Երեկ «Առավոտի» թղթակցի հետ զրույցում «Հանրապետություն» կուսակցության առաջնորդ Արամ Սարգսյանը տվեց երկու շատ տրամաբանական պատասխան, եթե Սմբատ Այվազյանը ցանկանում է զբաղվել զուտ հասարակական գործունեությամբ, դրա մեջ ոչ մի արտառոց բան չկա, եթե իր` Արամ Սարգսյանի երբայրը` Արմենը, համակրում է Սերժ Սարգսյանին, ապա դա էլ է նորմալ, պարտադիր չէ, որ ամբողջ հայությունը բոլոր հարցերի շուրջ միևնույն տեսակետն ունենա: Որևէ այլ կուսակցության պաշտոնական արձագանքը կլիներ` մենք ինքնամաքրվում ենք, ազատվում ենք պատահական մարդկանցից, որոնք չեն կարողացել դիմանալ գայթակղություններին և այլն: Նրանք, ովքեր անցել են ԽՄԿԿ պատմությունը, շատ լավ գիտեն, որ հենց ադպես են մոտավորապես 20-րդ դարի սկզբից ռադիկալ սոցիալ-դեմոկրատները, իսկ այնուհետև` բոլշևիկները համագումարից համագումար «ինքնամաքրվել» և «հուժկու հակահարվածներ» տվել այս կամ այն «շեղմանը»: Ինչո՞ւ էր դա տեղի ունենում: Որովհետև բոլշևիկների ուսմունքն, ըստ իրենց, ամենազոր էր, քանի որ ճիշտ էր: Իրականում, սակայն, այդպիսի ուսմունքներ գոյություն չունեն, չեն կարող լինել:
Նրանք, ովքեր ներգրավված են հայաստանյան այսօրվա քաղաքական կյանքում, մեծ մասամբ 45-ն անց մարդիկ են, և եթե նույնիսկ իրենց ժողովրդավար և ազատական են համարում, ջանասիրության այս կամ այն աստիճանով ուսումնասիրել են ՍՄԿԿ պատնությունը ու կամա թե ակամա, իրենց ուղեղներում պահպանում են «միակ ճիշտ ուսմունքի» և պարբերական «ինքնամաքրումների» կարծրատիպերը` դրանք փոխանցելով հաջորդ սերունդներին: Բայց ինձ թվում է, որ քաղաքական, կուսակցական մեզ հայտնի մոդելները, որոնք ձևավորվել են 20-րդ դարում, այսօր հնացել են: Եվ, ի դեպ, դրա մասին խոսում են նաև իրենք` կուսակցականները: Վերջերս, օրինակ, ՀԱԿ ներկայացուցիչ Հրանտ Բագրատյանն առաջարկել է փոխել Կոնգրեսի կառավարման ձևը` իրավամբ անվանելով ՀԱԿ-ը «կուսակցություն»:
Պարզ է, որ կուսակցությունների զարգացման ընղհանուր ուղղությունը պետք է լինի դոգմաներից հրաժարվելը և ձևակերպումների հետևից չընկնելը: Օրինակ, հազարավոր քաղաքացիներ [այդ թվում նաև ես] գտնում են, որ Տիգրան Առաքելյանը չպիտի դատապարտվի 6 տարվա ազատազրկման, որ այդ պատիժը անտրամաբանական է, անհեթեթ: Պետք չէ պահանջել, որ բոլոր այդ քադաքացիները պարտադիր լինեն ՀԱԿ-ի կամ ընդհանրապես ընդդիմության համակիրներ: Պետք չէ պարտադրել, որ այդ քաղաքացիներն իրենց դժգոհությունն անպայման արտահայտեն այն ձևակերպումներով և կարգախոսներով, որոնք ընդունված են ՀԱԿ-ական շրջանակներում: Վերջապես, պետք չէ պնդել, որ բողոքն անպայման արտահայտվի այն ձևերով, որոնք հոգեհարազատ են Տիգրանին և նրա ընկերներին` ձայնալարերի խիստ ծանրաբեռնվածությամբ:
Հասկանում եմ, որ այդ մոտեցումը հետևողականորեն կիրառելու դեպքում կուսակցությունների սահմանները անհստակ և երերուն կդառնան: Բայց հակառակ դեպքում իսկապես մեծ է աղանդ դառնալու վտանգը:

Առավոտ