Այս տարի լրացավ Հայոց Մեծ Եղեռնի 97 տարելիցը:
Հայող մեծ ողբերգության 100-ամյա տարելիցին ընդառաջ՝ մեր կորստի ցավը մի կողմ թողնելով, պետք լուրջ քաղաքականություն մշակենք, որով կարողանաք հասնել այս անժխտելի փաստի միջազգային ճանաչմանը:
Հիշեցնենք, որ սկսած 1915 թվականից տարբեր պետություններ ընդունել են բանաձևեր, որոնք քննադատում են հայերի կոտորածը։
ԱՄՆ-ը երեք անգամ (1916, 1919, 1920) ընդունել է նմանատիպ բանաձևեր, սակայն դրանք չեն կարողացել կանգնեցնել Օսմանյան կայսրության գործողությունները։ 1915 թ. Ֆրանսիան, Մեծ Բրիտանիան և Ռուսաստանը հանդես են եկել համատեղ դեկլարացիայով, որը նույնպես քննադատում էր այդ կոտորածները։
Հայոց ցեղասպանությունն ընդունել են այնպիսի կազմակերպություններ, ինչպիսիք են Եվրոպայի Խորհուրդը (1998, 2001), Եվրախորհրդարանը (1987, 2000, 2002), ՄԱԿ-ի մի քանի հանձնաժողովներ, Եկեղեցիների համաշխարհային միությունը և այլն։
Հայոց Ցեղասպանությունը ճանաչել են շատ պետություններ և միջազգային կազմակերպություններ։ Պաշտոնապես առաջինն ընդունել է Ուրուգվայը 1965 թ։ Հայ ժողովրդի կոտորածը պաշտոնապես քննադատել և ճանաչել են որպես ցեղասպանություն ըստ միջազգային իրավունքի հետևյալ երկրները՝
Ֆրանսիա, Գերմանիա, Իտալիա, Բելգիա, Նիդեռլանդներ, Շվեյցարիա, Շվեդիա, Ռուսաստան, Լեհաստան, Լիտվա, Հունաստան, Սլովակիա, Կիպրոսի Հանրապետություն, Լիբանան, Ուրուգվայ, Արգենտինա, Վենեսուելա, Չիլի, Կանադա, Վատիկան, Ավստրալիա:

Այսօր աշխարհում գոյություն ունի ցեղասպանագիտական հարցերին նվիրված ինդեքսավորվող և գրախոսվող միջազգային 3 պարբերական՝ Journal of Genocide Research, Holocaust and Genocide Studies և Genocide Studies and Prevention: Հայաստանի և ոչ մի ներկայացուցիչ այս պարբերականներում տպագրած գիտական հոդված չունի:
Այսօր, մենք մեր պատմությունը լուրջ գիտականորեն հիմնավորված հոդվածներով պետք ներկայացնենք միջազգային հանրությանը:

Սակայն այստեղ պետք է կանգ առնեք՝ հասկանալու համար, թե այդ ինպե՞ս ստացվեց, որ ցեղասպանության ընդունումը մեր պետության արտաքին քաղաքականության վեկտոր է դիտվում, բայց այդ թեմայով ոչ մի միջազգային կարգի հրապարակում չունենք:

Սա խոսում է գիտության հումանիտար ոլորտում տիրող բարձիթողի վիճակի, մասնավորապես այս թեմայի անտեսման, ինչպես նաև գիտությունն ազգային խնդիրներին չծառայեցնելու մասին: Ի վերջո պետք է աշխատենք բոլոր ուղղություններով և նպատակային օգտագործել մեր ունեցած ներուժը:
Արդյո՞ք կեղծ հայրենասիրություն չէ՝ սգալ ապրիլի 24- ը, պահանջել օտարներից հարգանք, սակայն լուրջ տպագրությունների համար գումար չհատկացնել:
Հայոց Ցեղասպանության ճանաչման գործընթացին նպաստելու համար մեծ նշանակություն ունի հնարավոր բոլոր միջոցներն օգտագործելը: Խնդրի կարևորությունը լավ գիտակցվել է ՊԳՖԱ-ի կողմից, ընդգրկվելով 30 առաջարկների ցանկում։
Իսկ ու՞ր էր այսքան ժամանակ պետությունը:
«Որոշ չափով իրավիճակը շտկելու և միջազգային պարբերականներում ՀՀ քաղաքացիների կողմից տպագրությունների առկայությունը ապահովելու նպատակով «Նուշիկյան ասոցիացիա»-ն կտրամադրի 500,000 ՀՀ դրամի խրախուսավճար ՀՀ քաղաքացի այն գիտնականներին, ովքեր նշյալ միջազգային ցեղասպանագիտական պարբերականներից որևէ մեկում կտպագրեն առնվազն 5000 բառ պարունակող համապատասխան հոդվածներ»- «Նուշիկյան ասոցիացիայի» անունից տարածվել է հայտարարություն:

Եթե նույնիսկ Նուշիկյանները այս քայլն անում են` ելնելով քաղաքական զարգացումների շրջանից և նախընտրական քրոզչությունից, պահն օգտագործելով որպես քաղաքական փիառ, (քանի որ իրապես մտահոգվելու դեպքում այն կարելի էր ավելի շուտ նախաձեռնել), այնուհանդերձ այս քայլը ողջունելի է, և կարող է սթափեցնել մեր մյուս գործարարներին ու քաղաքական գործիչներին և ի վերջո մեր պետությանը:

Շուշան Գալստյան