Այն, որ Վանո Սիրադեղյանի թեման ժամանակ առ ժամանակ սկսում է հուզել մեր հասարակությանը, միանգամայն տրամաբանական է` այս գործիչը մեր պետության հիմքը դնողներից մեկն է: Ով ցանկանում է այդ պետության մեջ միայն վատը տեսնել, բնականաբար, այս առիթով մի երկու թունոտ ռեպլիկ կանի: Բայց ես փորձում եմ նկատել թե դրականը, թե բացասականը` ինչպես պետության, այնպես էլ նրա հիմնադիրների մեջ, իսկ քանի որ Վանոն բացակայում է, այս պահին կուզենայի միանալ նրանց, ովքեր շեշտում են նրա արժանիքները` հասկանալով, սակայն, որ անցումային ամենադժվար շրջանում ներքին գործերի նախարար աշխատած անձնավորությունը չէր կարող բոլոր տեսանկյուններից իրեն դրսևորել որպես կատարյալ հրեշտակ: Ես ոչ պաշտոնապես սկսեցի Վանոյի հետ շփվել 94-ի աշնանից և կարող եմ փաստել, որ նա տեսնում էր այն թերությունները, որոնք սաղմնային ձևով կային արդեն այն ժամանակ, իսկ այսօր հարյուրապատկվել ու հազարապատկվել են: Եվ, օրինակ, նրա «Շամիրամ» նախընտրական նախագիծը, որի հասցեին հնչել և հնչում են բազմաթիվ հայհոյանքներ, իմ կարծիքով, փորձ էր` հակադրվելու նախևառաջ իշխանության այդ դրսևորումներին. այդ կանա՞յք էին ավելի շատ սազում խորհրդարանին, թե՞ Կարամելները, Կոմբիկերները և Նվեր Չախոյանը: Դուք կասեք, իհարկե` խորհրդարանը պետք է ընտրվի ժողովրդի կողմից, ոչ թե արհեստական խմբակցություններ ստեղծվեն ՆԳ նախարարի կողմից. տեսականորեն դա ճիշտ է. իսկ գործնականում` քաղաքականությունը հնարավորի արվեստ է: Թող նրանք, ովքեր 95-ին Կարամելներին և Կոմբիկերներին առաջին անգամ խորհրդարան մտցրին, չձևացնեն, թե իրենք միշտ արդար ընտրությունների կողմնակից են եղել:
Ընդհանրապես, բազմիցս հնարավորություններ ունեի համոզվելու, որ Վանոն հեռուն է տեսնում և այսօրվա արատներից շատերն է կանխատեսել` դեռ այն ժամանակ, երբ իշխանափոխություն տեղի չէր ունեցել, և նա հանդես չէր եկել իր հրապարակախոսական հոդվածներով: Մի անգամ Վազգեն Սարգսյանն ինձ ասել էր` «շատերը գովում են Վանոյի ինտուիցիան` նրանք չեն հասկանում, որ կարևոր խնդիրների շուրջ պարզապես շատ է մտածում»: Հիմա էլ, վստահ եմ, շարունակում է մտածել: Իսկ որ չի խոսում` երբեմն լռությունն ավելի շատ բան է ասում:
Միանում եմ նրանց, ովքեր ուզում են, որ նա վերադառնա: Բայց` վերադառնա Հայաստան, ոչ թե քաղաքականություն: Նրա, ինչպես նաև «Ղարաբաղ» կոմիտեի նրա բոլոր «գործընկերների» աստեղային ժամը 88-90 թվականներն էին` քաղաքական պայքարի մասին նրանց պատկերացումները, ուզեն թե չուզեն, կապված են այդ ժամանակաշրջանի հետ: Իսկ այսօր մենք ապրում ենք բոլորովին այլ Հայաստանում և այլ աշխարհում: Կարծում եմ` կարիք չկա դա երկար ապացուցելու, և խորապես գնահատելով այդ մարդկանց վաստակը` կարծում եմ, որ նրանց մոտեցումները հնացել են: Բարոյական տեսանկյունից Վանոյի վերադարձն, անշուշտ, դրական դեր կխաղա: Էլ չեմ ասում, թե որքանով է դրանից շահելու գրականությունը:

Առավոտ