Շատ հարմար է ապրել մի շենքում, որի տակ խանութ կա, ավելի լավ, եթե դա սուպերմարկետ է, բայց Կոմիտաս 54/1 բնակիչները բոլորովին ուրախ չեն այդ հանգամանքից, քանի որ նրանց բակը վեր է ածվել աղբանոցի:

Սա SAS-ի բակի կողմն է: Ամենուր թափթփած են արկղեր, զանազան տարաներ, ժամկետն անցած սննդի մնացորդներ, որոնք հոտում են, գրավում «բոմժերին» ու թափառական շներին: Սուպերմարկետը սեփական աղբամաններ չունի, իր աղբը թափում է բակում տեղադրված 3 բավականին փոքր աղբամանների մեջ:

SAS սուպերմարկետների ցանցը համարվում է քաղաքակիրթ, բարձր որակի սպասարկում ու ապրանքի տեսականի ունեցող խանութների ցանց: Ինչպե՞ս կարող էր խոշոր տնտեսվարող սուբյեկտը թույլ տալ այսպիսի իրավիճակ: Շենքի բնակիչ Վարդի Քեշիշյանի խնդրանքով ես սկսեցի պարզել իրողությունը:

«Մեր բակը դառել է աղբանոց, մուտքն է փակվում, աղբահանող մեքենաները, որոնց համար նրանք ասում են, որ վճարում են, տանում է միայն տնտեսական աղբը՝ արկղերը, պլաստիկե տոպրակներն ու զանազան այլ տարաներ: Ժամկետանց սնունդը ևս թափվում է մեր բակում, ու երբ վերևից հավաքում ու տանում են էդ տարաները, հոտած սննդի հոտն տարածվում է բակով մեկ: Հակասանիտարական վիճակ է բակում: Ես արդեն մեկուկես ամիս է փորձում եմ ինչ-որ բան կարգավորել, դիմել եմ և´ SAS-ի ղեկավարությանը, և´ համատիրություն, և´ կոմունալ ծառայությունների վարչություն, որը զբաղվում է աղբահանության կազմակերպմամբ: SAS-ում առաջին անգամ քաղաքավարի արձագանքեցին, ասացին, որ կշտկեն, կկարգավորեն: Որոշ ժամանակ անց, տեսնելով, որ ոչինչ չի փոխվում նորից դիմեցի: Այս անգամ պակաս բարեհամբույր ընդունելության արժանացա: Առաջարկեցի Գրիբոյեդովի նրբանցքում տեղադրել խանութի համար աղբամաններ, առաջարկս համարեցին խելքին մոտ ու ասացին, որ ընթացք կստանա: Բայց մինչ օրս շարունակում են աղբը թափել շենքի աղբանոցը: Դիմեցի համատիրություն, այնտեղ ինձ ասացին. «Գիտե՞ս ում հետ ես ոտք գցում»: Ասացին, որ խանութն իրենց ոչինչ չի վճարում: Մենք ի՞նչ անենք, մենք ինչի՞ պիտի մեր օրը սկսենք ու վերջացնենք աղբակույտի կողքին: Երեկոները թափառական շներից ու բոմժերից ենք վախենում, որոնք գալիս են աղբը քրքրելու:

Արաբկիրի կոմունալ վարչությունն ասաց, որ եթե աղբահանությունը ժամանակին կատարվում է, ապա դա իրենց պրոբլեմը չէ:

SAS-ի տնօրինությունը` ի դեմս աշխատակցուհի Էլենի ինձ ասաց, որ այդ բակն աղբանոց էր մինչև իրենց այդ շենքում հաստատվելը, ու իրենց վճարած ամսական 90 000 գումարի շնորհիվ, շենքի բակից աղբը տեղահանվում է օրական երկու անգամ: Նրանք պայմանագիր ունեն աղբ տեղափոխող կազմակերպության հետ:

