Լուսինե Կեսոյան

Մարտի 17-ի հանրահավաքից սկսած՝ մի նոր ներկայացում սկսվեց: Պրեմիերան խաղացվեց հենց այդ օրը. ՀԱԿ առաջնորդ Լևոն Տեր-Պետրոսյանը մեծահոգաբար՝ ընդդիմադիրներին ադրենալինի որոշակի դոզա տալու համար թույլ տվեց իջնել Ազատության հրապարակ: Առաջնորդների գլխավորությամբ ընդդիմությունն իջավ Մատենադարանից, մի կիլոմետր քայլեց, մի կես ժամ սպասեց և մինչև ատամները զինված ոստիկանական զորքերի կողքով և թույլտվությամբ մտավ Ազատության հրապարակ:

Նույն ներկայացումը կրկնվեց նաև ապրիլի 8-ի հանրահավաքում: Սակայն այս անգամ արդեն Ազատության հրապարակի «վերանվաճումն» այլևս առաջին «վերանվաճման» համը չուներ. տեմպերն էլ էին արագացել` ընդդիմադիր զանգվածը հրապարակ մտավ մի 5 րոպե հետո` կարճատև բանակցություններից հետո: Ի դեպ, Ազատության հրապարակ մտնելով՝ Մատենադարանում հավաքված հանրահավաքավորների հոծ բազմությունն այլևս այն հոծ բազմությունը չէր. Ազատության հրապարակի տարողունակությունը թույլ տվեց ավելի իրատեսորեն գնահատել հանրահավաք եկածների թիվը. եթե Մատենադարանում կարելի էր ցրված կանգնելով տպավորություն ստեղծել, թե հոծ բազմություն է եկել, ապա նույնը չէր կարելի ասել Ազատության հրապարակում. այստեղ տեսողական պատրանքներ չեն կարող լինել` ամեն ինչ աչքիդ առջև է:

Ըստ երևույթին, այս պահերը ֆիքսել են նաև իշխանությունները և, ի պատասխան «Հայոց համազգային շարժում» կուսակցության վարչության գործադիր քարտուղար Վահագն Հայոցյանի` Ազատության հրապարակում հանրահավաք անցկացնելու թույլտվության, այսօր տրվել է դրական պատասխան: Ընդդիմությունն այլևս պարտադրված չի լինի նույն ներկայացումն անդադար կրկնելու, ինչն իր մեջ անմիջական վտանգ է պարունակում, քանի որ նույնիսկ երկրորդ անգամից հետո նույն գործողության «համը կորցնելը» նշանակում է, որ հաջորդ անգամներն այդ ներկայացումը պարզապես վերածվելու է խեղկատակության: Փաստորեն կարելի է արձանագրել, որ իշխանությունները հերթական շնորհը մատուցեցին արմատական ընդդիմությանը՝ փրկելով նրանց վերջնական խայտառակությունից:

Ի դեպ, քաղաքապետարանի թույլտվությունը ևս պակաս խեղկատակային չէ: Այստեղ Ազատության հրապարակում հանրահավաք անցկացնելու թույլտվություն տալը պատճառաբանել են այսպես՝ Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի մշակույթի վարչության ապրիլի 28-ի միջոցառումը չի կայանալու: Ավելի մեծ խեղկատակություն, քան քաղաքապետարանի հիշյալ միջոցառումներն են այս հրապարակում, ուղղակի անհնար է պատկերացնել: Րաֆֆի Հովհաննիսյանի հացադուլից դուրս գալու օրը նման մի բան էր տեղի ունենում հրապարակի կենտրոնում, մամբան խառնված էր սամբայի հետ, որոնք կատարում էին տարբեր տարիքի դպրոցականներ, իսկ անկյուններից մեկում րաֆֆիականներն էին իրականացնում իրենց միջոցառումը: Այդ ամենին երբ գումարում էինք նաև խաղտաբղետ այլանդակ խաղալիքները, Ազատության հրապարակի պատկերը պարզապես զարհուրելի էր դառնում: Եվ դա այն հրապարակն էր, որ նույն Լևոն Տեր-Պետրոսյանը Շարժման տարիների իր ելույթներում անվանում էր Հայդ պարկ: