ՀՀ կառավարության բարեգործական ծրագրերի համակարգման հանձնաժողովի նախագահ Սիմոն Տեր -Սիմոնյանից հետաքրքրվեցինք Սևան քաղաքի կիսակառույց եկեղեցու ճակատագրով:

—Սևանի եկեղեցին, ասում են, բարեգործական միջոցներով է կառուցվում, բայց արդեն քանի տարի է, կանգնած է շինարարությունը.

-Սևանի եկեղեցին, այո, բարեգործական ծրագրով է, դա Հայ բարեգործական ընդհանուր միությունն է կառուցում, ուղղակի 2010 թվականից Սիրիայի պրոբլեմները, որ առաջ եկավ, ՀԲԸՄ-ն գումարները տրամադրեց սիրիահայերին՝ այստեղ նրանց բնակեցման, կրթության համար: Բայց անցյալ տարի նորից ներկայացրել են ծրագիր: Այս տարվանից նորից կսկսեն կառուցել:

—Խոսակցություններ կան, որ բարեգործները խռովել են, հետ են կանգնել գործից, քանի որ  գումարներ են անհետացել, և այժմ չեն ուզում շարունակել.

-Ոչ, ոչ , ոչ մի փող չի կորել, բարեգործները չեն, ՀԲԸՄ-ն է: Կան անձինք, որոնք, օրինակ՝ Հովնանյանը, անդամ են ՀԲԸՄ-ի, նաև հանդիսանում են Համահայկական հիմնադրամի խորհրդի անդամ: Եվ գումարներ են տրամադրում կոնկրետ ծրագրերի վերաբերյալ:

ՀԲԸՄ-ն պարտավոր է փաստաթուղթ ներկայացնել բարերարին, արվել է, չի արվել, ինչ պատճառով չի արվել: Կան անվանական գումարներ, դրամահավաքի ժամանակ կոնկրետ անվանական գումարներ են դրվում: Դա իմ կարծիքով, ավելի ճիշտ է: Օրինակ, Իջևանի Մովսես գյուղից մեկը հիմա ասենք դարձել է մեծահարուստ, ինքը չի բացում նոր կազմակերպություն, ՀԲԸՄ-ի միջոցով գումար է դնում, պարտադիր նշելով, որ ինքն ուզում է ծախսել այդ գումարը կոնկրետ նպատակով:

—Ո՞վ է այժմ ՀԲՄ ղեկավարը.

— Պերճ Սեդրակյանն է: Լուիզ Սիմոն Մանուկյանը 2006 թվականին դուրս եկավ ՀԲԸՄ-ից, հիմա այն ղեկավարում է ամերիկահայ Պերճ Սեդրակյանը: Հայաստանում գործադիր տնօրենը Արփի Վարդանյանն է, նախկինում Աշոտ Ղազարյանն էր, որի Ամերիկյան համալսարանի պռոռեկտոր նշանակվելուց հետո, նրան փոխարինեց Արփի Վարդանյանը: Տնօրեններ նշանակում է հոգեբարձուների խորհուրդը, որում Հայստանից որևէ մեկը ընդգրկված չէ:

—Փաստորեն ամենախոշոր կազմակերպությունը Հայ բարեգործական ընդհանուր միությո՞ւնն է.

-Այո ՀԲԸՄ-ն շատ մեծ և հարուստ կազմակերպություն է, Համահայկական հիմնադրամի հոգեբարձուների խորհրդի նախագահն հանդիսանում է ՀՀ նախագահը:

— Խոսակցություններ կան,  որ այդ հիմնադրամին տրամադրած գումարների կորուստներ հաճախ են լինում, ոչ նպատակային վատնումներ կան.