Այդ կազմակերպությունը, ինչպես պարզեցի, «Էկոառ»-ն է, որը զբաղվում է «լայնածավալ ու շինարարական աղբի տեղափոխմամբ», այսինքն՝ փչացած մթերքի տեղափոխումը, եթե այն կոնկրետ արկղերի վրա չի, կամ թափթփած է կողքերը, նրանց պայմանագրային պարտավորությունների մեջ չի մտնում: Նաև պնդում է, որ իրենց կողմից բակը չի աղտոտվում, աղբը նետվում է միայն տեղադրված 3 արկղերի մեջ, ինչին հակադարձնում են բնակիչները, ասելով, որ նույնիսկ տեխնիկական աշխատողներն են խանութի աղբը խանութի հետնամուտքի փոքրիկ դռնակից դուրս շպրտում: «Էկոառ»-ում ասացին, որ նրանց մեքենաները գրաֆիկով են աշխատում, ու իրենց կողմից սպասարկվող յուրաքանչյուր տնտեսվարող սուբյեկտ գիտի իր ժամը, և կարող է նման անախորժություններից խուսափելու համար հավաքել իր աղբը խանութի ներսում, ու հետո միանգամից բեռնել աղբատարի մեջ: Գրիբոյեդովի նրբանցքում հատուկ SAS-ի համար մեծ կոնտեյներներ տեղադրելու առաջարկս խանութի ղեկավարության ընդունվել է։ Ինձ այսօր հեռախոսով SAS ցանցի տնօրինության անունից հայտնեցին, որ մոտ ժամանակներս աղբահանության վիճակը կկարգավորվի. Տնօրինությունը կդիմի քաղաքապետարան՝ կոնտեյներներ տեղադրելու պահանջով: Սպասենք՝ տեսնենք:

Քաղաքակիրթ երկրներում աղբահանության հարցը վաղուց կարգավորված է: Փողոցներում դրված են մարդաբոյի՝ տնտեսական թափոնների ու մթերքի մնացորդների համար առանձին հատկացված կոնտեյներներ, բնակչությունն էլ գիտակից է, մերոնց նման իր տան շեմից աղբը մաքրող ու հարևանի դռան դեմը քշող չի՝ ամեն տեսակի աղբ գցում է իրեն հատկացված տեղը: Եթե ժողովրդից մեկ առ մեկ չենք կարող պահանջել հետևել քաղաքակրթության նորմերին, ապա տնտեսվարող սուբյեկտներից ու կազմակերպություններից պարտավոր ենք՝ մե´ր քաղաքն է, մե´նք պիտի հետևենք ու տեր կանգնեք մեր քաղաքի մաքրությանը:

Շենքերի աղբարկղերը իրենց թափոնների համար միայն SAS-ը չի օգտագործում, ուղղակի մեծ սուպերմարկետի աղբը շատ է, ու հասցրած անհարմարություններն էլ հետը, դրա համար էլ բողոք է առաջացրել: Բայց այն, որ քաղաքում աղբահանությունը մնում է շատ ցածր մակարդակի, որ մենք բոլորս ամեն օր հայհոյելով չգիտես ում, իսկ եթե չգիտես ում, ապա՝ իշխանություններին, անցնում ենք աղբակույտերի մոտով, փաստ է: Այս կոնկրետ դեպքը բարձրաձայնելով, երկու-երեք օր բոլոր պատասխանատու կառույցները՝ քաղաքապետարանի կոմունալ վարչություն, սուպերմարկետ, աղբահանող կազմակերպություն խառնելով իրար հարցը գոնե լսելի դարձավ: Մենք հետամուտ կլինենք, թե ինչպե՞ս է կատարում SAS-ն իր խոստումը, ու տեղյակ կպահենք ընթերցողին:

Յուրաքանչյուր երկրի քաղաքակրթության մակարդակը որոշվում է իր հանրային տարածքների աղբատեղերի, զուգարանների մաքրության շեմով: Ու մինչև այդ տարածքը չմաքրվի՝ մենք չենք մաքրվի:

Լուսինե Վայաչյան

Հ.Գ. Երեկոյան դեմ, երբ գնացի լուսանկարելու, Վարդն ասաց, որ այսօր երեք անգամ են տեղափոխել աղբը, բայց բակն էլի կեղտոտ է՝ հոտած մթերք կա թափթփած, աղբարկղերն էլ լիքն են, այսինքն` տարել են միայն SAS-ի տարաները: Արաբկիրի կոմունալ վարչությունը, ասելով, որ իրենց պարտավորությունը կատարում են , սուտ դուրս եկավ, որովհետև շենքի աղբը այդ պահին դեռ տեղում է (լուսանկարները կցված են):