Մինչ ՀՀ բոլոր նորմալ քաղաքացիները զբաղված էին Ամանորյա հարբեցողությամբ, ՀՀ նախագահի թեկնածու առաջադրվելու գործընթացում ծավալվեց անհասկանալի «մանրապճեղների» խրախճանք: Նրանցից 13 –ը փորձեցին դառնալ 2013 թվականի ընտրությունների մասնակից և լիովին օրինական հիմքով` ընտրարշավի անվան տակ հեռուստաէկրաններից անկոչ հյուրի պես խցկվել բոլորիս տները: Գարշելի քրեական և անբարոյական սերիալները, հեռուստաարյունը, հեռուստաանառակությունը և հեռուստալացը քիչ էին, հիմա էլ` սրանք…

Դեռ մինչև Ամանոր ԿԸՀ-ն դրանցից երկուսին խոտանեց` ՀՀ-ից վերջին 10 տարիներին բացակայելու թույլատրելի սահմանը խախտելու հիմքով: Դիմեցին դատարան, դատավորի ականջները լցնելով անասելի զառանցանքով, թե ՀՀ նախագահի, ԱԱԾ-ի, ԱԳՆ-ի հանձնարարությամբ արտերկրում գաղտնի հանձնարարություն էին կատարում, բայց բարեբախտաբար դատարանը բանի տեղ չդրեց այդ ամենը, ու այդ երկուսի ծամածռություններից պրծանք: Մնացին 11-ը, որոնցից 7-ի համար 8 միլիոն դրամ դնող չգտնվեց, և նրանց` «օգտագործիր ինձ» անզոր աղաղակը մնաց ձայն բարբառո հանապատի: 4-ին ճանաչեցին պիտանացու, որպեսզի շուրջ 20 հազարական դոլարներ, չհաշված բուկլետների, տեսահոլովակների և այլնի փողը, ծախսվի նրանց վրա` Լեռնային Ղարաբաղի նախկին արտգործնախարար Արման Մելիքյանը, «Ռադիո հայ» ՍՊԸ-ի տնօրեն Անդրեաս Ղուկասյանը, էպոսագետ, անկուսակցական Վարդան Սեդրակյանը և «կրկին փորձիր» Արամ Հարությունյանը:

Ռեալ քաղաքական թեկնածուները նույնպես չորսն են` ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանը, «Ժառանգություն» կուսակցության առաջնորդ Րաֆֆի Հովհաննիսյանը, Հայ ազգային կոնգրեսից առանձնացած «Ազատություն» կուսակցության ղեկավար Հրանտ Բագրատյանը, «Ազգային ինքնորոշում» միավորման ղեկավար Պարույր Հայրիկյանը: Դե պարզից էլ պարզ է, որ Սերժ Սարգսյանն այս ֆոնի վրա անմրցելի է, իսկ երկրորդ տեղի ու միաժամանակ ԱՄՆ-ի ֆավորիտի կարգավիճակի համար մրցակցում են Րաֆֆի Հովհաննիսյանը, Հրանտ Բագրատյանը և Պարույր Հայրիկյանը: Եվ, ի դեպ, ահավոր չսխալվող Ահարոն Ադիբեկյանն արդեն հայտարարել է ապագա տոկոսները. 72 տոկոս` Սերժ Սարգսյան, 20 տոկոս` Րաֆֆի Հովհաննիսյան, մնացյալ 8 տոկոսը կբաժանվի Բագրատյանի, Հայրիկյանի և 4 «մանրապճեղների» միջև: Իսկ լուրջ քաղաքական ֆիգուրներից և ուժերից մասնակցելուց ձեռնպահ մնացին Լևոն Տեր-Պետրոսյանը, Ռոբերտ Քոչարյանը, ԲՀԿ-ն և ՀՅԴ-ն: Տեր-Պետրոսյանն ըստ էության գնաց քաղաքական թոշակի` կործանման դատապարտելով ՀԱԿ-ը, ՀՅԴ-ն տազ արած սպասում է, թե երբ և որտեղից կփչեն կողմնորոշիչ քամիները, ԲՀԿ-ն կբաժանվի գործարար-կարիերիստական քաղաքական-կիսահեղափոխական թևերի, իսկ Ռոբերտ Քոչարյանը լրջորեն պատրաստվում է 2017-2018 թվականների ընտրություններին:

