Մի քիչ առաջ դիտում էի ադրբեջանական քարոզչության նմուշներից մեկը «Աշխարհի թիվ 1 ահաբեկիչ» կոչվող տեսաֆիլմը: Պատահմամբ հանդիպեցի «Յութուբում»: Երաժշտական ֆոնը` ինչ-որ անկապ գերժամանակակից հայկական ռոք: Կադրերում` Մոնթեի ամենաընտիր մարտական կադրերը, հետն էլ` Խոջալուի թուրքական «կորուստների» մասին լացակումած տեքստը` վառ կարմիր տառերով: Դե, ինչ ասեմ… մեր թշնամի հարևանները դրանով փորձում էին ներկայացնել «Խոջալուի ցեղասպանության» առասպելը… Աշխարհին ներկայանալ՝ որպես խեղճ զոհ: Զոհի կերպարը մոտները փոքր- ինչ կեղծ դուրս եկավ, իսկ Մոնթեն` որպես հոյակապ սուպերմեն, գերհերոս: Այդպիսի գերհերոսից ոչ մի առողջ ազգ երբևէ չի հրաժարվի: Ու մնում է ֆիլմի հեղինակներին շնորհակալություն հայտնել` սեփական բիոմասսա թուրք բնակչության ոգին կոտրելու հաջող օրինակի համար, և անցնել առաջ:

Պարզվում է, որ մենք էլ ունենք «համամարդկային միավոր» գործիչներ, որ հաջողացրել են մեր թշնամուց ներողություն խնդրել մեր հաղթանակների համար: Խոսքը միայն համահայկական խայտառակություն Գեորգի Վանյանի մասին չէ, որը 9000 դոլարի (30 արծաթի արդի համարժեքի) դիմաց փորձում էր կազմակերպել ադրբեջանական ֆիլմերի փառատոն, ու այդպես էլ չգտավ մի հայ մարդու, որ վարձով միջին չափերի սենյակ տրամադրեր իրեն: Այդ նմուշը հասցրել էր ներողություն խնդրել թուրքերից «Խոջալուի համար», և պարզվում է, որ միայնակ չէ: Նույնը հասցրել էր նաև «իրավապաշտպան» Միկա Դանիելյանը, ով ի լրումն դրա՝ հասցրել էր վրդովվել, թե ինչու ժամանակին հերոս ազատամարտիկ Վարուժան Կարապետյանին Երևանում կայացած առաջին ասուլիսին հայ լրագրողները ողջունել էին ծափողջույններով: Նա անմիջապես եկել էր եզրակացության, որ ամբողջ հայ հանրությունը կարիք ունի արևմտյան հոգեբույժների: Տարիներ առաջ ոչ մի հայկական լրատվամիջոց չգտնվեց, որ այդ զառանցանքները տպագրեր, ուստի հեղինակը բավարարվեց ադրբեջանական կայքերով: Բայց… նաև ոչ ոք պատասխան չպահանջեց դավաճանական գաղափարների համար: Հասկանալի է, որ ոչ ոք չցանկացավ այդպիսի գարշելի չմոներին սատկացնելու համար պատժաժամկետ շալակել, սակայն գոնե պետությունը պիտի զբաղվեր հարմար պատրվակներով այդպիսիների վնասազերծման աշխատանքով: Չզբաղվեց: Վանյանական վերջին այլանդակության վնասազերծման գործում էլ պետությունը ոչ մի դերակատարում չունեցավ: Ադրբեջանական ֆիլմերի փառատոնը չկայացավ զուտ ժողովրդական դիմադրության շնորհիվ, բայց ինչքա՞ն կարելի է ժողովրդի վրա թողնել այն, ինչը պետության պարտքն է: Ի վերջո, ըստ Կանետտիի՝ ժողովուրդը մանկապարտեզի միամիտ սաներից քիչ է տարբերվում, ու պահի տակ կարող է նաև գլխի չընկնել, թե ինչ են բերում իր գլխին: Եվ եթե մինչև հիմա բնազդաբար դիմադրել է, ապա զուտ նրա շնորհիվ, որ իրեն փորձել են պարտադրել ակնհայտ գարշահոտ ու մահացու բաներ:

