«Տվեք ինձ հնարավորություն հելիոֆիկացնել մեկ հայկական գյուղ, և ես կհելիոֆիկացնեմ ողջ աշխարհը». Արքիմեդի հայտնի խոսքերի նմանությամբ այս խոսքերն է Երկրների և աշխարհամասերի հելիոֆիկացիայի ծրագրի հեղինակ, միկրոէլեկտրոնիկայի մասնագետ, տեխնիկական գիտությունների դոկտոր Վահան Համազասպյանի կարգախոսը։

«Հելիոֆիկացիան կփրկի Հայաստանը,- համոզված է նա։- Տարբեր պատճառներով Հայաստանը այնպիսի տնտեսական ճգնաժամի մեջ է հայտնվել, որ տրադիցիոն եղանակներով դուրս գալ այդ ճգնաժամից հնարավոր չէ. պետք է զարգացնել արդյունաբերության նոր ճյուղեր, ոլորտներ, որոնք աշխարհում կլինեն մրցունակ։ Այդպիսի ոլորտներից մեկը արևային տեխնիկայի զարգացումն է»։

Վահան Համազասպյանը 20 տարվա աշխատանքի արդյունքում իր թիմի օգնությամբ նախագծել է DVH տիպի արևային սարք, նաև այն արտադրելու համար անհրաժեշտ բազային գործարան՝ իր ամբողջ հոսքագծով։ Մոտ 20 այդպիսի սարք նրանք արդեն կառուցել են Հայաստանի տարբեր արհեստանոցներում, գործարաններում և փորձարկել։

Սարքն ունի բազմաթիվ ֆունկցիաներ՝ ջեռուցում, կերակրի եփում, կոնյակի թորում, մուրաբաների, թթի դոշաբի արտադրություն։ «Մենք մշակել ենք գյուղատնտեսական մթերքների վերամշակման մոտավորապես 200 նոր տեխնոլոգիաներ արևային տեխնոլոգիաների միջոցով»,- ասում է Համազասպյանը։

Նա պարզաբանում է, որ սննդամթերքն ապակե թափանցիկ տարայով դրվում է սարքի ֆոկուսում, արևի էներգիան հայելիների միջոցով հավաքվում է այդ կետի վրա, ջերմաստիճանը բարձրանում է մինչև 700 աստիճան, և սնունդը եփվում է։ Լույսով մշակված սնունդը, Վահան Համազասպյանի հավաստիացմամբ, էկոլոգիապես մաքուր է և համարվում է հակաքաղցկեղածին։

Մասնագետն անհրաժեշտ է համարում, որ գյուղական բնակավայրերում տեղի ունենա զանգվածային հելիոֆիկացիա, այսինքն՝ յուրաքանչյուր ընտանիքի տրամադրվի մեկ արևային սարք՝ ջեռուցման, կենցաղային այլ կարիքներ, փոքր արտադրություններ ու բիզնես կազմակերպելու համար։ 1 կվտ հզորությամբ արևային սարքի արժեքը 100 դոլար է։

«Գյուղացուն հարմար է 20 կվտ-անոցը։ Այսինքն՝ 2000 դոլարի սահմաններում ինքը կստանա մի սարք, որը կաշխատի 50 տարի, և 1 կվտ ջերմային էներգիայի արժեքը կկազմի իր համար 0,32 դրամ։ Կոնկրետ ընտանիքը կշահի նրանով, որ կխնայի հսկայական քանակությամբ գազ (մոտ 60 տոկոս է համարվում գազի խնայողությունը գյուղացիական տնտեսություններում) և կստանա 0,32 դրամ 1 կվտ-ի դիմաց ջերմային էներգիայի մեծ պաշար»,- ասում է Վահան Համազասպյանը։

Արդյունաբերության այս նոր ոլորտը ներդնելու դեպքում մարդիկ ոչ միայն գազ, էլ.էներգիա կխնայեն, այլև Հայաստանում արտադրվող արևային սարքերը կարտահանվեն։ Սարքը կարելի է կիրառել էներգատար արդյունաբերության մեջ, իսկ արևային կոնյակագործությունը, տոմատի մածուկի արտադրությունը, գյուղացիական մթերքների վերամշակումն ամբողջովին անել արևային տեխնիկայով։

Համազասպյանի խոսքով՝ DVH տիպի արևային սարքն արտասահմանում ստեղծված համանման սարքերից տարբերվում է իր ֆունկցիաների բազմազանությամբ և շատ ցածր գնով։

Վահան Համազասպյանն այս ծրագիրն առաջարկել է Սերժ եւ Տիգրան Սարգսյաններին, բայց պատասխան չի ստացել։ Նա ափսոսանքով նշում է, որ իշխանության մեջ չկան խնդրի և սարքի կարևորությունը գիտակցող մարդիկ, և բոլորը զբաղված են թալանով։ Մինչդեռ արտասահմանցիները հետաքրքրված են այս գյուտով։ Այժմ Համազասպյանն առաջարկ ունի Ղրիմից՝ իր գիտելիքներն ու փորձը կիրառել այնտեղ։

a1plus.am