Կառավարությունը փոփոխություններ և լրացում է կատարել 2009թ. մայիսի 29-ի «Ստուգումների կազմակերպման և անցկացման մասին» N 594-Ա որոշման մեջ, երկարաձգելով տեսչական ստուգումների ժամանակավոր կասեցման արգելքի ժամկետը։

«Այս հարցը մտահոգում է փոքր և միջին բիզնեսի ներկայացուցիչներին, ովքեր մի քանի անգամ դիմել են ինձ այն մասին, որ հունվարի մեկին լրանում է փոքր և միջին ձեռնարկություններում տեսչական ստուգումներ իրականացնելու արգելքը, և այս որոշումով մենք տալիս ենք հստակ պատասխան. 10-ից ավելի տեսչական մարմինները ո՞ր պարագայում է, որ փոքր և միջին ձեռնարկություններում ստուգումներ իրականացնելու հնարավորություն են ստանալու։ Մոտեցումը շատ հստակ է. այն տեսչական կառույցները, որոնք անցնելու են ռիսկերի վրա հիմնված տեսչական ստուգումների բարեփոխումների այն ծրագրով, որը մենք ձեզ հետ միասին հաստատել ենք և որի շրջանակներում ստանում ենք լրջագույն տեխնիկական օժանդակություն։ Դա խթան կլինի, որ տեսչական ռեֆորմները մեզ մոտ ավելի արագ ընթացքով առաջ գնան։ Եվ մենք նաև կնվազեցնենք այն կոռուպցիոն ռիսկերը, որոնք ձեզ հետ միասին բացահայտում ենք այդ ոլորտներում»,-սրա հետ կապված հստակեցում մտցրեց վարչապետ Տիգրան Սարգսյանը:

Կառավարությունն այս որոշմանը գնացել է` բիզնեսի վրա ավելորդ բեռից խուսափելու նպատակով, ինչը մեկ անգամ ևս փաստում է, որ Հայաստանում անգամ կառավարության մակարդակով խոստովանում են, որ տեսչություն կոչվածները ծառայում են ոչ թե վերահսկողությանը, որակի ապահովմանը, այլ դրանք աշխատում են զուտ կոռուպցիոն մեխանիզմներով և ընդամենը «ահաբեկչություն» են իրականացնում տնտեսվարողների նկատմամբ:

Այստեղ մի քանի բայց կա, որին չանդրադարձավ Վարչապետը.

«Համար մեկ խնդիրն այն է, որ խոշոր բիզնեսը փորձում է օգտվել այն հանգամանքից, որ մենք արտոնություններ ենք տալիս փոքր և միջին ձեռնարկություններին, և շատ հաճախ ստեղծում են ժամանակավոր ձեռնարկություններ, որոնց միջոցով կարողանում են ապրանքներ ներմուծել զրոյական դրույքաչափով, ձևակերպելով այդ ձեռնարկությունների վրա, որոնք գտնվում են ավելացված արժեքի հարկման շեմից ավելի ցածր ծավալ ունեցող ձեռնարկությունների շարքում։ Ըստ էության` այս փոփոխությունը, որ կատարում ենք, նպատակ ունի պաշտպանել փոքր և միջին բիզնեսը և թույլ չտալ, որ խոշոր բիզնեսը բաղդատվի մասերի և օգտվի հարկային արտոնյալ ռեժիմներից։ Դրա համար նաև մենք ներմուծում ենք փոխկապակցվածության ինստիտուտը և հնարավորություն ենք տալիս ՊԵԿ-ին այդպիսի դեպքեր բացահայտելու պարագայում կիրառել օրենսդրությամբ սահմանված բոլոր հնարավորությունները, թույլ չտալ, որ խոշոր բիզնեսը խուսափի հարկերից։ Իմաստը սա է, և նման օրենսդրական փոփոխություններն ակնհայտորեն պետք է միտված լինեն փոքր և միջին բիզնեսի շահերի պաշտպանությանը, որպեսզի թույլ չտանք, որ փոքր և միջին բիզնեսի դաշտում հայտնվեն խոշոր ձեռնարկություններ։ Դրա համար այս նախագիծն ի սկզբանե պետք է հստակ ներկայացվի հանրությանը, որ հասկանալի լինի, թե ինչ խնդիր ենք լուծում»։ Սա հատված է Տիգրան Սարգսյանի ելույթից, որից ակնհայտ է դառնում, որ ունեցել ենք նման նախադեպեր։ Ուրեմն ինչու չի հրապարակվում այդ բիզնեսմենների անունը, ովքեր հարկերից խուսափել են այդ եղանակով, ասել է թե` ժողովրդի առանց այդ էլ «ծակ» գրպանն են մտել։ Եթե հասարակությանը հակ են համարում տեղեկացնել իրենց յուրաքանչյուր արածը ու դրոշակ սարքում, ապա թող բարի լինեն հրապարակելու խադախությամբ հարկերից խուսափող խոշոր գործարարների անունները, գոնե հասարակության պարսավանքին ներկայացնելու համար, միևնույն է ժողովուրդը իրավապահներից հույսը վաղուց է կտրել, թե նրանք ինքնուրույն կհամարձակվեն բռնել իշխանությունների շահերը սպասարկող որևէ մեկի ձեռքը։

Իսկ ինչ վերաբերվում է տեսչական ստուգումների արգելքը երկարաձգելու որոշմանը, էլի տուժողը ժողովուրդն է լինելու, քանի որ մանր ու միջին բիզնես կոչվածը, օգտվելով առիթից, ժամկետանց աղբ է մատուցում ազգաբնակչությանը և նրա ձեռքը բռնող չկա։ Վարչապետն առավել ճիշտ որոշում կկայացներ, եթե հրահանգեր տեսչության ստուգումներն, այնուամենայնիվ, իրականացնել (ի դեպ, առավել ակտիվ, այսօր դրա կարիքը զգալի է` խայտառակ վիճակում է շուկան), իսկ տուգանքի գանձման մասի վերաբերյալ որոշումը լիներ միայն իր հրամանով։ Ի վերջո, տեսչության աշխատակիցները շարունակում են աշխատավարձ ստանալ բյուջեից ոչինչ չանելու դիմաց։