Լավ է, գոնե նվազագույն չափով պետությունը ինչ- որ բաներ անում է: Լավ է, որ Աստանայում մեր նախագահը պարզ ասաց, որ եթե Ադրբեջանն ագրեսիա սկսի, ապա իրավաբանորեն կճանաչենք Արցախը ու ամեն ինչ կանենք այն պաշտպանելու համար: Ու լավ է, որ հարմար առիթ եղավ` լռեցնելու բոլոր նրանց, ովքեր բաց աչքերով երազում էին, որպեսզի մեր երկրի ղեկավարը ղազախաց մայրաքաղաքից պարտությամբ վերադառնա: Լավ է… ու նաև մի քիչ բախտներս բերեց, որ մտքներով չանցավ գերտերությունների ղեկավարների մոտ փորձել որևէ պարտադրանք, քանզի գերադասում են համակովկասյան պատերազմական հրդեհը վառելու ռիսկից հեռու մնալ: Ու լավ է, որ Աստանայում եռակողմ հանիպումը չկայացավ, որովհետև վերջին պահին Ալիևը ծլկեց: Իսկ ծլկելու պատճառ նա ուներ: WikiLeaks սկանդալային կայքի գաղտնազերծումների շնորհիվ բոլորին պարզ էր դարձել, որ քաջնազարական բախտով մազութային սուլթանատը ժառանգած այդ կերպարը բոլորից բամբասելու սովորություն ունի: Ու չարախոս բամբասանքի ամբողջ «խմբաքանակը» դեմը դրին. և Ռուսաստանի նախագահի ու վարչապետի փոխհարաբերությունների մասին դուրս տվածը, և ամերիկացիների մասին չարախոսածը, և Իրանի մասին «գործ տվածը», և ավագ եղբայր Թուրքիայի ղեկավարության մասին ասած «քըխ» բաները: Ամենահաճելին հենց թուրքական մամուլի ասածները նայելն էր, թե ինչպես են վրդովված եղբայրության կեղծ հավաստիացումներից հետո բացահայտված բազարային կնիկաբարո բամբասանքներից… դե հիմա Էրդողանն իրեն կհիշեցնի «զզվելի կառավարության» մասին խոսքը, եթե, իհարկե, ստիպված հրաժարական չտա սեփական կոռուպցիոն սկանդալների պատճառով:

Այո, օբյեկտիվորեն այս անգամ հանգամանքները մեր օգտին դասավորվեցին, և մեր երկրի առաջնորդը փառքով վերադարձավ Աստանայից: Բայց հո ամեն անգամ մեր «հայի բախտը» մեզ չի՞ ժպտա: Պիտի՞ որ պատրաստ լինենք նաև այն իրավիճակներին, երբ ազգի բովանդակ ուժերի մոբիլիզացիա անհրաժեշտ կլինի: Սակայն ունենք ներքին ցեցի դեր կատարողների բավականին մեծ բանակ: Որ չափավոր վճարի դիմաց պատրաստ են ներողություն խնդրել «Խոջալուի ցեղասպանության» համար, պահանջել «բուն ադրբեջանական հողերի օկուպացիայի դադարեցումը», երդվեն-պատռվեն, որ թուրքը այլևս քաղաքակիրթ է… Իսկ միգուցե չսպասե՞նք նրան, թե երբ պետությունը կբարեհաճի վնասազերծել այդ օրեցօր բազմացող վարակը: Միգուցե ամեն մեկս մեր տեղո՞ւմ դրանց հարցերը լուծենք… Վստահաբար, մեր խստության համար հայոց սրբերը մեզ չեն դատապարտի:

Աջաբսանդալի բաղադրությունը զննեց ԱՐՍԵՆ ՎԱՀԱՆՅԱՆԸ