Նախ ասենք, որ մամուլի ակումբներն արդեն գեշ սովորույթ են դարձրել չապահովել իրենց հրավիրյալների ներկայությունը։ Լրագրողներս որոշ դեպքերում պետք է ժամերով նստենք սպասենք հյուրին, ով, լավագույն դեպքում, կարող է ուշացումով գալ։ Նա կարող է առհասարակ չգալ, կամ փոխարինվել մեկ ուրիշով։ Անհասկանալի սկզբունքով կազմակերպված ասուլիսները փորձանք են դարձել մեր գլխին։ Հաճախ գնում ես նստում, լսում մի ամբողջ ժամ` հուսալով, որ, ի վերջո, մի նոր բան կասվի, կամ կհասկանաս հրավերի նպատակը, բայց ապարդյուն։ Ու ոչ ոք պատասխան չի տալիս մեր կորցրած ժամանակի ու անիմաստ, ծեծված թեմաների մատուցման համար` ո´չ ակումբը, ո´չ կառույցը, որը ներկայացնում է բանախոսը։ Հետաքրքիր է, ո՞ր համակարգն է պատասխանատվություն կրում հանրությանը մատուցվող «աղբի» համար։

Այսօր «Հենարան» ակումբում հրավիրված ասուլիսի հերոսը չէր եկել։ Ուրիշի աշխատանքը չհարգող բանախոսի փոխարեն խոսեց «Մխիթար Հերացու» անվան բժշկական համալսարանի ֆթիզիապուլմոնոլոգիայի ամբիոնի դոցենտ Լյուբով Նիկոլայանը, ով ընդամենը եկել էր ասելու, որ տուբերկուլյոզը ժամանակակից հիվանդություն է: Այն մեր կողքին է և ամենուրեք։ Նրա ասածներում ոչ մի նորություն, առաջարկ կամ տեղեկություն չկար։

Նա ընդամենն ասաց որ. «Երկրագնդի ողջ բնակչության 1/3-ն առնչվել է տուբերկուլյոզի հետ: Ամբողջ աշխարհում տուբերկուլյոզն աճելու միտում ունի: Հայաստանի մասով կարող ենք ասել, որ վերջին տարիներին վիճակը բավականին հուսադրող է.100 հազար մարդու հաշվարկով մեզ մոտ տարեկան գրանցվում է 44-45 նոր դեպք, այսինքն՝ այս հիվանդությամբ տարեկան վարակվում է 1400-1500 մարդ, իսկ մահացության դեպքերը տարեկան 4-5 են»,- տվյալներ` որոնք կարելի է վերցնել ցանկացած առողջապահական- մասնագիտական կայքից:

Այ, մասնագետն ասաց, որ տուբերկուլյոզը մեր երկիր բերվում է դրսից.« Հայաստանում ամենից շատ դրանով հիվանդանում են երիտասարդ, աշխատունակ տղամարդիկ, ովքեր մեկնում են արտագնա աշխատանքի», բայց չասաց, թե տուբերկուլյոզի կանխարգելման ծրագրին հատկացվող գումարների մի մասը կարելի է տրամադրել և երկիր մտնող քաղաքացիներին զննման ենթարկել, կամ համապատասխան մեխանիզմ մշակել այդ ուղղությամբ։

Նիկոլայանն ընդամենն ասաց, որ «Հիվանդության կանխարգելումն ունի 5 հիմնական ուղղություն: Առաջինը հակատուբերկուլյոզային պատվաստումն է, որը կիրառվում է հենց ծննդատանը և հուսալի միջոց է համարվում: Երկրորդը դա սոցիալական կանխարգելումն է, երբ բարելավում են բնակկենցաղային պայմանները կամ կատարում են անտառատնկում: Հաջորդը կլինիկական կամ բուժական կանխարգելումն է, այսինքն` հիվանդի մեկուսացումն է, բուժումն ու մանրէազերծումը : Մյուս կանխարգելիչ ուղղությունը սանիտարականն է, երբ հիվանդին սանիտարական միջոցներով մեկուսացնում են, ախտահանում նրա օգտագործած իրերը, եռացնում նրա սպասքը: Կանխարգելիչ վերջին միջոցը քիմիականն է, որը կատարվում է քիմիական դեղանյութերի միջոցով»,- հիմա կարելի է հարցնել, թե մեզանում այդ ուղղություններից որո՞նք են բավարար հիմքերի վրա և որոնց հիմքերն են, որ գնալով խարխլվում են։

Ուրիշ բան է, որ մասնագետը գար ու կոչ աներ թե` մի հատեք անտառները, որովհետև դրանով նպաստում եք վարակին, կամ հարց բարձրացներ, թե ձմռանը ո՞նց են ապրելու այն մարդիկ, ովքեր բնակվում են խոնավ կամ դժվարին պայմաններում, երբ գազի ու լույսի դիմաց վճարելու են ավելին քան նվազագույն աշխատավարձն է։ Երբ է, որ նրանք ստիպված գնում են երկրից ու հետ գալիս շատ ավելի թշվառ վիճակում։

Այ, դա կարելի էր հասկանալ` այդ բժիշկի կամ մասնագետի մտահոգությունը, որ հիմնախնդիր է բարձրացնում, ուշադրություն է հրավիրում, թե չէ լոլո կարդալ բոլորն էլ կարող են։

Ալիսա Շեկոյան