Երեկ ներկա էի «Մեր քաղաքը» հանրային քաղաքացիական նախաձեռնության սոցիալական էջի նախաձեռնած «Ծառափրկիչ» հերթական ակցիային, նախկին մանկապարտեզի տարածքում: Տեսել էի, քանի հոգի էին ընդունել մասնակցության հրավերը, եւ քանի հոգի էին ներկա բուն ակցիային:  Գրիգոր Ղազարյանին` մոդերատորներից մեկին խնդրեցի պատմել  նախաձեռնության մասին, նաև՝ զրուցեցինք մեզ երկուսիս հուզող նույն հարցի ՝ ֆեյսբուքյան նախաձեռնությունների իրական դաշտ տեղափոխվելու  բարդության մասին.

— Սովոր եմ տեսնել քեզ «Մեր քաղաքը» էջի լոգոյով, Գրիգոր, կյանքում ինչո՞վ ես զբաղվում: Ի՞նչ նպատակ է հետապնդում նախաձեռնությունը:

— Նախաձեռնությունը հանրային է, և նույնացնել նախաձեռնողներից որևէ մեկի հետ սխալ կլիներ: Բոլորս էլ համամասնակից ենք: Ես լեզվաբան եմ, թարգմանիչ,  զբաղվում եմ միջմշակութային հաղորդակցության խնդիրներով, նշանագիտությամբ, նաև՝ դասավանդում եմ: Թեև «Մեր քաղաքի» ստեղծման հիմնական նպատակը հայ հասարակության և հատկապես երևանցիների համար քննարկման պլատֆորմի ձևավորումն էր, վիրտուալ այս խմբում ներգրավված անձինք դիմում են նաև իրական քայլերի: Քայլերը միտված են կոնկրետ հարցերի շուրջ հասարակական կարծիքի վերհանմանն ու լուսաբանմանը:

«Մեր քաղաքի» մոդերատորները էջում տեղադրում են Երևանի քաղաքաշինական, բնապահպանական, սոցիալական բնույթի սուր հարցեր շոշափող լրատվական, վերլուծական և անհատական /ֆեյսբուքային/ նյութեր: Խմբի ֆեյսբուքային էջում դրա գործունեության և նպատակների բնորոշումը Ֆեյսբուք սոցիալական ցանցից օգտվողներին թույլ է տալիս պատկերացնել «Մեր քաղաքի» հիմնական առաքելությունը, այն է՝ նպաստել քաղաքացիական հասարակության ձևավորմանը:

— «Մեր քաղաքը» էջի մոդերատոր ես դարձել ֆեյսբուքում, որ պահպանես մեր քաղաքը, որքանո՞վ են արձագանքում համաքաղաքացիները, չի՞ մնում արդյոք դա ֆեյսբուքյան տարածքի վրա, մի բան ստացվո՞ւմ է:

— Կարծում եմ՝ ամեն ինչ կախված է մոտիվացիայից և իրադարձության կարևորությունը ճիշտ ներկայացնելուց: Արձագանքներ շատ են լինում, բայց հարցի ձևակերպմամբ ճիշտ նկատեցիք, որ հաճախ վիրտուալից իրական կյանք տեղափոխվելու խնդիր է առաջանում:

— Քանի՞ քաղաքապահպան միջոցառման հրավեր եք սարքել, որքա՞ն մարդ է ընդունել հրավերը, և որքանն են դրանցից ներկայացել ակցիաներին:

— Մոտ կես տարվա պատմություն ունեցող այս կիբեր-նախաձեռնության ներցանցային քննարկումների արդյունքում մինչ այժմ կազմակերպվել են իրական հանդիպումներ, քննարկումներ «Մենք ենք այս քաղաքի տերը» նախաձեռնության անդամների հետ, ինչպես նաև «Ծառափրկիչ», «Առանց ծառերի՝ քաղաքը ապագա չունի» և «Ուրբաթօրյակ բնապահպանական» ակցիաները, ինչը չի նշանակում որ «Մեր քաղաքի» ընկերները քննարկում և գործողություններ են ձեռնարկում բացառապես բնապահպանական խնդիրների առնչությամբ: Հետագայում ակնկալում ենք խնդիրների սպեկտրի ընդլայնում. հնարավոր է նաև լիազորված մոդերատորների միջև բաշխվեն երևանցիներին հուզուղ խնդիրների հիմնական ոլորտները և ստեղծվեն համապատասխան ենթաբաժիններ:

Իսկ ֆեյսբուքահայերը… տարբեր են լինում արձագանքները,  ընթացքում պատահում են հրավերը ընդունողներ, ովքեր, իրենց մեկնաբանմամբ, «հոգեպես աջակցելու» միտումով են ընդունում հրավերը, սակայն քիչ չեն նաև իրական մասնակիցները: Որպես այս սոցիալական էջի մոդերատոր՝ ես ողջունում եմ բոլոր նրանց, ովքեր կարողանում են հաղթահարել պատնեշը վիրտուալի և իրականի միջև:

— Պետք է երևի ֆեյսբուքում առաջարկել ավելացնել «Հոգեպես աջակցում եմ» կոճակը…

— Այո, դա միանշանակ կհստակեցնի իրադարձության իրականանալիության ընդհանուր պատկերը:

— Ես էլ եմ հաճախ նախաձեռնություններ սկսում, ու բախվում եմ նույն խնդրի հետ՝ մարդիկ կարծես արձագանքում են, իսկ իրական գործողությունների շատ դժվար է լինում մղել նրանց, ինչի՞ց է դա, ի՞նչ եք կարծում:

— Կարծում եմ՝ դա պայմանավորված է նրանով, որ մենք՝ հայերս, չափազանց պրագմատիկ ենք. միշտ ցանկանում ենք տեսնել լույսը թունելի վերջում, բյաց նաև, որ թունելն էլ կարճ լինի: Հավանաբար, եթե հստակ նպատակ և խրախուսական միջոցներ սահմանվեն, շատերը կներկայանան:

— Բնապահպանական ակցիաները պետք է, որ բոլորին համամասնակից դարձնեն, ամեն գաղափարախոսության, համոզմունքների, քաղաքական ու կրոնական հայացքների տեր մարդու պիտի որ անհանգստացնի շրջակա միջավայրի վիճակը, մենք հո ինքնասպաններ չե՞նք, ինչո՞ւ են մարդիկ պասիվ, ինչո՞ւ են հապաղում, ինչն՞է պատճառը, որ մինչև գործը իրենց անձամբ չի հասնում տեղից չեն շարժվում:

— Ես միանգամայն համոզված եմ, որ այս բարդույթը ազգային մտածելակերպի մակարդակում է. մենք բնույթով ու գենետիկորեն՝ վերապրուկներ ենք. ֆիզիկական գոյությունը պահպանելու ճանապարհին հայերս այնպիսի մեխանիզմներ ենք մշակել, որ հիմա դրանց ձեռքը կրակն ենք ընկել /հուսով եմ՝ ոչ անվերադարձ/: Խոսքս նրա մասին է, որ մեր հասարակությունն առաջնորդվում է «առաջ քո ծառը ջրիր, հետո ուրիշինը» մտակաղապարով ու «իմը»-«ուրիշինը» սահմանագծերը թույլ չեն տալիս, որ ստեղծվի առողջ փոխկապակցված, գործուն հասարակություն:Եվ սա տարածվում է մարդկային գործունեության բոլոր ոլորտների վրա:

— Անշուշտ, ես կասեմ նույնիսկ ավելին, թեկուզ եթե վերցնենք ֆեյսբուքյան նախաձեռնությունները: Օրինակ՝ մենք քաղցկեղով հիվանդ կնոջ համար գումար ենք հավաքում, մի այլ տեղ, նույն օրը մեր միջոցառումից առաջ բնապահպանական միջոցառում են կազմակերպում, ես էդ էջում դնում եմ մեր հրավերը, ջնջում են, ասելով, որ դա իրենց ֆորմատի մեջ չի: Բայց ի՞նչը կարող է լինել առավել նույն թեմայի մեջ եթե ոչ էկոլոգիան ու քաղցկեղը:  Սա միայն մի օրինակ բերեցի, իրականում ֆեյսբուքյան նախաձեռնությունների «իմը»-«ուրիշինը» նույն կերպ է գործում, ինչպես իրականության մեջ:

— Ու նորից վերադառնում ենք ծայրահեղ պրագմատիզմի խնդրին, որը բացառում է ինքն իրեն. այսինքն՝ մարդիկ երկրորդական են դասում այն, ինչը առաջնային է կամ ուղղակիորեն կապված է առաջնայինի հետ:

— Իսկ քաղաքային իշխանությունները, նրանք ինչ-որ կերպ արձագանքո՞ւմ են ակցիաներին, գուցե ի գիտություն են ընդունում, կամ կոնկրետ քայլեր ձեռնարկում, կա՞ արձագանք:

— Ի վերջո՝ այս ամենը պետք է նպաստի քաղաքային իշխանությունների հետ պրոակտիվ համագործակցական դաշտի ձևավորմանը, որտեղ հնարավոր կլինի հանդես բերել կոնկրետ հարցերի շուրջ քաղաքացիների հանընդհանուր կարծիքը (լրատվական, վերլուծական, անհատական և այլ նյութերի հիման վրա): Հուսանք, որ նախաձեռնությունը կգնահատվի դրական լույսի ներքո և, որ հանրության ակտիվ մասնակցությունը մայրաքաղաքի տարաբնույթ խնդիրների լուծման գործում ընդհանուր առմամբ կբարձրացնի նաև քաղաքային իշխանությունների գործունեության արդյունավետության մակարդակը: