Խոսրովի արգելոցի տարածքում ՎՊ աշխատակիցներն արձանագրել են ապօրինի հողօգտագործման դեպքեր, չնայած այն հանգամանքին, որ 2002թ. կառավարության որոշմամբ հաստատված արգելոցի կանոնադրությամբ արգելոցի տարածքում արգելվում է ցանկացած գործունեություն, որը խախտում է արգելոցի բնական էկոհամակարգն ու օբյեկտները կամ վտանգ է ստեղծում գիտական և մշակութային արժեք ունեցող օբյեկտների պահպանության համար:

Վերահսկողները պարզել են, որ արգելոցի «Գառնի» տեղամասի տարածքում գործում է ֆիզիկական անձին սեփականության իրավունքով պատկանող մեղվաբուծական ընկերություն’ «Մեղվաբուծական տոհմային մայրաբուծարան» ՊՓԲԸ:

Ընդ որում, այս գործունեությունը հատուկ պահպանվող տարածքում արգելելու հայցով բնապահպանության նախարարությունը 2004թ. դիմել է դատարան, բայց Արարատի մարզի առաջին ատյանի դատարանի կողմից հայցը մերժվել է, իսկ նախարարության վճռաբեկ բողոքից հետո տնտեսվարողի, մարզպետարանի և բնապահպանության նախարարության միջև կնքվել է հաշտության համաձայնություն:

Այս համաձայնությամբ մեղվաբուծարանին է թողնվել արգելոցի 1375քմ մակերեսով հողատարածքը, սակայն տարածքի օգտագործման վերաբերյալ ոչ մի պայմանագիր չի կնքվել: Իսկ ՎՊ աշխատակիցները պարզել են, որ իրականում տնտեսվարողը 3-4 հա տարածք է զավթել արգելոցից, հիմնել և մշակում է պտղատու այգի, որով խախտել է օրենսդրությամբ նախատեսված արգելոցային ռեժիմը:

Բացի այդ, «Խոսրովի անտառ» պետական արգելոցի «Գիլան» պետական արգելավայրի հողամասերը ժամանակին կառուցապատման իրավունքով վարձակալության է տրամադրվել «Հովազաձոր» ՍՊԸ-ին, որի կողմից իրականացվել են զբոսաշրջիկների հանգստյան տան, այցելուների կենտրոնի կառուցապատման աշխատանքներ:

Սակայն հետագայում արգելավայրի ռեժիմի հաստատման հիմքով՝ այս պայմանագիրն ուժը կորցրած է ճանաչվել և արգելոցի ղեկավարությունը դիմել է դատարան: Դատական գործը դեռ քննության ընթացքում է:

ՎՊ-ն արձանագրել է նաև, որ որոշ տեղերում մուտքն արգելոց ազատ է, և ցանկացած մարդ կարող է ազատ մուտք գործել այնտեղ:

Օրինակ՝ Գեղարդի վանական համալիրի հարակից կամրջով մուտքը դեպի «Խոսրովի անտառ» չի վերահսկվում, չի վերահսկվում ու սահմանափակվում նաև մարդկանց մուտքը դեպի արգելոցում գտնվող քարանձավներ, գետափնյա և այլ տարածքներ:

Արդյունքում՝ ինչպես արգելոցում, այնպես էլ պահպանման գոտու տարածքում բազմաթիվ են կենցաղային և այլ թափոններով աղտոտման դեպքերը, սակայն համապատասխան պետական և տեղական ինքնակառավարման մարմինների կողմից անհրաժեշտ միջոցներ չեն ձեռնարկվում:

Արգելոցի տարածքում, պարզվում է, գիտական գործունեություն գրեթե չի կատարվում, թեև գիտական ուսումնասիրությունների վերաբերյալ յուրաքանչյուր տարի ներկայացվել է երեք հաշվետվություն: