Զարգացած երկրներում տեղական ինքնակառավարման խնդիրները կարևորագույնների շարքում են: Շարքային եվրոպացու, ամերիկացու կամ կանադացու համար թերևս ավելի կարևոր է, թե ով է իր թաղամասում պահպանում կարգուկանոնն ու մաքրությունը, ինչպես են գործում իր կողքին գտնվող մանկապարտեզներն ու դպրոցները, քան այն, թե ով է մայրաքաղաքի գրասենյակներում ինչ-որ գլոբալ հարցեր լուծում: Քաղաքապետի, գյուղապետի կամ տվյալ շրջանի ղեկավարների ընտրությունները նման երկրներում ավելի շատ են կարևորվում, քան նախագահականները: Մյուս կողմից, տեղական ընտրությունները լուրջ փորձություն են կուսակցությունների համար. օրինակ, այս տարվա մայիսին Գերմանիայի որոշ մարզերում կայացած ընտրություններում իշխող` Քրիստոնեադեմոկրատական միության անհաջությունները լուրջ ազդանշան են Անգելա Սերկելի կուսակցության համար:
Մեզանում այդ ընտրությունները, սովորաբար, երկրորդական նշանակություն ունեն: Պատճառների մի մասը, կարելի է ասել, օբյեկտիվ է. մեր քաղաքներն ու գյուղերը չունեն այն ինքնուրույնությունը և այն բյուջեները, որոնցով կարելի է մարդկանց համար կարևոր կենսական հարցեր լուծել: Իսկ այն փոքր գումարները, որոնք ընկնում են քաղաքապետների և գյուղապետների ձեռքը, սովորաբար մսխվում են նրանց կողմից` ձեռնասուն ավագանիների օգնությամբ: Կա նաև սուբյեկտիվ կողմը` կուսակցական ամբիցիաները մեզանում էապես ավելի բարձր են տեղական մակարդակից, քաղաքականապես ակտիվ մարդն իրեն երազում ք տեսնել նախագահական, նախարարական, ծայրահեղ դեպքում` պատգամավորական աթոռին, ոչ թե ինչ-որ գյուղապետի պաշտոնում: Ահա և ստացվում է, որ տեղական իշխանության համար պայէարը ոչ թե քաղաքական է, այլ կլանային` տասնամյակներ շարունակ թշնամություն անող ընտանիքների համար դա լավ առիթ է՝ հերթական անգամ հարաբերություններ պարզելու:
Բայց գլխավոր պատճառն այն է, որ մեզ նման երկրներում ամեն ինչ որոշում է առաջին դեմքը, և, բնականաբար, հենց դրա համար էլ բնակչության կեսն իրեն տեսնում է հենց այդ դերում: Այստեղից բխում է հետևյալ առանձնահատկությունը` կարևոր չէ, թե որ պաշտոնն ես դու զբաղեցնում, կարևոր է, թե որ «կրուգի» մեջ ես դու մտնում: BBC-ն վերջերս վերաշարադրել է քաղաքագիտական մի զեկույց, ըստ որի` Պուտինի ամենամերձավոր շրջանակի մեջ մտնում են ոչ միայն վարչապետը և Կրեմլի վարչակազմի ղեկավարը, այլև, օրինակ, «Ռոստեխնոլոգիի» պետական կորպորացիայի տնօրեն Սերգեյ Չեմեզովը և համեմատաբար քիչ հայտնի գործարարներ Գենադի Տիմչենկոն և Յուրի Կովալչուկը: Այսինքն` պաշտոնական հիերարխիան պետական նման կառուցվածքի դեպքում որևէ նշանակություն չունի` որոշիչ է իրական քաղաքական և տնտեսական կշիռը: Մարդիկ, իհարկե, ձգտում են այդ` իրական, ոչ թե ձևական իշխանությանը:
Ընդդիմությունը առաջիկա ՏԻՄ ընտրությունների հարցում պասիվ է: Բոլոր վերը նշված պատճառներից բացի, հնարավոր է, որ այն չի ուզում իր ռեսուրսները վատնել նախագահական ընտրություններից առաջ:
Առավոտ