Այն, ինչ տեղի ունեցավ երեկ` տեսել ենք, լսել ենք:

Մեկս մյուսին համոզելու, լրացուցիչ փաստարկներ բերելու և լսելու անհրաժեշտություն, կարծում եմ, չունենք:

Լավ` կամ վատ, քաղաքական մի ցիկլ է վերջացել և իրերն իրենց անունով կոչելու, սառը գլխով դատողություններ անելու ժամանակն է:

Այս համատեքստում` ես չեմ կարողանում հասկանալ ոչ իշխանության սալյուտային տրամադրություններն, ոչ էլ` ընդդիմության վայնասունը:

Երեկ ավատված ցիկլի մկնարկը տրվել է դեռ 2011թ-ի սկզբին, երբ «արաբական հեղափոխության» ազդեցությունը և միջազգային որոշ ուժերի միջնորդությունը` Սերժ Սարգսյանին քաղաքական բարփոխումներ անելու և իշխանություն-ընդդիմություն-հասարակություն հարաբերությունները որակապես նոր հիմքի վրա կառուցելու հրամայականի առաջ կանգնեցրեցին:

Գուցե Սարգսյանը չէր էլ կարևորում բարեփոխումների անցկացումը, պարզապես նա հասկացել էր, որ առանց քաղաքական և հանրային նոր տեսակի հարաբերությունների` չի կարող դուրս գալ ստվերից, իր նախորդի ստեղծած ստվերից և դառնալ լիարժեք նախագահ, իշխանության կրող, մարդ, ում անվան հետ կասոցացվեն նոր գաղափարներ, իդեաներ:

Համենայն դեպս, մեր իրականության մեջ առաջին անգամ` իշխանությունն ինքը նախաձեռնեց քաղաքական երկխոսություն, քաղկալանավորների ազատ արձակում, մարդկանց քաղաքական և քաղաքացիական իրավունքների վերականգնում:

Ասել կուզի` երկրում ստեղծվեց նոր իրավիճակ, անտագոնիզմը սկսեց նահանջել ոչ միայն քաղաքական հարաբերություններից, այլ նաև` մարդկաց մտածողության մեջ մղվեց երկրորդ պլան:

Քաղաքական նոր իրավիճակը լեգիտիմացնելու խնդիր կար: Դա պետք է տեղի ունենար խորհրդարանական, նախագահական և Երևանի ավագանու առաջիկա ընտրությունների միջոցով:

Սա էր լեգալ այն առիթը, որը Սերժին պետք է կտրեր անցյալի ոչ բարենպաստ իրականությունից, ավելի անկաշկանդ դարձներ նրան` նոր իշխանություն ձևավորելու, ավելի համարձակ ներքին և արտաքին քաղաքականություն իրականացնելու հարցերում:

2012թ-ի խորհրդարանական ընտրությունները մի փոքր հույս ծնեցին:

Այդ օրերին շատերն էին ասում, որ հանրապաետության նախագահը քաղաքական միայնության մեջ է. միայնակ է գնում ընտրողների մոտ, ողջ ընտրարշավը կառուցում է բացառապես իր անձի շուրջ:

Այդ վիճակի մեջ էլ բնականություն կար. Սարգսյանը մեսիջ էր ուղարկում հանրությանը, որ ինքը քաղաքական շրջապատ չունի, որ նոր է ստեղծելու` հասարակության մանդատը ձեռք բերելուց հետո:

Բացի այդ, խորհրդարանական ընտրությունները նախագահի համար` ոչ միայն նոր մեծամասնություն ու կառավարություն ձևավորելու միջոց էին, այլև` նախագահական ընտրություններում իր պոտենցիալ մրցակիցներին քաղաքականապես չեզքոքացնելու առիթ:

Այդ հնարավորությունից Սարգսյանն օգտվեց, սակայն փետրվարի 18-ի երեկոյան հասկացավ, որ չի կարողացել լուծել ռազմավարական մի հարց:

Այո, նրա մրցակիցներն իշխանափոխության վտանգ չէին ներկայացնում. ոմանք դա հասկացան ընտրությունից առաջ, մյուսները` ընտրության օրը, վերջին ռոմանտիկը` ապրիլի 9-ին:

Բայց Սերժ Սարգսյանը չէր լուծել հասարակության վստահության հարցը, չէր փոխվել մարդկանց կյանքի որակը, հետևաբար` նրանց պատկերացումները պետության, ընտրությունների հանդեպ:

Փետրվարի 18-ին հասարակությունը նրան պատժեց` իր մի կտոր հացին կարոտ մնալու, անզորության, նախագահի կողքինների զոռբայության և լկտիության համար:

Փետրվարի 18-ը չդարձավ քաղաքական նոր համակարգի, նոր հարաբերությունների խորհրդանիշ:

Իներցիայի ուժը հուշում էր, որ Երևանի ավագանու ընտրություններն ավելի լավ որակ ունենալ չեն կարող:

Այս անգամ Սերժ Սարգսյանի կողքին մարդկանց ու մոտեցումների դեֆիցիտ չկար:

Այդ մոտեցումը, սակայն` սերնդափոխությունը չէր, անկախ` արտաքին էֆեկտից, Տարոնի ու նրա շտաբի պատասխանատուների ջահել լինելուց:

Սերնդափոխությունը միայն տարիքային ցենզով պայմանավորված փոփոխություն չէ: Այն, առաջին հերթին` քաղաքական նոր մտածողություն է, քաղաքական նոր օրակարգ, արժեքային համակարգ, հետո` թիմ` այդ ամենը կյանքի կոչելու կարողությամբ:

Այդ ամենը մենք չտեսանք, պայմանականորեն` նոր թիմը կիրառեց «ծերուկների» գործունեության ողջ զինանոցը:

Պատահական չէ, որ ընտարարշավի վերջին օրերին Շարմազանովը, Աշոտյանը նահանջեցին. ասպարեզ եկան տարբեր ընտրատարածքները բռոնյա արած օլիգարխները, տեղամասեր «նայող» քրեականները, այսինքն` մարդիկ, ովքեր«հայկական ձևով» ընտրությունների վարպետներ են:

Հիմա մարդիկ նախագահի կողքին էլի դրանց են տեսնում, դրանց լկտի քոմենթները, դատողությունները` ճշտի ու սխալի մասին:

Ունենք այն, ինչ ունենք:

Սերժ Սարգսյանին դժվար կլինի միջազգային հանրությանն ու մեր հասարակությանը համոզել, որ՝ նման որակի ընտրություններով ու շրջապատով, բարեփոխումների է գնում:

Մյուս կողմից` ժամանակը չի սպասում. Հայաստանը կանգնած է Եվրամիության հետ ասոցացման պայմանագրի ստորագրման շեմին:

Սերժ Սարգսյանը պետք է կարողանա համոզել, որ այս տարվա զույգ ընտրությունները հնի վատ իներցիայի դրսևորումն են, որ հենց ինքն է նոր Հայաստանի գաղափարի կրողը:

Ժողովուրդը գեղեցիկ խոսքերից հոգնել է`կոնկրետ քայլերի ժամանակն է:

Այլապես, ուրիշների կամ ուրիշի ստվերը Սարգսյանին կհետապնդեն երկար ժամանակ:

Սուրեն Սուրենյանց