23.05.2025 | 13:05

29.09.2024 | 20:03

09.09.2024 | 12:51

26.06.2024 | 10:01
«Մենք պատրաստ ենք հրդեհը մարելուն». Մալաթիայի տոնավաճառում օբյեկտային վարժանք է ...31.05.2024 | 12:54

31.05.2024 | 12:10

31.05.2024 | 11:10

29.05.2024 | 15:42

29.05.2024 | 12:10

29.05.2024 | 11:17

28.05.2024 | 13:20

28.05.2024 | 13:02

28.05.2024 | 11:17

28.05.2024 | 11:11

28.05.2024 | 10:37

24.05.2024 | 15:10

24.05.2024 | 13:10

24.05.2024 | 12:17

24.05.2024 | 11:29

23.05.2024 | 15:10

23.05.2024 | 14:10

23.05.2024 | 13:10

23.05.2024 | 12:10

23.05.2024 | 11:10

22.05.2024 | 15:10

22.05.2024 | 14:10

22.05.2024 | 13:10

22.05.2024 | 12:10

22.05.2024 | 11:10

21.05.2024 | 15:10

21.05.2024 | 14:10

21.05.2024 | 13:10

21.05.2024 | 12:10

21.05.2024 | 11:10

20.05.2024 | 15:10

20.05.2024 | 14:10

20.05.2024 | 13:10

20.05.2024 | 12:10

Նիկոլ Փաշինյանի՝ իտալական «Լա ռեպուբլիկա» պարբերականին տված հարցազրույցից հետո հայ-ռուսական փոխհրաձգություն եղավ՝ ո՛չ ՀՀ իշխանական վերնախավը, ո՛չ ՌԴ գործիչներն ու վերլուծաբաններն այլեւս խոսքի կոռեկտությանը չեն հետեւում։ Բանը հասավ նրան, որ ՌԴ ԱԳՆ ներկայացուցիչ Մարիա Զախարովան, Ալեն Սիմոնյանի խոսքը մեկնաբանելով, օգտագործեց անթույլատրելի արտահայտություն՝ «հռետորաբանություն, որը լպիրշության սահմանին է»։ Փաշինյանի խոսքը «լկտիություն» անվանեց ՌԴ Պետդումայի՝ ԱՊՀ գործերով հանձնաժողովի նախագահ Զատուլինը։ Ալեն Սիմոնյանն իր հերթին «աբսուրդ» բառն էր օգտագործել՝ բնորոշելով Զախարովայի կարծիքը, թե Լաչինի միջանցքում ստեղծված իրավիճակը Հայաստանի կողմից Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականության ճանաչման հետեւանքն է։ Փաշինյանի հայտարարությունը, թե Ռուսաստանը չի կարող ապահովել ՀՀ անվտանգությունը, Մարիա Զախարովան բնորոշեց վատ պարողին խանգարելու մասին հայտնի ասացվածքով։ «Պետք է կարողանալ պատասխանել սեփական արարքների համար, ոչ թե մեղավորներ փնտրել։ Պետք է անձամբ պատասխանատվություն կրել եւ չդնել այն ինչ-որ մեկի ուսերին։ Սա է քաղաքական գործչի տարբերությունն անցողիկ մեկից, որը չի մտածում իր երկրի ազգային շահերի մասին»,- ասաց Զախարովան։
Մենք մի քանի հարց ուղղեցինք ՌԴ առաջատար փորձագետ, վերլուծաբան, իրավաբանական գիտությունների դոկտոր Միխայիլ Ալեքսանդրովին, ում հակաադրբեջանական հայտարարությունների պատճառով անցյալ տարի ազատեցին ՌԴ Միջազգային հարաբերությունների պետական ինստիտուտից (ՄԳԻՄՕ), իսկ Ադրբեջանը քրեական գործ հարուցեց նրա դեմ։
- Փաստորեն, Ռուսաստանը Փաշինյանին համարում է անցողիկ մեկը։ Այստեղ չկա՞ մանիպուլյացիա։ Մեծ հաշվով, Փաշինյանն իրականացնում է Ադրբեջանի բոլոր ցանկությունները եւ այս առումով այս պահին ձեռնտու է նաեւ Ռուսաստանին։
- Ես փոքր-ինչ այլ հայացք ունեմ այդ իրավիճակին։ Բանն այն է, որ մինչեւ հիմա Հայաստանն իրեն համեստ էր պահում, ինչ-որ անորոշ բաներ էր ասում, եւ սա թույլ տվեց ՌԴ ԱԳՆ-ին՝ քննադատել Հայաստանի վարչապետին։ Ես ոչ մի անգամ չեմ լսել, որ Զախարովան Ալիեւին քննադատի։ Մինչդեռ քննադատության առիթ կա։ Նա, օրինակ, ուկրաինական զորքերի համար արդեն ականազերծման սարքավորումներ է մատակարարում։ Դա թշնամական գործողություն է, բայց չէ՞ որ նա մեզ հետ դաշնակցային հարաբերությունների մասին ակտ է ստորագրել։ Իսկ Լաչինի միջանցքում իր քայլերով չէ՞ որ նա ոչ միայն Ղարաբաղին է վնաս հասցնում, այլեւ մեր խաղաղապահներին։ Այնուամենայնիվ, նրա հասցեին ոչ մի քննադատություն չկա, կարծես նա ամեն ինչ ճիշտ է անում։ Հերիք է, որ Ռուսաստանը մի փոքր բացի բերանը կամ չնչին արարք անի, միանգամից կոշտ ռեակցիա է հետեւում։ Մի շաբաթ առաջ Եկատերինբուրգի քաղաքային դումայի նախագահն այցելել էր ինչ-որ թալիշական կազմակերպություն՝ հոբելյանի կապակցությամբ, եւ նրանց դեսպանն անմիջապես բողոք էր ուղղել Սվերդլովյան մարզի նահանգապետին։ Այսինքն՝ մեզ մոտ հենց մեկը մի բան է ասում, միանգամից դատապարտող հայտարարություններ, բողոքի նոտաներ են հղվում Ադրբեջանից։ Իմ դեմ նույնիսկ քրեական գործ հարուցեցին։ Ադրբեջանն իրեն շատ լկտի է պահում, եւ մեր «չինուշաները» ոնց որ վախենում են։ Հնարավոր է նաեւ, որ սա ուժեղ ադրբեջանական լոբբիի հետեւանքն է, որից Ռուսաստանի ներսում վախենում են։ Ադրբեջանն այստեղ լուրջ դիրք է ստացել, կաշառել է՝ ում պետք է, վախեցրել է մյուսներին, եւ անում է՝ ինչ ուզում է։ Հրամայում է մեր նահանգապետերին։ Սա վրդովվեցուցիչ է, պետք է նրանց տեղը դնել, քանի դեռ հնարավոր է։ Բայց ոչ ոք ոչինչ չի անում։ Իսկ Հայաստանին կարելի է քննադատել, որովհետեւ Հայաստանը դեմոկրատական երկիր է, այնտեղ չեն օգտագործում ֆաշիստական մեթոդներ։ Վախի մթնոլորտ ստեղծելն այլ պետությունում գեստապոյական մեթոդ է, Հայաստանը դրանով չի զբաղվում, եւ, հետեւապես, կարելի է Հայաստանը քննադատել։
- Բաց Փաշինյանն էլ արգելում է ՌԴ հայտնի գործիչների մուտքը Հայաստան՝ Զատուլինի, Կրիվոպուսկովի, մյուսների։ Սա դեմոկրատիա՞ է։
- Զատուլինը եւ Մարգարիտա Սիմոնյանը բացահայտ քննադատել են Փաշինյանին։ Բայց Կրիվոպուսկովի պահն ինձ համար էլ հասկանալի չէ։ Նա գուցե էլի ինչ-որ տեղ երեւացել է քննադատությամբ, բայց Հայաստանն իրավունք ունի ներս չթողնել իր կառավարությանը քննադատողներին։ Սակայն գոնե քրեական գործեր չի հարուցում, ինչպես Ադրբեջանը, ինչպես Ալիեւը՝ մեր շատ փորձագետների դեմ։ Բայց Ալիեւը լավն է, պարզվում է, իսկ Փաշինյանը՝ ոչ։ Հայկական կողմը չի պատասխանել հաճախ այս քննադատությանը։ Ընդ որում, Զախարովան, օրինակ, հաճախ խեղաթյուրում էր փաստերը, կարնավալային հայտարարություններ էր անում, որոնք վիրավորական են վարչապետի համար։ Ես նույնիսկ հոդված եմ գրել, որ Զախարովայի «կարնավալային հայտարարությունները չեն համապատասխանում ԼՂ հումանիտար ճգնաժամի իրավիճակին»։ Նա դադարեց նման հայտարարություններ անել, բայց շարունակեց ստել, այլափոխել Հայաստանի դիրքորոշումը ղարաբաղյան կարգավորման հարցում։ Այդպես չի կարելի անել։
- Մամուլում՝ ՏԱՍՍ-ի միջոցով, լայնորեն տարածվեց ՌԴ ինչ-որ դիվանագիտական աղբյուրից ստացված տեղեկությունը, թե Մոսկվայում շատ դժգոհ են Փաշինյանից։ Ի՞նչ աղբյուր է դա, Ձեզ հայտնի՞ է։
- Հավանաբար, Փաշինյանը չդիմացավ եւ սկսեց պատասխանել։ Ու հենց որ նրանց պատասխանեցին, ՌԴ ԱԳՆ-ն լռեց եւ սկսեց հանդես գալ ինչ-որ դիվանագիտական աղբյուրի անունից։ Արդեն իրենց անունից խուսափում են խոսել, թաքնվում են ինչ-որ դիվանագիտական դժգոհ աղբյուրների տակ։ Լուրջ բանավեճին ՌԴ ԱԳՆ-ն չի դիմանում։
- Ասում եք՝ լուրջ բանավեճ։ Փաշինյանը հայտարարում է, որ սխալ էր անվտանգային հարցերում մեր կախվածությունը ՌԴ-ից, որ Ռուսաստանն ինքն է հեռանում տարածաշրջանից։ Բայց չէ՞ որ սա Ադրբեջանին է ձեռնտու, որ ՌԴ-ն հեռանա։ Այսինքն՝ Փաշինյանը պրոադրբեջանական դիրք ունի այս հարցում։
- Փաշինյանը ճիշտ է մի հարցում՝ որ ՌԴ-ն օբյեկտիվորեն չի կատարում նոյեմբերի 9-ի համաձայնագրով ստանձնած իր պարտականությունները։ Իսկ եթե չի կատարում դրանք, ապա ինչո՞ւ պետք է մնա ՀՀ-ում։ Հայաստանը դեռ ինչքա՞ն պետք է հանդուրժի ՌԴ ներկայությունը, եթե ՌԴ-ն ոչինչ չի անում ՀՀ-ին օգնելու համար։ Սա է տրամաբանությունը։ Պատկերացրեք՝ եթե Ղարաբաղում էթնիկ զտում տեղի ունենա, բոլոր այդ մարդիկ՝ 120 հազար, կվազեն Հայաստան։ Պատկերացնո՞ւմ եք, թե ինչ հակառուսական տրամադրություն նրանք կունենան։ Այդ բոլոր մարդիկ ՌԴ-ին կընկալեն որպես մի դավաճանի, որը լքեց իրենց։ Նրանք՝ բոլորը, կգան Երեւան ու կպահանջեն, որ այդ ռուսական բազան դուրս հանեն, որ խզեն ՌԴ-ի հետ բարեկամության, գործընկերության եւ փոխօգնության համաձայնագիրը։ Եվ ի՞նչ կպատասխանի կառավարությունը։ Ոչինչ։ Ստիպված՝ կխզի ու ռազմաբազան կվռնդի։ Ըստ էության, ՌԴ ԱԳՆ հավասար հեռավորության քաղաքականությունը բերում է ճգնաժամի, որը հասունանում է ու ամեն պահ կարող է պայթել։
- Որքանո՞վ է տրամաբանական Զախարովայի պատասխանը Փաշինյանին, թե նա է մեղավոր, քանի որ ընդունել է Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը։ Չէ՞ որ դրա մեջ կա տրամաբանություն։
- Ոչ, չկա։ Որովհետեւ Հայաստանն Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը ճանաչել է 1991 թվականին, միշտ։ Բայց սա չի նշանակում, որ չի ընդունել Ղարաբաղի ժողովրդի ինքնորոշման իրավունքը։ Ռուսաստանը չէ՞ որ ճանաչում էր Վրաստանի տարածքային ամբողջականությունը, բայց հետո ընդունեց Աբխազիայի եւ Հարավային Օսիայի անկախությունը։ Նույնկերպ Ալբանիան էր ընդունում Սերբիայի տարածքային ամբողջականությունը, իսկ հետո ընդունեց Կոսովոն։ Ռուսաստանը ճանաչեց Ղրիմի անկախությունը, թեեւ ճանաչում էր Ուկրաինայի ամբողջականությունը։ Այսինքն՝ սա Զախարովայի հորինվածքն է, որ այս հարցում ինչ-որ նորություն կա։ Ոչ մի նոր բան չի կատարվել։ ԼՂ կարգավիճակը 94 թվականից ընթացող բոլոր բանակցություններում նախ դիտարկվում էր որպես անկախության հավակնություն ունեցող հանրապետություն, հետո արդեն՝ Մադրիդյան սկզբունքները ՀՀ-ի կողմից՝ Սերժ Սարգսյանի կողմից ստորագրելուց հետո սկսեց ընկալվել որպես վիճելի։ Սրանով Սերժ Սարգսյանն ընդունեց ԼՂ կարգավիճակի վիճելիությունը։ Որովհետեւ նա համաձայնեց ռեֆերենդումի։ Այդ ժամանակվանից ՀՀ դիրքորոշումը չի փոխվել։ ՀՀ-ն համարում է, որ ԼՂ կարգավիճակը վիճելի է, որ ԼՂ ժողովուրդն ունի ինքնորոշման իրավունք։ Փաշինյանի բանաձեւն է՝ ԼՂ հայերի իրավունքներն ու անվտանգությունը։ Չէ՞ որ այն ներառում է նաեւ ինքնորոշման իրավունքը։ Փաշինյանն այս մասին հրապարակավ չի խոսում, քանի որ Ադրբեջանն անմիջապես կսկսի մեղադրել Հայաստանին՝ տարածքային հավակնությունների մեջ, ինչը նա արդեն արել է ու բավականին հաջող, երբ աշխարհում շատերին համոզեց, որ Հայաստանն ագրեսոր է, որն օկուպացրել է իր տարածքները։ Հիմա այս սցենարը հաջողվել է կոտրել։ Ադրբեջանը հիմա ստիպված է ապացուցել, որ պաշտպանում է ԼՂ ժողովրդի իրավունքները, բայց սա լավ չի ստացվում նրա մոտ։ Միաժամանակ շրջափակում է նրանց։ Ադրբեջանը հայտնվել է արդարացողի դերում, եւ սա հայկական դիվանագիտության արդյունքն է։ Հիմա արդեն աշխարհում, Արեւմուտքում, ՌԴ-ում սկսեցին խոսել գենոցիդի, էթնիկ զտումների մասին։ Մեր պատգամավորը՝ Միրոնովը, հայտարարեց, որ հասունանում է գենոցիդ։ Մարդիկ սկսում են այս մասին խոսել, իսկ Ադրբեջանն ասելիք չունի։ Հիմա նա ընտրության առաջ է՝ գնա՞լ էսկալացիայի, զորքեր մտցնե՞լ՝ խախտելով բոլոր համաձայնությունները, թե՞ ոչ։ Սա կլինի Սահակաշվիլու նախադեպը, որն Ալիեւը չէր ցանկանա։ Ահա թե ինչու նա նախընտրում է Ղարաբաղը սովով խեղդել։
- Ի՞նչ եք կարծում՝ ռուս խաղաղապահները կհեռանա՞ն։ Ոնց որ թե Փաշինյանի վերջին հայտարարություններից հետո հակառակ ռեակցիան սկսվեց ռուսական կողմից՝ Պեսկովն ասաց, որ ռուսները չեն պատրաստվում գնալ տարածաշրջանից։
- Փաշինյանը սրեց հարցը եւ ստիպեց մեր պաշտոնյաներին՝ արձագանքել որոշակի հնարավոր հեռանկարների։ Նրանք հիմա ձեւ են տալիս, թե ոչ մի բան չի կատարվում, բայց ակնհայտ է, որ եթե ՌԴ-ն լքի Ղարաբաղը, պետք է հեռանա նաեւ Հայաստանից։ Հայերը չեն ների ՌԴ-ին ԼՂ էթնիկ զտման համար։ Իսկ Ռուսաստանին ոչ ոք չի թողնի, որ Ադրբեջան մտնի։ Եթե Պուտինը կամ Պեսկովը կարծում են, թե Ադրբեջանն ուրախացած կթողնի, որ իրենք մտնեն այնտեղ, բազա հիմնեն, դաշնակից դառնան, ապա դա հիմարություն է։ Արդյունքում Ռուսաստանը կկորցնի ներկայությունն Անդրկովկասում
Սյուզան Սիմոնյան
Անցյալ ամիս ես գրել էի «արդարամիտ հրեաների» երկու խմբի մասին, որոնք հորդորել էին Իսրայելի կառավարությանը միջամտել Ադրբեջանի գործերին՝ Լաչինի միջանցքը բացելու համար։
Տասնյոթ իսրայելցիներից բաղկացած առաջին խումբը, այդ թվում՝ ռաբբիներ, լրագրողներ և մտավորականներ, 2023 թվականի հունվարի 15-ին նամակ էր հղել Իսրայելի արտաքին գործերի նախարարին: Երկրորդ խումբը բաղկացած 35 իսրայելցիներից, այդ թվում՝ ռաբբիներ, մտավորականներ, լրագրողներ, կաբինետի նախկին նախարար և Կնեսետի անդամ, ճարտարապետներ ու գիտնականներ, նամակ էր ուղարկել Իսրայելի նախագահին։
Համեմատեք վերը նշված երկու իսրայելական խմբերի արդարացի գործողությունները եվրոպացի 500 ռաբբիների անբարոյական պահվածքի հետ, որոնք ծրագրում են նոյեմբերին Ադրբեջանում համաժողով անցկացնել նախագահ Իլհամ Ալիևի հրավերով, ըստ Jewish News Syndicate-ի (JNS)։ Այցը կազմակերպել է Եվրոպայի ուղղափառ ռաբբիների միությունը, որը միավորում է ավելի քան 700 կրոնական առաջնորդների ամբողջ Եվրոպայի համայնքներից:
«Ադրբեջանը հրեա ժողովրդի համար յուրահատուկ հիշողության վայր է և աշխարհում ամենաեզակի հրեական համայնքներից մեկի տունը», ասել է Եվրոպական ռաբբիների համաժողովի նախագահ ռաբբի Պինկաս Գոլդշմիդտը, որն այս տարվա սկզբին հանդիպել է Ալիևին:
Ռաբբի Գոլդշմիդտի խոսքերին հաջորդեց նախագահ Ալիևի ներկայացուցիչ Էլչին Ամիրբայովի ծիծաղելի հայտարարությունը. «Այն փաստը, որ Եվրոպական ռաբբիների այս համաժողովը կանցկացվի այստեղ՝ Բաքվում, ճանաչումն է այն բանի, որ մարդիկ այստեղ իրենց ապահով են զգում. սա ճիշտ տեղն է»։ Նույնքան ծիծաղելի էր Բաքվի ռաբբի Զամիր Իսաևի հայտարարությունը, որն ասել է JNS-ին՝ Ադրբեջանը «շատ ավելի ապահով է, քան Եվրոպայի որևէ երկիր»: Այս ռաբբիները երևի թե մոռացել են, որ ընդամենը երկու ամիս առաջ ահաբեկչական մի խումբ պատրաստվում էր պայթեցնել Բաքվում Իսրայելի դեսպանատունը։
JNS-ը հայտնել է, որ «ծրագրված ուղևորությունը տեղի է ունենում Իսրայելի և Ադրբեջանի միջև աճող հարաբերությունների ընթացքում, որոնք երկու երկրների միջև երկար դարերի մտերմությունից վերածվել են աննախադեպ ռազմավարական գործընկերության»: Ինչպե՞ս կարող էին Իսրայելի և Ադրբեջանի հարաբերություններն ունենալ «երկար դարերի մտերմություն», եթե Ադրբեջանը պետություն է դարձել ընդամենը 1918 թվականին, իսկ Իսրայելը՝ 1948-ին։
Իրականում, երկու երկրների հարաբերությունները ամենևին էլ հիմնված չեն «մտերմության» վրա, այլ այն բանի վրա, որ Ադրբեջանը ապահովում է Իսրայելի էներգետիկ կարիքների գրեթե կեսը, իսկ Իսրայելը Ադրբեջանին վաճառում է ավելի քան 5 միլիարդ դոլարի զենք՝ իր ժամանակակից զենքերի 70 տոկոսը, ներառյալ անօրինական կասետային ռումբեր, որոնք Բաքուն օգտագործեց 2020 թվականի պատերազմի ժամանակ՝ հազարավոր հայ զինվորների սպանելու և վիրավորելու համար։
Շտապելով հրճվել եվրոպացի ռաբբիների՝ Բաքու սպասվող ժամանումով, Aze.Media-ն հոդված է հրապարակել «Ռաբբիների համաժողով մահմեդական Ադրբեջանում» վերնագրով, տեղեկացնելով, որ «ադրբեջանական ազգը հպարտանում է բազմամշակութային հարուստ քաղաքականությամբ, որը հավասարապես հարգանք է տածում Ադրբեջանում ապրող բոլոր հավատքների ու կրոնների նկատմամբ»։ Սա կատարյալ սուտ է, քանի որ Ադրբեջանում բոլոր փոքրամասնությունները տառապում են խտրականությունից և մարդու իրավունքների զանգվածային ոտնահարումից։
Տեղաբնակ ադրբեջանցիներն իրենք ևս դառնում են հետապնդումների զոհ Ադրբեջանի կառավարության կողմից, եթե որևէ քննադատական խոսք ասեն նախագահ Ալիևի հասցեին:
Ադրբեջանի սերը Իսրայելի և հրեաների նկատմամբ ունի շատ ավելի չարամիտ օրակարգ, քան պարզապես նավթի փոխանակումը զենքի դիմաց: Դա պայմանավորված է ադրբեջանական հակասեմիտիզմով՝ հիմնված է այն կեղծ համոզմունքի վրա, որ «հրեաները Ամերիկայում վերահսկում են ամեն ինչ», և եթե Ադրբեջանը լավ վերաբերվի հրեաներին, ապա նրանք կազդեն ԱՄՆ-ի վրա՝ ադրբեջանամետ դիրքորոշում որդեգրելու համար։ Սա ԱՄՆ-ում հայկական «լոբբիին» հակազդելու Բաքվի ակնհայտ ծրագիրն է։
Մինչ Թուրքիան և Ադրբեջանը սիրաշահում են ամերիկացի հրեաներին և Իսրայելին՝ հուսալով օգուտ քաղել ԱՄՆ-ում նրանց լոբբինգից, Իսրայելի և հրեաների համար անխոհեմ կլինի գնալ և ամրապնդել ադրբեջանցի պաշտոնյաների հակասեմական դիրքորոշումը: Մի խումբ անբարոյական եվրոպացի ռաբբիների մոտ թյուր տպավորություն է ստեղծվել, որ ադրբեջանցիներն իրենց գրկաբաց ընդունում են հրեաների հանդեպ ունեցած սիրո պատճառով։ Այս ռաբինները չեն գիտակցում, որ իրենք ուղղակի թույլ են տալիս, որ շահագործվեն Ադրբեջանի ենթադրյալ քաղաքական շահերի համար։
Մինչ Իսրայելը իր դեսպանատունը բացեց Բաքվում 1993 թվականին, Ադրբեջանն իր դեսպանատունը Թել Ավիվում հիմնեց 2023 թվականին, միայն այն բանից հետո, երբ հայտարարեց իր ներկայացուցչության բացման մասին Ռամալլահում, Հորդանան գետի արևմտյան ափին, որը համարվում է Պաղեստինի դե ֆակտո մայրաքաղաքը՝ մեղմելու համար բազմաթիվ մահմեդականների հակազդեցությունը Ադրբեջանում և ամբողջ աշխարհում:
Ֆրանսիացի պատմաբան Մարկ Նոբելը օգոստոսի 8-ին վրդովված հոդված գրեց Le Point ֆրանսիական թերթում՝ կոշտ քննադատության ենթարկելով եվրոպացի ռաբբիների ծրագրած այցը Բաքու։ Նոբելը գրեց. «Պարոնա՛յք ռաբբիներ, ես ամաչում եմ և ես հրեա եմ»: Հատկանշական է, որ նա հայտնեց, որ Ֆրանսիայի գլխավոր ռաբբի Հայիմ Կորսիան չի ուղեկցի մյուս ռաբբիներին Ադրբեջան՝ «Բաքվի բռնապետին շողոքորթելու համար և թույլ չի տա, որ նման վարչակարգը կաշառի իրեն»։
Հինգ հարյուր անբարոյական եվրոպացի ռաբբիները, սովի մատնված 120 հազար արցախցիների կողքին կանգնելու փոխարեն, Բաքվում իրենց հոգիները վաճառում են սատանային։
Հարութ Սասունյան
«Կալիֆորնիա կուրիեր» թերթի հրատարակիչ
www.TheCaliforniaCourier.com
Թարգմանությունը՝ Ռուզաննա Ավագյանի
Նիկոլ Փաշինյանը վերջնականապես փակեց ՀԱՊԿ-ից եւ Ռուսաստանից ռազմական օգնություն ստանալու եւ միասին մեր հայրենիքի սահմնաները պաշտպանելուառաջարկը: Այս մասին NEWS.am-ի հետ զրույցում ասաց ռազմական փորձագետ Հայկ Նահապետյանը։
«Անցյալ տարի ՀԱՊԿ գագաթնաժողովի ժամանակ Հայաստանին առաջարկվեց ՀԱՊԿ- կողմից ռաազմական օժանդակության փաթեթ, որը Փաշինյանը չստորագրեց, որտեղ ռազմական, ռազմատեխնիկական համագործակցություն էր եւ դիտորդների տեղակայում սահմանին հայ-ադրբեջանական: Դրանից հետո 5 անգամ Զախարովան բարձրաձայնել է, որ ՀԱՊԿ-ը որտեղ կա կոնսենսուս, պատրաստ են կրկին անգամ հայ-ադրբեջանական սահմանի ամբողջ երկայնքով տեղակայել ՀԱՊԿ խաղաղապահ զորախումբ: Սա նշանակում է, որ այդ զորախումբը բանակայաին ստորաբաժանումների դեմ բախման ժամանակ պարտություն կկրի, որովհետեւ խաղաղապահ զորակազմի գործառույթը, զինվածությունը եւ մասնագիտական պատրաստվածությունը չափելի չի, բայց էն որ սահմանում կանգնելու են խաղաղապահներ զենքով ՀԱՊԿ անդամ 5 պետությունների դրոշներով, ինքնին դա ցուցիչ է: Երկրորդ՝ երկու անգամ Հայաստանը մերժեց այստեղ ՀԱՊԿ-ի զորավարժություններ անցկացնելը: Այսինքն զրոավարժությունների ժամանակ ասյտեղ կարող էր տասնյակ հազարներով զորք գար, ներառյալ նաեւ այդ զորավարժությունը կարող էր ամիսներ տեւել: Ավելին՝ զորավարժութուններին կարող էին մասնակցել նաեւ Իրանի Իսլամական Հանրապետության զորամիավորումները: Հայկստանը երկու անգամ մերժեց նաեւ ՀՀ զորամիավորումների ՀԱՊԿ այլ երկրներ տարածքներում զորավարժություններին մասնակցելը: Սա նշանակում է, որ մեր երկիրը անպատրաստ է: Ադրբեջանը տարեկան 10-ից ավելի զորավարժություններ է անում»,-ասաց նա:
Փորձագետի խոսքով՝ եթե ի գիտություն ընդունենք, որ վերջին օրերին Ադրբեջանը վերջին օրերին, նաեւ այսօր զինտեխնիկա եւ անձնակազմ է մոտեցնում սահմանին, ապա դա հենց այնպես չի:
«Նվազագույնը կարող է սեպտեմբերի 13-14-ի սցենարով ինքը գործողություններ անել, ներգարվվելով նաեւ Նախիջեւանի հետ սահմանը, որտեղ մենք շատ տեղերումառավելություններ ունենք, իրենք փորձելու են այդ առավելությունը չեզոքացնել»-ասաց նա:
Փորձագետի խոսքով՝ ռազմական գործողությունների հավանականությունը գնալով մեծանում է, առավել եւս Փաշինյանի այն կեցվածքով, որը երկու օր առաջ իտալական լրատվամիջոցի հետ հարցազրույցում տվեց:
«սա ուղղակիորեն ռուսներին մեղմ ասած ասեց, որ դուք կարող եք գնալ, դուք խանգարում եք, սխալ անվտանգային ճարտարապետություն է ընտրվել»,- ասաց նա:
Մանրամասները՝ տեսանյութում:
ՊԲ համապատասխան ստորաբաժանումների կողմից շփման գոտում արձանագրվել են ադրբեջանական զինուժի մեծաքանակ ռազմական տեխնիկայի՝ այդ թվում հրետանային միջոցների տեղաշարժեր եւ կենտրոնացում: Այս մասին հայտնում են ԱՀ ՊՆ մամուլի ծառայությունից՝ հաղորդագրության հետ ներկայացնելով նաեւ տեսանյութ:
Ադրբեջանի ՊՆ-ն վերջին օրերին նաեւ ապատեղեկատվության շարունակական տարածմամբ հերթական սադրանքի հող է նախապատրաստում:
Ավստրիական երկու խոշոր կուսակցությունների՝ իշխող կոալիցիայի մաս կազմող Կանաչների և ընդդիմադիր Սոցիալիստների կուսակցության (SPÖ) արտաքին քաղաքական հարցերով խոսնակները Լեռնային Ղարաբաղում ստեղծված հումանիտար ճգնաժամի վերաբերյալ Ադրբեջանին ուղղված հասցեական քննադատություն, Լաչինի միջանցքը վերաբացելու կոչ պարունակող հայտարարություններով են հանդես եկել:
Կանաչների կուսակցության արտաքին քաղաքական հարցերով խոսնակ Էվա Էռնստ-Ձիջիչը իր հայտարարության մեջ նշել է, որ Լաչինի միջանցքի շրջափակումը պետք է անհապաղ վերացնել։
«Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև հակամարտությունում էսկալացիան շարունակվում է անդադար։ Ներկայումս խոսվում է սպառնացող սովի մասին, եթե իրավիճակն անմիջապես չփոխվի։ Լեռնային Ղարաբաղը ամիսներ շարունակ կտրված է մատակարարումներից՝ կործանարար հետևանքներով՝ թերսնվածություն, վիժումներ, դեղորայքի բացակայություն։ Այժմ հրատապ անհրաժեշտություն կա վերադառնալու հակամարտության երկու կողմերի միջև երկխոսությանը և արագ լուծում գտնելու՝ աղետալի հումանիտար իրավիճակը արագորեն մեղմելու համար», — ասում է Կանաչների արտաքին քաղաքականության հարցերով խոսնակ Էվա Էռնստ-Ձիձիչը:
Նա հավելել է, որ ԵՄ-ն և միջազգային հանրությունը պետք է ուժեղացնեն ճնշումը, իսկ Ադրբեջանը պետք է բացի Լաչինի միջանցքը՝ Արդարադատության միջազգային դատարանի որոշման համաձայն։ «Մենք չենք կարող հանդուրժել, երբ քաղաքացիական հասարակությունը դառնում է քաղաքականության խաղալիքը և քաղցած է մնում քաղաքական դրդապատճառներով։ Քանի դեռ այդպես է, Ադրբեջանը ԵՄ-ի հետ առևտրային գործընկեր չպետք է լինի»,-ասում է նա։
Նրա խոսքով՝ չնայած Ուկրաինայում ռուսական ագրեսիային, չպետք է անտեսեն այն, ինչ կատարվում է Հարավային Կովկասում։ «ԵՄ-ն և մյուս տարածաշրջանային դերակատարները, գերտերությունները այժմ պետք է ստանձնեն իրենց պատասխանատվությունը։ Մենք ոչ մի դեպքում չպետք է հանդուրժենք Լեռնային Ղարաբաղի հայ բնակչության բացահայտ ոչնչացումը և, հետևաբար, պետք է օգտագործենք բոլոր գործիքները դա կանխելու համար»,- շեշտում է Կանաչների կուսակցության արտաքին քաղաքականության հարցերով խոսնակը։
Սոցիալիստների կուսակցության (SPÖ) արտաքին քաղաքական հարցերով խոսնակ Պետրա Բայրը նշել է, որ Լեռնային Ղարաբաղի տարածաշրջանում աղետալի իրավիճակ է, որտեղ 120.000 մարդ Ադրբեջանի կողմից ամիսներ շարունակ կտրված է արտաքին աշխարհից։ «Լեռնային Ղարաբաղ տանող միակ ցամաքային ճանապարհի՝ Լաչինի միջանցքի շրջափակման պատճառով տարածաշրջանում բացակայում են ամենաանհրաժեշտ սննդամթերքն ու դեղերը։ Այստեղ՝ Եվրոպայի դարպասների մոտ, տեղի է ունենում մարդու իրավունքների դեմ հանցագործություն»,- ասել է Բայրը։
Նա հիշեցրել է, որ Արդարադատության միջազգային դատարանը փետրվարին որոշում է ընդունել, որ Ադրբեջանի կողմից պետք է ապահովվի մարդկանց և ապրանքների տեղաշարժը Լաչինի միջանցքով։
Պատգամավորն ակնկալում է, որ այս իրավիճակը վերջապես կքննարկվի ԵՄ-ում. «Այն, որ միջազգային կառույցներում պատասխանատու որոշում կայացնողները լռում են դրա մասին, բացարձակապես աններելի է: Ակնկալում եմ, որ արտգործնախարար Շալենբերգը (խմբ․ Ավստրիայի արտաքին գործերի նախարար Ալեքսանդր Շալենբերգ) ԵՄ շրջանակներում կանդրադառնա այս հանցագործությանը և որքան հնարավոր է շուտ այս հարցը կմտցնի օրակարգ։ Ազգային խորհուրդը նրան խնդրել է դա անել դեռևս անցյալ տարի»:
Բայրը խորհրդարանական հարցում է նախապատրաստում՝ ուղղված Ավստրիայի ԱԳ նախարարին։ Պատգամավորը հետաքրքրվելու է, թե ինչ դիվանագիտական միջոցներ է ձեռնարկել Ավստրիայի կառավարությունը Լաչինի միջանցքով հումանիտար օգնության մատակարարումները հնարավոր դարձնելու համար, և թե ինչ հարցեր է բարձրացրել ԱԳ նախարար Ալեքսանդր Շալենբերգն իր ադրբեջանցի գործընկերոջ հետ նախորդ հանդիպումներում։
ՌԴ խաղաղապահ ուժերը չեն կատարում իրենց ստանձնած առաքելությունը։
La Repubblica թերթին հարցազրույցում ասել է Նիկոլ Փաշինյանը։
La Repubblica թերթի լրագրող Լուկա Ստեյնման — Լաչինի միջանցքի կենսունակությունը պետք է երաշխավորվեր ռուս խաղաղապահների միջոցով։ Բայց մենք գիտենք, որ դա տեղի չի ունենում, գիտենք, որ փաստացի Ադրբեջանն է վերահսկում այս միջանցքը։ Մենք գիտենք, թե այդ պրոցեսն ինչպես է տեղի ունեցել՝ կեղծ բնապահպաններ և այլն։ Բայց կարո՞ղ եք բացատրել քաղաքական այն իրավիճակը, որը Ռուսաստանին հետ է պահում միջամտելուց, որպեսզի 2020թ-ի նոյեմբերի 9-ի համաձայնագիրը հարգվի, որով Ռուսաստանը պետք է վերահսկեր Լաչինի միջանցքով տեղաշարժը։
Վարչապետ Նիկոլ Փաշինյան — Ես չեմ կարող գնահատական տալ այդ առումով, բացի համաձայնվելուց այն ձևակերպման հետ, որ, ըստ էության, այո, ստացվում է, որ Ռուսաստանի Դաշնության խաղաղապահ ուժերը չեն կատարում եռակողմ հայտարարությամբ իրենց ստանձնած առաքելությունը: Եվ սա լուրջ մտահոգության առիթ է:
Եվ, ըստ էության, Լեռնային Ղարաբաղում ռուս խաղաղապահների ներկայության հիմնական նպատակներից մեկը հենց քաղաքացիական հասարակության, քաղաքացիական բնակչության անվտանգությունն է: Տվյալ դեպքում անվտանգությունը, այդ թվում՝ ազատ տեղաշարժի իրավունքը, չի ապահովվում, և դա իսկապես մտահոգիչ փաստ է:
Հասարակական-քաղաքական գործիչ, «Արցախի անվտանգության և զարգացման ճակատ» հանրային շարժման համակարգող Ռուբեն Վարդանյանի ուղերձը՝ Արցախի Հանրապետության հռչակման 32 -ամյակի առթիվ.
«Արցախի Հանրապետության հռչակումից 32 տարի անց Արցախն այսօր գոյաբանական վտանգի առաջ է կանգնած, իսկ արցախահայությունը դիմակայում է անմարդկային զրկանքների՝ արժանապատիվ կյանք ունենալու ու սեփական հայրենիքում ապրելու համար:
Նույնպիսի գոյաբանական վտանգի առաջ է կանգնած Հայաստանը, քանի որ կեղծ են այն թեզերը, թե հանձնելով Արցախը՝ Հայաստանը խաղաղություն է ստանալու: Ադրբեջանի երեկվա սադրանքը ևս մեկ անգամ ապացուցում է, որ Ադրբեջանը չի բավարարվելու Արցախը զավթելով, նրանց նպատակները շատ ավելի հեռուն են գնում:
Այն, ինչի միջով հիմա անցնում է հայ ժողովուրը Արցախում, ու նաև Հայաստանում, վստահաբար կարելի է անվանել մեր պատմության ծանրագույն էջերից մեկը: Պատմական այս հանգրվանում մեզ համար ամենակարևորն այս փուլն արժանապատվորեն հաղթահարելն է, իսկ դրա փորձը մենք ունենք:
32 տարի առաջ էլ հեշտ չէր այդ որոշումն ընդունելը, բայց այն ընդունվեց, քանի որ դա էր Արցախը հայկական պահելու, Արցախի հայերի դեմ հետագա ցեղասպանական գործողությունները կանխելու և արժանապատիվ կյանք ապրելու միակ ճանապարհը: Այսօր նույն խնդրի առաջ ենք կանգնած: Ինձ համար, որպես մի մարդու, որը 20 տարուց ավելի տարբեր ծրագրեր է իրականացնում Արցախում և որն ուղիղ մեկ տարի առաջ Արցախ տեղափոխվելու որոշում կայացրեց, շատ պարզ է, որ Արցախի հայերը իրենց որոշումը չեն փոխել: Նրանց համար ոչ մի սով ու տառապանք, անգամ մահը այնքան սարսափելի չէ, որքան Հայրենիքի, ազատության ու արժանապատվության կորուստը:
Ի՞նչ է այսօր պետք Արցախին ու արցախահայությանը:
Մեզ պետք է, որ Հայաստանը, ողջ հայությունը սատար կանգնի մեր պայքարին ու դիմադրությանը:
Մեզ պետք է, որ ողջ հայությունը գիտակցի, որ Արցախի հարցն ազգային արժանապատվության հարց է, դա նաև Հայաստանի անվտանգության ու հայկական աշխարհի պահպանության հարց է:
Մեզ պետք է, որ Հայաստանի իշխանություններն արցախահայերի թիկունքում Արցախի ճակատագրի մասին վտանգավոր հայտարարություններ չանեն: Դրանք ոչ միայն չեն նպաստում իրավիճակի թեթևացմանը, այլև խնդիրներ են ստեղծում հենց Հայաստանի Հանրապետության համար:
Մեզ պետք է, որ պահպանվեն մեր երկու պետությունների հիմքում ընկած սկզբունքներն ու արժեքները: Որքան էլ ժամանակները դժվար լինեն, այդ սկզբունքները փոփոխության ենթակա չեն, քանի որ հենց այդ սկզբունքները պահպանելու կարողությունն է պետությունների կայացման ու հզորացման ցուցիչը:
Մենք համատեղ ուժերով պետք է հասնենք նրան, որ Ադրբեջանն առաջին հերթին ստիպված լինի բացել Բերձորի (Լաչինի) միջանցքը:
Հայաստանում, Արցախում ու Սփյուռքում պիտի կարողանանք միավորվել և թևութիկունք լինել միմյանց: Այնպես անենք, որ Ադրբեջանն զգա մեր՝ ցանցային ազգ լինելու առավելությունն ու դրա ազդեցությունը: Այնպես անենք, որ 120 հազար մարդու, 30 հազար երեխայի սովի մատնող երկրի ղեկավարությունը քաղաքակիրթ աշխարհում արժանանա արհամարհանքի:
Իսկ մենք ողջ աշխարհին ցույց ենք տալու, որ ոչ մի ադրբեջանական ճնշում, ոչ մի սով չի կարող ստիպել Արցախում ապրող հային հրաժարվել իր հողի վրա ազատ, անկախ ու արժանապատիվ ապրելու իրավունքից:
Շնորհավո՛ր Արցախի Հանրապետության անկախության 32-ամյակը»:
Արցախի Հանրապետության նախագահ Արայիկ Հարությունյանը ժամեր առաջ ֆեյսբուքյան իր էջում տարածած հայտարարությամբ հայնել է իր հրաժարականի մասին։
Tert.am-ը զրուցել է քաղաքագետ Բենիամին Մաթևոսյանի հետ՝ հրաժարականի հետևանքով Արցախում քաղաքական ճգնաժամի, հետևանքների ու հնարավոր զարգացումների մասին։
-Արցախի արդեն նախկին նախագահ Արայիկ Հարությունյանը ժամեր առաջ հրաժարական է տվել։ Ի՞նչ եք կարծում՝ սա կարող էր «պարտադրված» հրաժարական լինել։
-Չեմ կարող ասել՝ պարտադրված է, թե ոչ, բայց ակնհայտորեն ժամանակավրեպ է։ Թե՛ Արայիկ Հարությունյանը, թե՛ Հայաստանում իր քաղաքական գործընկերը մոտ երեք տարի ավելի շատ են պաշտոնավարել, քան պետք է։ Օբյեկտիվորեն մենք տեսանք Արցախի ժողովրդի ընդվզումը ու ԱԺ դարպասների դիմաց վերջին ինքնաբուխ հավաքը, որը խոսում է այն մասին, որ Արցախում այդ հրաժարականի հանրային պահանջը իսկապես կա։ Այն մարդիկ, ովքեր երկար ժամանակ Արցախում կազմակերպում էին հանրահավաքներ՝ շեղելով հանրային դժգոհությունը իշխանություններից դեպի ռուս խաղաղապահներ, անգամ իրենք չկարողացան ազդել մարդկանց տրամադրությունների վրա։
-Ինչի՞ կարող է հանգեցնել Արցախի համար այս ծանր ու դժվարին ժամանակահատվածում նախագահի հրաժարականը, ի՞նչ ապագա կարող է ուրվագծվել։
-Անկախ նրանից, թե Արցախում ինչ խմբավորումներ կան, որոնք պայքարում են միմյանց դեմ, ով ինչ պատկերացում ունի երկրի ներքին ու արտաքին քաղաքականության վերաբերյալ, հիմա բոլորը պետք է ունենան մեկ գերնպատակ՝ անել ամեն ինչ, որպեսզի Արցախի պետականության փշրանքները պահպանվի, որպեսզի հանկարծ չստեղծվի այնպիսիսի իրավիճակ, որ Արցախի պետական մարմինները չկարողանան շարունակել իրենց գործունեությունը։ Այո, Արցախում ճգնաժամանյին իրավիճակ է, բայց պետք է նայենք, թե ինչ է այստեղ ասում օրենքը։ Իսկ օրենքը այս տարվա ապրիլին համապատասխան փոփոխություններ է կրել և ըստ ԱՀ օրենսդրության Ազգային ժողովը նախագահի հրաժարականի ժամանակ ռազմական իրավիճակի պայմաններում հնարավորություն ունի նախագահ ընտրելու։ Եթե Արցախում լինի քաղաքական կոնսենսուս այս հարցի շուրջ, ապա կարծում եմ օրենսդրական որևէ խնդիր չկա։ Կկարողանա՞ն արդյոք քաղաքական ուժերը գտնել կոնսենսուային այդ թեկնածուին և արդյո՞ք կլինի քաղաքական համախմբում, սա է հիմա ողջ խնդիրը։
-Ձեր կարծիքով Արցախի քաղաքական կյանքում նախագահի ի՞նչ թեկնածուներ են ուրվագծվում, ո՞ւմ շուրջ կարող է իրական կոնսոլիդացիա լինել։
-Զերծ կմնամ անձերի մասին խոսելուց, որովհետև դա այս իրավիճակում սխալ կլինի։ Այն ժամանակ, երբ մեր դաշնակցական գործընկեր Դավիթ Իշխանյանը դարձավ Արցախի ԱԺ նախագահ, առաջին միտքը, որ ծագեց, այն էր՝ այդ ինչ կամքի տեր անձ պետք է լինես, որ ստեղծված ճգնաժամային իրավիճակում իշխանական պատասխանատվության բեռը վերցնես քո ուսերին, որովհետև Արցախում իշխանություն ունենալը ոչ թե առավելություն է, այլ պատիժ։ Հետևաբար պետք է սպասել, թե քաղաքական զարգացումները ինչ թեկնածուներ առաջ կբերեն։
-Ձեր դիտարկմամբ՝ ինչո՞ւ հիմա եղավ Հարությունյանի հրաժարականը։ Արայիկ Հարությունյանի հրաժարականը հնարավո՞ր է ինչ-որ կերպ կապված լինել Ակնայով (Աղդամ) ճանապարհ բացելու` Ադրբեջանի պահանջի հետ։
-Իհարկե, դա կարող է լինել պատճառներից մեկը, միգուցե Ակնայով ճանապարհ բացելու ծրագիրը մինչև վերջ հնարավոր չի եղել իրագործել, կամ գուցե Հարությունյանը նախագահի իր առաքելությունը արդեն ավարտել է և հիմա այլ դաշտում պետք է աշխատանք փնտրի։ Ամեն ինչ էլ հնարավոր է դիտարկել, բայց մի բան կա, որ շատ կարևոր է․ ցանկացած մեկը, ով կստանձնի իշխանությունը Արցախում, պետք է ընկալելի լինի ռուսական կողմի համար և չունենա այն նույն համբավը, որ ուներ Արայիկ Հարությունյանը, ում հետ ձեռք բերված ոչ մի պայմանավորվածություն կյանքի չի կոչվել։ Այս հանգամանքի կարևորությունը ցավոք Հայաստանում քչերն են գիտացում։ Ես հույս ունեմ, որ Արցախի ցանկացած նոր պաշտոնյա կգիտակցի Արցախի պետականության փշրանքները պաշտպանելու ու պետական մարմինների շարունակակությունն ապահովելու անհրաժեշտությունը։
Լեռնային Ղարաբաղում Sputnik ռադիոյի հեռարձակման դադարեցումը կապված է Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի այն հայտարարության հետ, որ Երևանը պատրաստ է ճանաչել Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը և ամրագրել Հայաստանի տարածքը 1991 թվականի սահմաններում, ասել է Россия сегодня մեդիախմբի գլխավոր տնօրեն Դմիտրի Կիսելյովն՝ ի պատասխան Պետդումայի ԱՊՀ գործերով, եվրասիական ինտեգրման և հայրենակիցների հետ կապերի կոմիտեի նախագահի առաջին տեղակալ Կոնստանտին Զատուլինի նամակին։
Զատուլինը նախկինում նամակ էր հրապարակել, որում հղում անելով մեկ այլ ռադիոկայանից՝ Сити-ФМ-ից (որի հաճախականությամբ հեռարձակվում է Sputnik-ը Ղարաբաղում) ստացած տվյալները, նա «Россия Сегодня» մեդիա խմբին կոչ էր անում վերանայել այս տարածքում «հեռարձակումը դադարեցնելու որոշումը»։
Ինչպես հետևում է Կիսելյովի պատասխանից, խոսքը ոչ թե դադարեցման մասին է, ինչպես պնդում է Զատուլինը, այլ ռադիոհեռարձակման կանգնեցման, մինչդեռ գործակալությունը գործողությունները ելնում են Հայաստանի ղեկավարության նոր դիրքորոշումից։
«Որոշ ժամանակ առաջ Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարեց, որ խաղաղության հասնելու համար Երևանը պատրաստ է ճանաչել Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը և ամրագրել Հայաստանի տարածքը 1991թ.-ի սահմաններով։ Մենք ելնում ենք այս հայտարարության փաստից և կարծում ենք, որ, առանց Ադրբեջանի կարգավորող մարմինների հավանության, Լեռնային Ղարաբաղի տարածքում մեր եթերի վերահեռարձակման շարունակումը կասկածի տակ է դնում Մոսկվայի կողմից հարաբերությունների անկեղծությունը և հղի է մեր երկրների միջպետական հարաբերությունների բարդացմամբ»,- ասվում է Կիսելյովի՝ Զատուլինին ուղղված նամակում։
Նրա խոսքով՝ հեռարձակումը շարունակելու համար անհրաժեշտ է պաշտոնական Բաքվի թույլտվությունը։
«Եթե պաշտոնական Բաքուն թույլտվություն տա շարունակելու հեռարձակումը՝ բոլոր համապատասխան իրավական նորմերին համապատասխան, մենք պատրաստ ենք երկարաձգել հեռարձակումը տարածաշրջանում։ Այստեղ կարևոր դեր կարող է խաղալ խորհրդարանական դիվանագիտությունը»,- նշել է Կիսելյովը։
Մեդիա խմբի գլխավոր տնօրենն ընդգծել է, որ Ռուսաստանի Դաշնությունը պահպանում է ավանդական գործընկերային հարաբերություններ Ադրբեջանի և Հայաստանի հետ՝ երկար տարիների ջանքեր գործադրելով տարածաշրջանում խաղաղություն հաստատելու համար։
Հունիսի 29-ին հրավիրվել է Արցախի Ազգային ժողովի 7-րդ գումարման 7-րդ նստաշրջանի եզրափակիչ նիստը:Օրակարգի առաջին հարցն Արցախի նախագահի 2022 թվականի գործունեության միջոցառումների ծրագրի ընթացքի, արդյունքների և 2023 թվականի գործունեության միջոցառումների ծրագրի վերաբերյալ հաղորդումն էր: Նախագահ Արայիկ Հարությունյանը պատասխանել է պատգամավորների բազմաթիվ հարցերի, որոնք առնչվում էին ինչպես հաղորդմանը, այնպես էլ երկրում ստեղծված իրավիճակին, Ադրբեջանի սադրանքներին ու բանակցային գործընթացին:
ՍիվիլՆեթը ներկա է եղել նիստին և գրի առել պատգամավորների ու նախագահի հարցուպատասխանի ժամանակ հնչած առավել կարևոր մտքերը։
Հայաստանի Հանրապետության ոչ մի զինվոր չկա Արցախի պաշտպանության բանակում
Անկախ պատգամավոր Կարեն Հովհաննիսյան հարցրեց հունիսի 28-ին զոհված չորս զինծառայողներց մեկի աճյունի՝ Հայաստան տեղափոխման հնարավորության մասին։
Նախագահ Արայիկ Հարությունյանն ասաց, որ կարող է խոսել այդ թեմայի շուրջ, քանի որ արդեն ադրբեջանական կողմն է հրապարակումներ արել․ «Մենք դիմել ենք խաղաղապահներին, որպեսզի ապահովվի տեղափոխումը, գիտեք, որ այսօր միայն ուղղաթիռով կա տեղափոխման հնարավորություն։ Մարդու տեղափոխում կատեգորիկ չի եղել, բայց գոնե որոշ բժշկական պարագաների տեղափոխում կազմակերպել են։ Խնդրել ենք, դիմել են ադրբեջանական կողմին, ստացել են բացասական պատասխան։ Մենք դիմել ենք Կարմիր Խաչին․ Կարմիր Խաչը շանս տալիս է, տվյալներ փոխանցել ենք և մինչև մի քանի ժամը պիտի լինի պատասխան։ Բայց արդեն Ադրբեջանը գրել է՝ բա որ մենք ասում ենք Հայաստանի Հանրապետության զորքը և այլն։ Ես այստեղից այսօր բարձրաձայն հայտարարում եմ՝ Հայաստանի Հանրապետության մի զինվոր չկա Արցախի պաշտպանության բանակում ծառայող։ Զոհվածը գիտեք, որ Հայաստանի քաղաքացի չէ, դուք շատ լավ գիտեք՝ ով է, հայրը աշխատում էր մեր կառույցներում՝ փրկարար ծառայության, այսօր էլ է աշխատում, բայց ստիպված դառել է տեղահանված, և հարազատների մեծ մասը գտնվում է Հայաստանում։ Եվ հուղարկավորումը խնդրել են կազմակերպել Հայաստանում, դրա համար ինչքան էլ Ադրբեջանը ցույց տա, թե նա Հայաստանի քաղաքացի է, այդպիսի բան չկա։ Պարտավոր ենք հարգել ընտանիքի ցանկությունը։ Այսօր պարզ կլինի, եթե Կարմիր Խաչը կարողանա, երևի վաղը կկատարենք [տեղափոխումը]»։
(Զոհված զինծառայողներից մեկը Արցախի քաղաքացի է, սակայն նրա ընտանիքը 44-օրյա պատերազմի հետանքով տեղահանվել է և բնակվում է Հայաստանում։ Այդ դեպքի կապացությամբ Ադրբեջանն արդեն աղմուկ է բարձրացրել, թե իբր ՀՀ զինծառայողները ծառայում են Արցախի պաշտպանության բանակում)։
Մենք բոլոր սցենարներին պետք է պատրաստ լինենք
Պատասխանելով Արցախի ժողովրդավարական կուսակցության պատգամավոր Դավիթ Մելքումյանի հարցին՝ Հարությունյանն ասաց, որ սահմանում հիմա հարաբերական կայուն է։ Հարությունյանը նաև նշեց, որ հունիսի 28-ին չեն գնացել լարվածության բարձրացման, ինչի համար բազմաթիվ պատճառներ կան․ «Եթե լինի առանձին հանդիպում, ես կներակայացնեմ։ Թե ինչ է սպասվում, կներակայացնեմ, մենք բոլոր սցենարներին պետք է պատրաստ լինենք։ Մենք պետք է հասկանանք, որ՝ այո, մենք ունենք խնդիրներ, այդ խնդիրների հետևանքով կրելու եք զրկանքներ։ Բայց պետք է հաղաթահարենք, նորից ուզում եմ հայտարարել։ Ավելի ծանր ժամանակներ ենք հաղթահարել և կախված է լինելու, թե ինչպիսինն է լինելու մեր դիմադրողականության աստիճանը»։
Տեղական արտադրությունը թույլ կտա չնեղվել մեզ, չնայած 50%-ից ավելի կորցրել ենք
Հարությունյանը խոսեց նաև տեղական արտադրության մասին, որը թույլ է տալու չնեղվել և չենթարկվել ադրբեջանական ճնշումներին․ «Վեց օր հետո ասում են բունտ է լինելու, ժողովուրդը գալու է ասի՝ էս ի՜նչ է լինելու։ Դե բունտ է լինելու, գնացեք Ադրբեջանին հանձնվեք»։
Նախագահը կրկին անդրադարձավ սպասվող դժվարություններին․ «Մի ամիս առաջ հարցրել են՝ ձմեռը ոնց ենք անցկացնելու, ասել եմ՝ չգիտեմ, որովհետև չգիտեմ, թե ինչ ռեժիմ է լինելու՝ հեղուկ գազ կարողանալու ենք բերել, թե չէ։ Ցավոք, եղանակային պայմանները այդքան բարենպաստ չեն եղել՝ հազարավոր հեկտարներ երաշտի պատճառով, հազարավոր հեկտարներ կարկտահարության պատճառով, եթե լիներ [չլիներ], 12 ամիս ու 24 ժամ ամեն ինչ կունենայինք։ Նաև պարենամթերքի արտադրության 50 տոկոսից ավելին կորցրել ենք։ Դա բնական աղետ է, դրան էլ պետք է պատրաստ լինել»։
Բաքուն մի թեմա է քննարկում մեզ հետ՝ ինտեգրացիան, երկրորդ թեմա չի քննարկում
Հարությունյանը նաև խոսեց այն մասին, թե ինչու պետք չի ընդունել Ադրբեջանի առաջարկը և գնալ Բաքու բանակցելու․ «Որովհետև Բաքուն մի թեմա է քննարկում մեզ հետ՝ ինտեգրացիան, երկրորդ թեմա չի քննարկում։ Տարբեր տեղերից ասում են՝ գնանք համոզենք։ Փորձել եմ, ընկերներ, երկու տարի փորձել եմ։ Եթե որևէ մեկը գտնում է, որ ես վատ բանակցող եմ եղել, [ապա] վերջին փուլում չեմ բանակցել, ես չեմ գնացել։ Այդ բանակցությունները արդյունք չեն տալիս, որովհետև վերջում գալիս ասում են՝ էս է մեր նպատակը։ Մենակ մեզ չեն ասում, այդ օրակարգը ասում են ՄԱԿ-ում, ասում են երեկ և այսօր՝ Բլինկեն-Միրզոյան-Բայրամով հանդիպման ժամանակ։ Ադրբեջանը մեզ ասում է՝ առաջին կետ՝ պաշտպանության բանակը լուծարել։ Պիտի լուծարենք, հետո գնանք հանդիպման։ Հերթականությունն ասեմ՝ գնում եք հայտարարում՝ բանակը լուծարել եք, պետական կառավարման համակարգը լուծարում եք։ Հազիվ ստեղծում են համայնքային ընտրությունների մեխանիզմ, որից հետո գազը կտան, հոսանքը կտան և ճանապարհով կթողնեն գնալ-գալ։ Եվ պարզ է, թե ինչպես են թողնելու՝ որպես Ադրբեջանի քաղաքացի։ Ես դեմ չեմ բանակցություններին, ես դեմ չեմ հանդիպումերին։ Ամենաշատ կողմը ես եմ եղել և ամենաշատ հանդիպումները ես եմ իրականացրել։ Մենք պիտի գիտակցենք, որ ունենալու ենք խնդիրներ, հաղթահարելի է այդ ամենը, ժողովուրդ, երկու բան ունենք անելու՝ ինքնապաշտպանություն և դիմարողականության բարձրացում։ Այդ առումով ի՞նչ ենք արել և ի՞նչ պիտի անենք, եթե ցանկություն լինի, առանձին կքննարկենք»։
Խուճապ մի առաջացրեք, ժողովուրդն ուզում է ապրել, արարել այստեղ
«Ազատ հայրենիք-ՔՄԴ» խմբակցությունից Արմեն Հակոբյանը հարցրեց շատ քննարկվող թեմաներից մեկի՝ պետական պաշտոնյաների, այդ թվում՝ բաձրաստիճան, կամ նրանց ընտանիքի անդամների՝ ամիսներ շարունակ Արցախից դուրս գտնվելու մասին․ «Խնդրում եմ հայտնել Ձեր վերաբերմունքը, ձեր որոշումը այդ մարդկանց հանդեպ»։
Արայիկ Հարությունյանն ասաց, որ մի բարձրաստիճան պաշտոնյա ունենք դրսում և դա մեր արտաքին գործերի նախարարն է։ Իսկ պաշտոնյաների նկատմամբ, որոնց ընտանիքները դրսում են, պիտի խիստ որոշումներ կայացվեն, արդեն ԱԱԾ-ին ուղղված հանձրարականներ կան․ «Կա հիմնավորված, և կա չհիմնավորված բացակայություն։ Դրանով չպիտի սահմանափակվենք, ես հանձնարարել եմ նախագահի աշխատակազմին, շատ լուրջ որոշումների փաթեթ ենք ներկայացնելու։ Նրանք, ովքեր թողել են երկիրը, գնացել, այսօր վարձակալությամբ տվել իրենց գույքը և ստանում են եկամուտներ․․․ Այդ բոլորի նկատմամբ պետք է որոշում կայացնել։ Ես չեմ կարող ասել, թե ինչ ենք անելու՝ մի կողմից մենք պիտի հարգենք մեր Սահամանադրությունը, հարգել ենք ու պահում ենք, բայց ես կողմնակից եմ, որ նման մարդկանց հանդեպ պիտի լինի շատ խիստ վերաբերմունք՝ զրկել եկամտի աղբյուրից, սա բարձրաձայն հայտարարում եմ։ Ընդհուպ, եթե մասնագետները թույլ տան նման որոշում կայացնել, պետականացնել գույքը։ Մենք պետք է գնանք այդ ճանապարհով, կամ մարդիկ կամավոր տրամադրեն իրենց բնակարանները, թող մնա էլի սեփականություն»։
Շարունակելով թեման, նախագահն ասաց, որ ընդունելության ժամանակ նրան ամենաշատը հենց դիմում են բնակարանի հարցով, ինչն ապացուցում է, որ Արցախից չեն ուզում արտագաղթել․ «Նախ՝ ով ուզում է քինա, ջիհանդամը քինա, թող ծենը կտրած քինա։ Եթե իհարկե քինալու ա, խուճապ մի առաջացրեք, ժողովուրդը ուզում է ապրել այստեղ, արարել այստեղ, մենք այդ հնարավորությունը պիտի տանք բոլորին»։
Բուհերի շրջանավարտների մասին, որոնք չեն կարողանում Արցախ վերադառնալ
«Ազատ հայրենիք-ՔՄԴ» խմբակցությունից Էլեոնորա Ավանեսյանի հարցը վերաբերում էր Հայաստանի ուսումնական հաստատություններում սովորող ուսանողներին։ Քանի որ քննաշրջանն ավարտված է, պրակտիկան նույնպես և նրանք ստիպված են արդեն լուծել պայմանագրերը՝ նախապես վարձակալությամբ վերցրած գների․ «Եվ ակամայից կանգնում են լուրջ խնդիրների առջև, մենք ունե՞նք մշակված մոտեցում կամ ծրագիր՝ նրանց զբաղվածության խնդիրը լուծելու համար և դրա հետ մեկտեղ զուգահեռ ֆինանսական խնդիրները մեղմելու։ Պարբերաբար կապի մեջ լինելով Արցախի ներկայացուցչության՝ Սերգեյ Ղազարյանի հետ, գիտեմ, որ հավաքագրում են ուսանողների տվյալները»։
Հարությունյանը պատասխանեց, որ պետնախարարին կխնդրի այդ ուղղությամբ աշխատել, եթե հնարավորություն լինի, կկազմակերպվի նրանց տեղափոխումը Արցախ․ «Եթե չէ, ինձ թվում է, պետք է մտածենք ընդհանուր պրոյեկտ՝ Հայաստանում որևէ տուրիստական բազայում տեղավորելու, ինչ-որ մի ճամբարում, որովհետև հյուրանոցներում անհնար է լինելու պահել, բնակարաններում՝ դժվար։ Եթե առաջիկա մի շաբաթվա մեջ զգանք, որ ճանապարհի հետ կապված խնդիրները ավելի խիստ են լինելու, քան մենք պատկերացնում ենք, նման լուծում կտանք։ Այն, որ մեր երիտասարդներին ու նրանց ընտանիքներին մենակ չպիտի թողենք, միանշանակ է»։
- Տեսանյութ
- Օրվա միտք
- Խմբագրի վարկած
- Ֆոտո
-
Հասցե` Հայաստան, 0023, Երևան, Արշակունյաց 2
Հեռ: +374 (10) 06 06 23 (413, 414), +374 (99) 53 58 26
Էլ. փոստ` armv12@mail.ru -
2010-2011 © Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են:
Մեջբերումներ անելիս հղումը armversion.com-ին
պարտադիր է: Կայքի հոդվածների մասնակի կամ
ամբողջական հեռուստառադիոընթերցումն
առանց armversion.com-ին հղման արգելվում է: -
Կայքում արտահայտված կարծիքների համընկնումը
խմբագրության տեսակետի հետ պարտադիր չէ:
Գովազդների բովանդակության համար
կայքը պատասխանատվություն չի կրում:
Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են: Copyright “Armversion.com” 2010.