Բիզնես սկսելու մեջ վախը Ձեր ամենավատ թշնամին է, իսկ կշռադատված ռիսկը` Ձեր բարեկամը: Անհայտությունը պետք չէ ընկալել միայն բացասական ենթատեքստով: Ընդհակառակը, այն իր մեջ լավ երևույթի, լավ գործի սկիզբ է ենթադրում: Եթե հաջողությունը երաշխավորված լիներ, ապա ճանապարհը նույնը չէր լինի: Իսկ բիզնես սկսելու ճանապարհն իրականում այն է, ինչ ներշնչում և ձևավորում է մեզ, օգնում հասկանալ, որ հաջողությունը հեշտությամբ չի գալիս. Նրան պետք է նաև արժանի լինել:

Ես 19 տարեկան էի երբ սկսեցի իմ առաջին գործը: 1992 թվականն էր, երբ Երևանում շատ դժվար էր պահանջված թերթեր գտնել, իսկ մարզերում ընդհանրապես ինֆորմացիայի պակաս կար: Այդ օրերին էլեկտրական հոսանքը պարբերաբար անջատվում էր, և, հետևաբար, հեռուստատեսությամբ լուրեր դիտելը շատ դժվար էր: Իսկ տպագիր թերթերը մարզեր շատ վատ էին հասնում, որովհետև վառելիքն անասելի թանկ էր` դրանք մեքենաներով մարզեր հասցնելու համա: Լուսահոգի հայրս երկաթգծում էր աշխատում, և ես մոտիկից ծանոթ էի այդ համակարգին: Նկատեցի, որ էլեկտրագնացքի միջոցով թերթերը մարզեր առաքելու հնարավորությունը չի օգտագործվում: Դիմեցի մի շարք խմբագրությունների, և նրանք ինձ քվոտաներ հատկացրեցին՝ իրենց թերթերը միայն մարզեր առաքելու պայմանով: Սկզբում ամեն ինչ լավ էր, բայց քանի որ Երևանի պետական կոնսերվատորիայում ուսանող էի, չէի հասցնում դասերիս զուգահեռ՝ այդ աշխատանքը լիարժեք կազմակերպել, որի պատճառով  թողեցի այդ գործը: Հաջորդ ձեռնարկս նախաձեռնեցի 31 տարեկանում` ինտերնետային լրատվության բնագավառում, որն էլ հաջողությամբ մինչև այսօր իր զարգացումն է ապրում:

Տարիների անց` երկու բիզնես ձեռնարկումների արդյունքում, հասկացա, որ անորոշության ու անհայտության հետ կապված վախը ձեռնարկատիրոջ ամենամեծ թշնամին է: Այս կարծիքն ունեն նաև բազմաթիվ այլ բիզնեսմեններ. քանի որ դու չգիտես` գործը հաջողությա՞մբ կպսակվի, թե՞ ոչ: Սակայն, եթե Ձեր մտքերը կենտրոնացնեք անհաջողության ու վախի վրա, ապա իմացեք, որ Դուք արդեն իսկ ձախողվել եք` առանց նույնիսկ փորձելու կամ որևէ քայլ կատարելու:

Աշխարհում շատ մարդիկ կան, ովքեր ունեն մեծ գաղափարներ կամ մեծ երազներ, բայց, ինչպես ասում են` «լռված են» իրենց այդ մեծ գաղափարների ու երազների մեջ:

Մի՛ ընկեք այս ծուղակի մեջ: Ձեր երազանքներն ու գաղափարներն իրականացնելու, նվաճելու  միակ ճանապարհը` այդ ուղղությամբ քայլեր ձեռնարկելն է:  Որոշե՛ք, Դուք ուզում եք լինել երազանքներ ու գաղափարներ իրագործո՞ղ, թե՞ ընդամենը երազող:

Սկսեք՝ Ձեր էներգիայի 100 տոկոսը ծախսելով որևէ  քայլ կատարելու ուղղությամբ: Առաջին քայլը կատարեք: Դրա բնական արդյունքը կլինի այն, որ Դուք արդեն կլինեք Ձեր գաղափարի/երազանքի իրագործման ճանապարհին:

Հաջորդ ամենակարևոր բանը Ձեր ճանապարհին` կիրքն է: Առանց կրքի հաջողության չեք հասնի, ու գործը կիսատ կմնա: Երբ ես սկսեցի իմ երկրորդ գործը, իմ շրջապատում ինձնից բացի որևէ մեկը չէր հավատում իմ սկսած գործի հաջողությանը: Առաջին ամսում ես 1 դոլար վաստակեցի ինտերնետում, երկրորդ ամսում` 3 դոլար: Մտերիմներիս խոսքերն ինձ մղում էին դեպի հուսահատություն: Ես, սակայն, մտածում էի, որ 1 դոլարից մինչև 3 դոլար` 300 տոկոսի աճ է: Եվ եթե ես կարողանամ ամեն ամիս իմ բիզնեսի եկամուտը 300 տոկոսով ավելացնել, ուրեմն ո՞ւր կարող եմ հասնել 1 կամ 2 տարի հետո: Անշուշտ, ոչ մի բիզնես ամսական 300 տոկոս չի աճում, բայց հաջողությունը եկավ: Ես հասկացա, որ լավատեսությունը, դրական մտքերն ու դրական կիրքը դրական արդյունքի են հանգեցնում:

Թոմաս Էդիսոնի էլեկտրական լամպի գյուտն, օրինակ,  առաջին փորձից չստացվեց: Այնպես որ, հնարավոր է` որևէ ընկերություն կամ ապրանք ստեղծելու ճանապարհին Ձեզանից էլ մի քանի փորձեր պահանջվեն: Էդիսոնն ու նրա պես մարդիկ, ի վերջո, հասան իրենց երազած արդյունքին և իրենց գաղափարները կյանքի կոչեցին` անցնելով բազում անհաջող փորձերի միջով:

Դուք կարող եք որևէ բան սկսել փոքր մասշտաբով` զուտ որպես փորձ, ու տեսեք` արդյո՞ք այն գրավում է շուկայի կամ մասսաների ուշադրությունը: Այն գաղափարները, որոնք շուկայի կողմից լավ կարծիքի չեն արժանանում` պարզապես հրեք մի կողմ: Շարունակականության ասպեկտներից մեկն այն է, որ արագ շարժվեք առաջ, նույնիսկ այն դեպքում, երբ թվում է,  թե գաղափարն այնքան էլ կատարյալ չէ: Չկա կատարյալ ապրանք կամ կատարյալ որոշում: Սակայն որոշումների կայացման արագությունը և նոր ապրանքի բազմակրկնությունը նույնքան մոտ է կատարելության, որքան մենք կարող ենք մոտենալ:

Եվ, վերջապես, պատրաստ եղեք երկու ոտքով ցատկել Ձեր բիզնես գաղափարի մեջ: Քաջությամբ գնացեք Ձեր նպատակի ետևից` կշռադատված ռիսկով,  և թողեք, որ Ձեր  կանխազգացումն առաջնորդի Ձեզ:

Սիրելի՛ հայրենակից. պետք չէ թողնել երկիրը և բախտ որոնել օտար ափերում (խոսքս չի վերաբերում ուսման ու մասնագիտական փորձի ձեռքբերման նպատակով ժամանակավորապես արտասահման մեկնելուն): Հայոց հողը բարեբեր է: Արևը՝ ջերմ, ջուրն էլ՝ պաղ: Գործդ ձեռնարկիր քո երկրի վրա: Աշխատեցրու քո հողը: Հարստացրու քո հայրենիքը: Երբ հաջողես, կստեղծես աշխատատեղեր, կուրախացնես այլոց և կօրհնվես մարդկանց ու Աստծո կողմից:

Հաջողությո՛ւն ամեն ազնիվ ձեռնարկի:

Արմեն Հարեյան
Hareyan Publishing Corporation-ի հիմնադիր, տնօրեն
www.huliq.com, www.emaxhealth.com, www.TorqueNews.com

168.am