ՀՀ երկրորդ նախագահի թիմը այդ նախապատրաստման համար առայժմ ընտրել է բոլորի տոտալ ամենօրյա վարկաբեկման մարտավարությունը: Մի կողմից, զբաղված են գործող հրապարակային ուժերին և գործիչներին «փչացնելով», մյուս կողմից Ռոբերտ Սեդրակիչը «գույքագրում» է իր բոլոր տեսակի ռեսուրսները, որպեսզի ստեղծի մարտունակ կուսակցություն կամ քաղաքական ալյանս: Եվ նրա մարտավարությունը պարզորոշ երևում է նրա ոչ պաշտոնական կայքի վերջին` հունվարի 8-ի հրապարակումից: Մասնավորապես. «Այսօր Հայաստանի քաղաքական, լրատվական և քաղաքացիական դաշտը վեր է ածվել կարմիր լապտերների փողոցի:

Փետրվարի 18-ից այն կարող է փակվել, ենթարկվել ձևափոխման, բայց դրանից այն ահռելի վնասը, որը հասցվել է մեր հասարակությանն ու պետությանը չի վերանալու կամ մեղմվելու:
Մեզ համար կարևոր խնդիր է անուն առ անուն, դետալ առ դետալ, բացել կեղտոտ առուծախի մանրամասները. Սա է միակ առողջացման ճանապարհը…

…Ուղղակի սահմռկեցուցիչ է մարդկանց, գործիչների այն քանակը, ովքեր մտան կեղտոտ խաղի մեջ, ովքեր թվում էր, թե պետք է կարողանային զերծ մնալ կեղտոտվելուց, ովքեր, ի դեպ, կյանքի տարբեր փուլերում կարողացել էին զերծ մնալ, բայց հիմա չկարողացան:

Ի դեպ, կեղտոտելու, այլասերելու մեքենան ամեն նոր զոհի խժռելուց հետո հրճվում էր: Ամեն նոր զոհը նրա վառելիքն էր` գոյատևելու և անխափանության պայմանը: Դիմադրության հատուկենտ օջախները այդ մեքենայի ամենակարողության լեգենդը ջարդում էր:
Վերջին մի քանի տարում, օրինակ, ամեն փորձ արվեց այս խաղի մեջ ներքաշելու երկրորդ նախագահ` Ռ. Քոչարյանին: ԲՀԿ-ի և ՀԱԿ-ի ակնհայտ օբյեկտիվ փոխհարաբերությունները փորձում էին խափանել Քոչարյանի գործոնով, տնտեսական ակնհայտ տապալումները փորձում էին պայմանավորել Քոչարյանի գործոնով, Ղարաբաղյան հարցում ակնհայտ փակուղին` նույնպես փորձում էին արդարացնել Քոչարյանի գործոնով: Ցանկացած ձախողման հիմքում փորձում էին դնել երկրորդ նախագահի անունը: Չստացվեց: Ռ. Քոչարյանը ընդգծված հետ քաշվեց, իր գործոնով չխոչընդոտելով քաղաքական պրոցեսներին, տնտեսական բարեփոխումներին, հայ-թուրքական սահմանի բացմանը, արտագաղթի նվազեցմանը, ներդրումների մեծացմանը և այլն: Արդյունքում Ռ.Քոչարյանը ստացավ եզակի կարգավիճակ` նա միակն է, ով մասնակցություն չի ունեցել վերջին հնգամյա պատմությանը»:

Այսինքն` փորձ է արվում ներկայացնել այնպես, թե բոլորն անխտիր քաղաքական պոռնիկներ են, և միայն Ռոբերտ Քոչարյանն է սպիտակ հանդերձներով, սպիտակ ձիու վրա և հրեշտակի թևերով: Բայց ճշմարտության հատիկ էլ այդտեղ կա, և իրոք քաղաքական թեկնածուներ Րաֆֆի Հովհաննիսյանի, Հրանտ Բագրատյանի և այլոց վարքագծում առկա են առկա են Բաղրամյան-26-ի քաղաքական թրաֆիքինգի կամովի օբյեկտների տարրեր: Սակայն «կարմիր լապտերների փողոցի» իսկական ապրանք են թերևս չորս մանրապճեղ թեկնածուները:

