Օրերս «Շողակաթ» հեռուստաալիքով Հայ Առաքելական  Եկեղեցու հայրերը,  հովվապետի գլխավորությամբ, մեկը մեկին հերթ չտալով, խոսում էին մարդկանց սոցիալական խնդիրների հաղթահարման ճանապարհին եկեղեցու դերի, նրանց զորավիգ լինելու իրենց մասն ունենալու մասին: Գարեգին Բ-ն ապա նրան լրացնողները ասում էին, որ շատ կարևորում են կին — տղամարդ հարաբերության հարցում, սոցիալական խնդիրների լուծման ասպարեզում մանկատներում և այլ նմանատիպ հաստատություններում իրենց դերը.

Թեպետ ուշացած, սակայն զարմանալի ու գովելի շրջադարձ.

Տարիներ առաջ էջմիածնում նվաստս համոզում էր այն ժամանակ դեռևս աբեղա Արշակ Խաչատրյանին, որ Աստված հոգևորականին կոչել է հենց վերը նշված խնդիրների համար, որ  Խաչի խորհուրդներից մեկը հենց դա է. խաչի մի թևը՝ ուղղահայացը՝ Աստծուց իջնողն է, սերը բարությունը ներողամտությունը և այլն, որը դու հորիզոնական տեսքով փոխանցում ես դիմացինին:

Նկատառումներս, թե` իրենց 6 տարվա կրթությունն ափսոս է, որ մեկուսացվածության պատճառով է քահանայի նկատմամբ հարգանքը նվազ, մարդիկ չեն ընկալում հոգևորականին, համարում են անգործ ձրիակեր, որ իրենց տեղը մարդկանց մեջ է, որ ի վերջո իրենց սխալ քաղաքականության արդյունքում է, որ աղանդավորները այսչափ տարածվել են, որ անհրաժեշտ է այսօրվա եկեղեցին չդարձնել կույրաղիքի պես մի բան, այլ որպես աշխատող օրգան ներդնել օրգանիզմի՝ հասարակության մեջ ինչ- ինչ մոտեցումներ վերանայելով, չհամոզեցին Հայր Արշակին:

Ընդհակառակը`երիտասարդ աբեղան ինձ համոզում էր, որ դա հոգևորականի առաքելության մեջ չի մտնում, որ ես թյուրիմացության մեջ եմ նման համոզմունք ունենալով, որ իմ պատկերացումը հոգևորականի մասին սխալ է:

Սակայն միայն Արշակ աբեղան  չէր այդպես մտածում ու նրա մեղք չէր, որ գործող կարծրատիպը պաշտպանում էին վերից: Այդպես էին նրան սովորեցրել՝ հեռու վանել ցանկացած սոցիալական խնդիր: Այդ հարցն ինձ հանգիստ չէր տալիս ու փորձեցի նույն թեմայով խոսել ավելի փորձառու, առավել բարձր կարգավիճակի մեկ այլ հոգևորականի հետ, որն ի դեպ հատկապես վերջերս, շատ բարձր համարում է ձեռք բերել հանրության շրջանում: Նա ինձ ասաց, որ մարդկանց խնդիրներին ականջալուր լինելը, նրանց հարցերով զբաղվելը գլխացավանք է, ու պատմեց թե ինքը փորձել է մեկ — երկու անգամ, ու հասկացել, որ դա իր համար չէ: Առանձին դեպքերի փիառի համար դեմ չեն, բայց որպես աշխատանք…

Մեր հանդիպումից անցել է 7 — 8 տարի. Իհարկե շատ բան է փոխվել: Հիմա կյանքի ռիթմն է փոխվել, այլևս քահանաներ կան բանակում, կալանավայրում, հատուկ դպրոցներում ու նմանատիպ այլ հաստատություններ են այցելում, սակայն ավելի շատ ձևի քան բովանդակության համար:

Իսկ գործ որպես այդպիսին չի արվում: վկան ինքնասպանությունների այս մտագոգիչ աճը: Ծխական քահանաների տարբերակը չկիրառելը պայմանավորում են կադրերի պակասով: Դա արդարացում չէ. Իրենց նկատմամբ ուշադրության կոնտակտի պակասն է, որ մարդկանց վանում է քահանայից, մինչդեռ շատ սիրալիր աղանդավորները իրենց մի տոպրակ ալյուրով, ձեթով ու տեղ հասցված խոսքով,  շատ ավելին են անում, քան ազգային եկեղեցում նստած կամ 6 տարի շարունակ ճեմարանից քիթը դուրս չհանած ապագա հոգևորականը:

Ինչո՞ւ է նրանց արգելվում իրենց սովորածը փոխանցել մարդկանց, մտնել կենցաղ, օգնել նրանց, օրինակ ծառայել, հարկ եղած դեպքում խնդիրներ վեր հանել: Իսկ ով է ասել, որ չի կարելի և գործել, և աղոթել: Աղոթքներով բավարարվում են միայն աշխարհից հրաժարված ու հեռավոր միայնության մեջ ապաշխարհող վանականները: Որ մեր ժամանակների համար չէ: Կուսակրոնության ուխտի մասին չէ խոսքը, որն ընդունելը դեռ ոչինչ չի ասում ՝ ավելին այլ խոսակցության թեմա է տալիս:

Ինչև ողջունելի է, որ վերջապես սառույցը շարժվել է, որ մեր հոգևոր հայրերը սկսել են գիտակցել վերջապես,  թե որն է իրենց տեղը  այս գլխապտույտ զարգացող ժամանակներում: Որ,  այո, կարող են բահը վերցնել ու ձյուն մաքրել: