Օրերս, ընկերներիցս մեկը՝ պաշտոնաթող զինվորական, որը մեծ փորձառություն ու տարիների վաստակ ունի, մասնավոր զրույցի ժամանակ սրտի ցավով ասում էր. «Զարմանալի է, Հայաստանի Հանրապետության Գերագույն գլխավոր հրամանատարի և Պաշտպանության  նախարարի մոտեցումը  ՀՀ բանակի փորձառու,  մարտական փորձառություն ունեցող սպաների նկատմամբ: Ոչ մի տրամաբանությամբ, առավել ևս, ազգային պաշտպանունակության  ամրապնդման  հայեցակարգով, երբ թշնամին յոթ սարի հետևում չէ, չի կարելի բացատրել սպաների հեռացումը ծառայությունից և երկրոդական ոչ մարտական պաշտոններին նրանց նշանակումը: Գեներալ սինուս Սուվորովն  իր՝ «Հաղթելու արվեստը» գրքում գրել է, որ զինվորականի լավագույն դպրոցը մարտադաշտն է, այն անվանելով՝   ռազմարվեստի գիտելիքների ակադեմիա:

Եվ որքան զավեշտալի ու ցավալի է, որ հաղթանակ կերտած հայ սպաներին տարբեր պատրվակներով հեռացնում են զորամասերի ու զորամիավորումների ղեկավար պաշտոններից՝ նրանց նշանակելով թիկունքային կամ ապահովման այնպիսի պաշտոնների, որոնք կտրված են մարտական պատրաստության խնդիրների իրականացումից:

Տխուր է, սակայն  օրինակները խոսուն են. Վայքի զորամասի շտաբի պետ փոխգնդապետ Գալստյանը մարտական հսկայական փորձ ունեցող սպա, որը գումարտակ է  ղեկավարել 1993-94 թվականներին, հանվեց պաշտոնից և, առանց բացատրության, տեղափոխվեց հանրապետական զիկոմիսարիատի ապարատ՝ ավելի ցածր պաշտոնի:

Նույն գնդի երկարամյա հրամանատար արցախյան ազատամարտի քաջամարտիկ գնդապետ Մուրադյանը՝ «Մախնո» մականունով, վերջերս հանվեց պաշտոնից և նշանակվեց Արտաշատի զինկոմ:

Կապանի զորամասի շտաբի պետ փոխգնդապետ Մելիք-Ստեփանովը, որը Արցախյան ազատամարտի տարիներին գեներալ Մանվել Գրիգորյանի հետախույզներից էր,  հանվեց պաշտոնից և նշանակվեց զինկոմի տեղակալ:
Նույն բախտին արժանացավ Քելբաջարի զորամասի հրամանատար, Արցախյան ազատամարտի ակտիվ մասնակից գնդապետ Սահակյանը, որը վերջերս նշանակվել է Երևան քաղաքի Էրեբունու զինկոմ:

Զարմանալին այն է, որ նույն բախտին արժանացավ նաև Գորիսի զորամասի հրամանատար, արցախյան ազատամարտի տարիներին Տեղ գյուղի ինքնապաշտպանության ղեկավար, Արցախյան ազատամարտի հերոս-հրամանատար, գնդապետ Պողոսյանը, որն , առանց բացատրության, տեղափոխվեց նշանակվելով Գորիսի զինկոմ:

Սիսական հերոսական երկրապահի վաշտի հրամանատարներ, գնդապետեր Վարդանյանը և Հովհաննիսյանը, առանց պատճառաբանության, զորացրվեցին: Նրանք մասնակցել են ամենաթեժ, կատաղի մարտերի  և պատերազմի տարիներին ինքնուրույն վարել թե՛, պաշտպանողական, թե՛ հարձակողական մարտեր:

Վերջերս առկախվեց մեծ հեղինակություն վայելող փառապանծ գեներալ -լեյտենանտ Վալերի Նարիմանի Գրիգորյանի պաշտոնական պարտականությունները: Մարդ, որն Արցախյան ազատամարտի տարիներին գնդի ու բրիգադի հրամանատար է եղել, ղեկավարել փայլուն ռազմական գործողություններ և վայելում էր իր մարտական ընկերների ու բանակի անսահման սերն ու վստահությունը:

Մեր փառապանծ զինվորականների փոխարեն, անհայտությունից հայտնվում են սպաներ, որոնք, չգիտես ինչպես, դառնում են գեներալ՝չունենալով մարտական գործողությունների մասնակցության փորձ ու բանակաշինության ավանդ: Օրինակ՝ այս տարի գեներալի կոչում  է ստացել անձնակազմի հետ տարվող աշխատանքների գծով վարչության պետ Ա.Ալեքսանյանը, որը պատերազմի տարիներին չի ծառայել, այնուհետև երկար ժամանակ եղել է Սեյրան Օհանյանի համհարզը Արցախում և դա նրան հնարավորություն է տվել շատ կարճ ժամանակամիջոցում դառնալ գեներալ:

Այդ ցուցակը կարելի է երկար շարունակել, և ամեն մի ազգանվան հետ մենք հոգու խորքում զգում ենք, որ այս ծանր հարվածն ուղղված  մեր ազգի գոյապայքարին:

Ո՞ւր է գլորվում մեր բանակը, սպաների նկատմամբ  այդպիսի վերաբերմունքով: Եվ որտե՞ղ է ազգային գոյի պահպանման ու հզորացման խնդիրների լուծումը, եթե հերոս սպաներին դուրս են մղում ծառայությունից ու բանակից, նրանց փոխարեն աճեցնելով հաջողակ պաշտոնամոլների»:

Ռուզան Ավոյան