Թեև նրանք չորսով միասին իրար մեջ կկիսեն քվեների մեկ տոկոսը կավ ավելի քիչը, սակայն նրանց քաղաքական կլոունադան ամենևին էլ անշառ զբաղմունք չէ: Այն ուղղված է շատ կոնկրետ ստվերային շահերի սպասարկմանը, և տիկնիկավարների համար քոսոտ $20.000+ չափսով ծախսերը միանգամայն արդյունավետ ներդրում են բիզնեսի ամենաեկամտաբեր ճյուղում` քաղաքականությունում: Ոչ ոք «իր կայֆի համար» իր գրպանից այդքան գումար չի ներդնում ու, օրինակ, մեջներից ամենաանշառները` որոշ մասնավոր բուհերի սեփականատերերը, դրանով գովազդ էին ապահովում իրենց բուհերի համար: Իսկ, օրինակ ընտրությունից-ընտրություն առաջադրվող և մշտապես 1 տոկոսից քիչ հավաքող Արման Մելիքյանի և Արամ Հարությունյանի անձնական բարեկեցությունը, մեղմ ասած, դրանից չի տուժում, մեկ էլ տեսնում ես, որ արանքում նոր ավտոմեքենաներ և «օբյեկտներ» են ծլում:

Այսինքն հիմքեր կան ենթադրելու, որ քաղաքական ծաղրածուի աշխատանքը լավ էլ վարձատրվող է: Ըստ ամենայնի, Արամ Հարությունյանը բոլոր իշխանություններին օգնում է լուծել թեկնածուների գլխաքանակի և բազմազանության խնդիրը, իսկ Արման Մելիքյանը թերևս Արևմուտքի համար ունի նույն ֆունկցիան, ինչ Վարդան Օսկանյանն իր «Սիվիլիթասով», պարզապես նրա մասշտաբը սահմանափակվում է Արցախով, նրան պահում են ջրի երես մինչ այն պահը, երբ հարմար կլինի ամերիկյան երկար քիթը խոթել Ստեփանակերտ…
Սակայն անդրադառնանք «նորերին»: Անդրեաս Ղուկասյանը առաջարկում է բոլորով միասին ինքնաբացարկ հայտնել, իսկ դրանից հրաժարվողների ճակատին միանգամից դնել «Սերժ Սարգսյանի դրածոյի» խարանը, այսինքն` օբյեկտիվորեն սպասարկում է Քոչարյանի ճամբարի քարոզչական նպատակները: Իսկական «կարմիրլապտերային» գործառույթ: Իսկ «էպոսագետ» Վարդան Սեդրակյանը, պարզվում է, «самозванец» էպոսագետ է, իրականում ճարտարապետ-շինարար է: 2007-ին լինելով պատգամավորի թեկնածու` բուկլետ տպելու փող չուներ, իսկ հիմա հանկարծ հարստացավ, կառուցում է 3 առանձնատուն, նոր ավտոմեքենաների տեր դարձավ: Կարելի է ենթադրել, որ մեր ինքնության կոդի բաղկացուցիչ մաս կազմող «Սասնա ծռեր» էպոսի արժեզրկման համար լավ գին տվող կա… Եվ ուշագրավ է վարչապետի խորհրդական Միհրան Հակոբյանի դիտարկումը. «”Սասնա ծռերը” մեր ինքնության կարևորագույն մասն է: Էպոսը քաղաքական նկատառումներով շահարկելու անհաջող փորձերն ու էպոսագիտությունը խեղկատակության հետ կանխամտածված շփոթությունը ոչ այլ ինչ է, եթե ոչ ազգային անվտանգության խնդիր… Փետրվարի 18-ին կայանալիք ընտրությունները կանցնեն-կգնան, կմոռացվեն, բայց երկար ժամանակ “էպոս” բառը կնույնականացվի ծաղրածուի կերպարի հետ…»:
Չէ, ինչքան զզվելի են այդ մանրիկ խաղերը: Եվ ինչքան շատ են նրանք, ովքեր «Մերսեդես» ավտոմեքենայի կամ այլ գույքի դիմաց պատրաստ են լումա ներդնել պետականության և ազգի հիմքերը խարխլելու զազրելի գործում… Հենց այդիսինների բնութագրման համար է ռուսական նորագույն ասացվածքը` «Один раз-не педераст»:

Երևի թե ժամանակն է հարևան Իրանի օրինակով մտցնել թեկնածուների գրանցման մերժման ինստիտուտը ազգային անվտանգության նկատառումների հիման վրա: Ջհանդամի, թե մեզ չեն համարի հետամնաց ավտորիտար և հակաժողովրդավարական պետություն` ազգն ու հայրենիքը ավելի կարևոր են, քան ինչ-որ կիսագոմիկ եվրոպացու կամ ամերիկացու դրական կարծիքը:

Վարկածները մշակեց ԱՐՍԵՆ ՎԱՀԱՆՅԱՆԸ