-Ես չեմ նկատել նման բան, քաջ ծանոթ եմ համահայկական հիմնադրամին: Հիմնադրամի դրամահավաքի ժամանակ չկա 1000 դոլարից բարձր գումար, որ չլինի նպատակային: Վերջին անգամ հավաքել ենք գումար Վարդենիս — Մարտակերտ ճանապարհահատվածի համար: Իրականացնում ենք կոնկրետ ծրագիր և չկա նման բան, որ գումար տրամադրվի դպրոցի համար, ասեն չէ՝ ճանապարհն է կարևոր, չունենք այդպիսի դեպք, քանի որ գումարները ստանալուց` մենք ստանում ենք նաև հայտը, որպեսզի հայտի վրա ուղարկենք, որ ձեր գումարներն արդեն օգտագործվել է, եթե չի ծախսվել, գրում ենք չի ծախսվել, ասենք նշելով, որ գումարը չի բավականացնում ծրագրին:

—Իսկ պրակտիկայում չի՞ հանդիպել, որ բարերարը կամ կազմակերպությունը ցանկանա որևէ մարզ կամ գյուղաքաղաք, բարեկարգի: Ծրագիրը վերաբերվի ամբողջական համայնքին, թե չէ՝ մի բան անում են, մյուսն է կիսատ մնում ու կոնկրետ բնակավայրում տարիներ շարունակ նույն տխուր պատկերն է: Օրինակ` Սևանում տարիներ շարունակ ջրագծեր են անցկացնում, բայց  քաղաքն էլի անջուր է, ճանապարհները10 տարուց ավելի է հիմնովին չի ասֆալտապատվել, կարկատում են ու կարկատում, եկեղեցին չի կառուցվում և այլն:

— Չունենք համայնքային զարգացման ծրագիր: Ունենք գյուղական-համայնքային զարգացման ծրագրեր, կոնկրետ «Մանուկներ» հիմնադրամ, որն իրականացնում է ծրագրերը:

Ամեն քաղաք ունի մեծ գույքահարկեր և ասենք բիզնեսից եկած հարկեր, որ գնում են տեղական ինքնակառավարման մարմին:

—Ասում են՝ համայնքի  գումարը չի բավականացնում, ինչ — ինչ ծրագրերով են անում ու, փաստորեն, այդ գումարն էլ չգիտես ուր է գնում:

—  Ուրեմն թող ճիշտ քաղաքապետ ընտրեն, ուրեմն լավ չեն աշխատում, կառավարությունն էլ մեղք չունի, կառավարությունը տալիս է քաղաքապետ ընտրելու հնարավորություն, նշանակովի չի: Եթե Երևան քաղաքը հիշում եք, 7 տարի առաջ, երբ չկային ընտրություններ, նշանակովի էր, բավականին տարբերություն կա:

Ընտրովի քաղաքապետը հասանելի է լինում բոլորի համար, իսկ նշանակովի քաղաքապետը պատասխանատու է միայն իրեն նշանակողին.

—Եթե դու բոլորին ես պատասխանատու, ուրեմն ոչ ոքի պատասխանատու չես, եթե մեկին ես պատասխանատու՝ պատասխանատու ես.

-Դուք սխալվում եք, էդպես լիներ նախագահին էլ պետք է նշանակեին, որ վերահսկեին.

—Նախագահին ո՞վ պետք է նշանակի.

-Ուժեղ պետությունները. եթե գնում ենք ժողովրդավարության, եկեք ընտրովի անենք: Օրինակ՝ Կոմունիստական կուսակցությունում ամեն ինչը ընտրովի էր, բոլորինն էր, ոչ ոքինը չէր, դրա համար քանդվեց, իսկ ՀՀ-ում այսօր չկա մի քառակուսի սանտիմետր, որ լինի բոլորինը, ոչ ոքինը չլինի, բոլորը տեր ունեն, և այսօր անձամբ ես՝ Կառավարությունում աշխատող վարչության պետ եմ, երկար տարիներ հանձնաժողովի նախագահ եմ, ունեմ շատ լավ հարաբերություններ Տարոն Մարգարյանի հետ, մի կուսակցության անդամ ենք, երկար տարիներ իր հայրիկի հետ  աշխատել եմ, բայց, եթե իմ գույքահարկը մի օր ուշանում է, տույժն ու տուգանքը ուղարկում է, կապ չունի, ով ուզում ես եղիր: