոդ հոպար, սենյակը պատրաստի` գործ ա կպել»:

Քրեական գործի նյութերից տեղեկանում ենք, որ հոպար Վալոդն էլ եղբոր որդու դրած բիզնեսը ծաղկեցնելու` բարեհաջող կազմակերպելու և հարմարավետ պայմաններ ապահովելու համար, ռեստորան -հյուրանոցում անհրաժեշտ պարագաներ, այդ թվում` պահպանակներ է պահել, որ հանկարծ դրանց պակասի պատճառով կլիենտ չկորցնեն:
Եվ ահա, հենց Ջոնիկը կապ է տվել հոպարին, վերջինս նաև իր օգուտի համար` «տրապից» պատշաճ կարգով դիմավորել է անսեր, բայց հաճույքի կարոտ զույգերին, հետո էլ ճանապարհել:
Այդպես մոտ երկու տարի` 2010-ի հունիսից մինչև 2012-ի փետրվարը, Ջոնիկին հաջողվել է խուսափել գործազուրկի կարգավիճակից և դառնալ բիզնեսմեն: Թե քանի հոգուց է այդ ընթացքում 5000 դրամ ընդունարանի վճար վերցրել, միայն Ջոնիկն ու Վալոդ հոպարը կիմանան: Բայց մի օր ոստիկանները փակել են նրանց բիզնեսը, երկուսին էլ մեղադրանք առաջադրել` նախնական համաձայնությամբ, երկու կամ ավելի անձանց օգտագործելով պոռնկությամբ զբաղվելուն նպաստելու համար (ՀՀ քր. օրի 262 հոդվածի 2-րդ մասի 1,5-րդ կետեր): Այս սանկցիան նախատեսում է երեքից վեց տարվա ազատազրկում` գույքի բռնագրավմամբ, կամ առանց դրա, որոշակի պաշտոններ զբաղեցնելու կամ որոշակի գործունեությամբ զբաղվելու իրավունքից զրկելով` առավելագույնը 3 տարի ժամկետով, կամ առանց դրա:

Գործն արդեն ուղարկվել է Երևանի Շենգավիթ վարչական շրջանի դատարան, և եթե մեղադրանքը հիմնավորվի, ուրեմն նախկինում չդատված Վալոդի և Ջոնիկի կենսագրությունների վրա բիծ կմնա: Առայժմ նրանք կալանքի տակ չեն, երաշխավորությամբ ազատ են արձակված, բայց դատարանը առաջիկայում կորոշի` ազատազրկե՞լ նրանց, թե՞ չազատազրկել, թույլ տա՞լ Ջոնիկին` տաքսիով «Մայամիի» առջև կանգնել, Վալոդին էլ` ներսում աշխատել, թե ոչ:

Բայց այ` գույքի բռնագրավման մասով մի քիչ կասկած առաջացավ, երբ պարզ դարձավ, թե ինչպիսի և ինչքան իրեղեն ապացույցներ են հայտնաբերել ոստիկանները և կցել գործին` որպես ապացույց:
Իրավապահները հայտնաբերել են 30 հատ չօգտագործված պահպանակ` փաթեթավորված, և մոտ 190 հատ (186) օգտագործված: Ընդ որում, ոստիկանները դրանք աղբամաններից են հայտնաբերել:

Մինչ զարմանալը եկեք մի փոքր հաշվարկ անենք և տրամաբանենք` արդյո՞ք հնարավոր է…
Եթե այդ բոլոր օգտագործված պահպանակները Ջոնիկի «կպցրած գործերն» են, ուրեմն նա միայն իր 5000 դրամ գանձումներով պետք է 930.000 դրամ (մոտ 2,5 հազար դոլար) փող աշխատած լիներ` ենթադրվում է մի քանի օրում: Երևի Ջոնիկի «ընդունարանի» ու «Մայամիի» առջև մի քանի օր մարմնավաճառների հերթ է եղել, չնայած նույնիսկ մարմնավաճառները չեն կարող մի քանի օրում այդքան փող աշխատել:

Բայց արդյո՞ք դա հնարավոր է գործազրկության բարձր մակարդակ ունեցող այս երկրում: Իսկ եթե իրավապահները օգտագործված այդ 186 պահպանակները ներկայացնում են որպես Ջոնիկի և Վալոդի մի քանի ամսվա գործունեության արդյունք, ապա մի տեսակ հետաքրքիր պատկեր է ստացվում. կամ ոստիկաններն ամիսներ շարունակ «նստած» են եղել Ջոնիկի և Վալոդի «պոչերին» և մարմնավաճառների աշխատանքային օրվա վերջում մի հատ էլ իրենք են օգտվել «Մայամիի» ծառայություններից, որպեսզի ներսի աղբամաններից կարողանան հավաքել իրեղեն ապացույց -օգտագործված պահպանակները, կամ` ամիսներ շարունակ հետևել են «Մայամիի» աղբը հավաքող մեքենային և աղբաթափությունից հետո ջոկել ու հանել են պահպանակները: Սակայն այս երկու դեպքում էլ կարող է հանցակազմը հիմնավորելու համար մի էական խնդիր առաջանալ. Ինչպե՞ս են ոստիկանները հիմնավորելու պատճառահետևանքային կապը` Ջոնիկի, Վալոդի և պահպանակների միջև. դրանց վրա հաստատ գրված չի լինի «Ջոնիկի, Վալոդի կպցրած գործ»…

Ուստի, մնում է այդ կապը ապահովելու երրորդ տարբերակը` ոստիկանները Ջոնիկի հետ համագործակցող մարմնավաճառներին ասել են` համ փող աշխատեք, համ էլ պահպանակները լավ պահեք, որ վերջում մեզ հանձնեք, դատարանում էլ Ջոնիկի ու Վալոդի դեմ ցուցմունք տաք… Երևի այդպես էլ հավաքվել է 186 պահպանակ, և այդ թիվը գուցե անհրաժեշտ է եղել` ցույց տալու նրանց աշխատած «հսկայական» եկամուտները հանցանքը իրեղեն ապացույցներով հարստացնելու, գործն ավելի ծանրակշիռ դարձնելու և ինչու չէ՝ հետագայում գույքի բռնագանձման հնարավորություն ստեղծելու համար:
Վերոնշյալ ենթադրություններից ո՞րն է իրականությանն ավելի մոտ` կփորձենք հասկանալ դատաքննության ընթացքում:

Է. Մարտիրոսյան