Ձուլում, նահանջ, արտագաղթ…Բառեր, որոնք ուրվականի նման «հետապնդում են մեզ և դարձել են մեր դարավոր ուղեկիցները: Ինչո՞ւ է արտագաղթը շարունակվում մեր օրերում: Ի՞նչ է սա՝ ինքնակամ ձուլում օտարի՞ն, ունեցածը չգնահատելու անմտությո՞ւն, «ոսկյա դղյակների ձեռքբերման մոլո՞ւցք… Իսկ եթե մարդը սեփական հայրենիքո՞ւմ է ապրում ինչպես օտար…Սրանք հարցեր են, որոնք պատասխաններ չունեն… Ինչևէ…Աղջիկը հայտնվել է օտար երկրում: Թաքնված ապրելակերպը, վախը, խաբեբա փաստաբանների անմարդկային վերաբերմունքը խեղել են նրա հոգին, ընկճել, ցավ պատճառել: Զարմանալի է, բայց նա իր մեջ ուժ է գտել բողոքելու, բարձրաձայն խոսելու, հայտարարելու, որ …չի կորցնում հույսը… Նարինե Ս — ի` երդմամբ հաստատված գրավոր ցուցմունքը։

Ես հայտարարում եմ հետևյալը`
ես վկա եմ և իմանալով բոլոր փաստերը` կարող եմ հանդես գալ դատարանում ։
Սույնով հաստատում եմ, որ մուտք եմ գործել Միացյալ Նահանգներ 1994 թ. նոյեմբերին` որպես հյուր։
1995 թ. հունիսի 2-ին ես, որպես կանանց քաղաքական խմբի ակտիվիստ, դիմել եմ Ներգաղթի և հպատակագրման ծառայություն` քաղաքական ապաստան ստանալու համար։
Չնայած ինձ հետ կատարված դեպքը բավականին աղմկահարույց էր, այն շատ սխալ կերպով պատրաստվեց և ներկայացվեց մի մարդու` Հրաչ Բալիոզյանի կողմից, ով իրեն որպես փաստաբան ներկայացրեց և հետագայում մեղադրվեց իր կնոջ սպանության մեջ։ 1995 թ. հոկտեմբերի 10-ին իմ հայտը մերժվել էր։ Ես պարոն Բալիոզյանին խնդրեցի ինձ ներկայացնել ներգաղթի դատարան ։ Նա ինձ ասաց, որ ինքը նման փորձ չունի և ինձ ներկայացրեց իր գործընկեր Վահեին: Վերջինս ինձ խորհուրդ տվեց դատարան ներկայանալ եւ խոստացավ ինձ համար փաստաբան գտնելու քայլեր ձեռնարկել։ Հետագայում իմացա, որ Վահեն իրավաբան չէ։ Երբ պարզեցի, որ նա նույնիսկ իրավաբանական ընկերությունում չի աշխատում, սկսեցի փաստաբան փնտրել և ծանոթացա փաստաբան Հենրիխ Դևիսին։ 1995 թ. նոյեմբերի 13-ին ես ներկայացա Ներգաղթի •ործերի դատավոր Հենրիխ Խրիչենկոյին և փաստաբան Հենրի Դևիսի խորհրդով ընդունեցի, որ մեղավոր եմ և պետք է արտաքսվեմ: Ինձ խորհուրդ տվեցին ետ վերցնել դիմումը, քանի որ այդ պարագայում դա միակ տարբերակն էր: Այսպիսով, Դևիսը ետ վերցրեց իմ դիմումը եւ խնդրեց կամավոր մեկնել: Պարոն Դևիսը երբեք չի քննարկել իմ հայտարարությունը դատական նիստերի դահլիճից դուրս և երբեք ինձ չի հարցրել` ես երբևէ ենթարկվել եմ դաժան վերաբերմունքի կամ բռնության: 1996թ. հունիսի 7-ին ամուսնացա իմ ընկեր Փիթր Օռոզկոյի հետ. նա ԱՄՆ քաղաքացի էր և ծնվել էր այնտեղ:

1997թ. փետրվարի 4-ին ամուսնուս հետ պատրաստվում էինք Ներգաղթի դատարան գնալ երբ մեր մեքենան փչացավ, և ես վնասվածքներ ստացա: Ես զանգեցի իմ փաստաբանին և պատմեցի պատահարի մասին, սակայն հետագայում պարզեցի, որ նա դատավորին այդ դեպքի մասին չէր հայտնել: Բացի նրանից, որ ինձ մշտապես խաբում էին փաստաբանները, իմ անձնական կյանքում խառնաշփոթ էր տիրում: Ամուսինս իմ հանդեպ ֆիզիկական և մտավոր բռնություն էր կիրառում: Նա թմրանյութեր և ալկոհոլ էր օգտագործում, մշտապես վիճում և կռվում: Մեր ամուսնությունից մի քանի ամիս անց նրան ձերբակալեցին մահափորձ կատարելու համար: Մի քանի փաստաբան փոխելուց հետո ես սթրեսային վիճակում տեղափոխվեցի հիվանդանոց:

2004 թ. մարտի 23-ին պարոն Նակացուման դատարանում ներկայացնում էր իմ շահերը ։ Ամսաթվերի և տեղեկատվության վերաբերյալ ամբողջ թղթաբանությունն ուղարկվել էր Նակացումայի գրասենյակ։ Դատից մեկ օր առաջ ես կապվեցի Նակացումայի քարտուղարուհու հետ, որն ինձ ասաց, որ իմ գործը կքննվի մարտի 23-ին` առավոտյան ժամը 09.00-ին։ 08.55 րոպեին ես` բոլորովին միայնակ, կանգնած էի դատարանի փակ դռների դիմաց։ Ես շտապեցի Նակացումայի գրասենյակ , որը շատ հեռու չէր դատարանից։ Երբ հասա այնտեղ, Նակացուման ինձ հաղորդեց, որ իմ դատը նշանակված էր 08.30, ու քանի որ ես ուշացել եմ, դատավորը որոշեց ինձ կրկին արտաքսել երկրից։ Ես փորձեցի բացատրել նրան, որ իր քարտուղարուհին ինձ բոլորովին այլ ժամ էր ասել, սակայն նա չէր ուզում ինձ լսել։ Բազմաթիվ անգամներ է եղել, որ պարոն Նակացուման դուրս է եկել իր գրասենյակից հենց այն պահին, երբ ինձ հետ նշանակված է եղել հանդիպում։ Երբ ես փորձել եմ բացատրություն պահանջել, նա ասել է, որ իր անձնական կյանքն ավելի կարևոր է, քան թե իմ գործը։ Այդ օրը նա ինձ վերադարձրեց իմ գործը և ասաց, որ այլևս չի ուզում զբաղվել դրանով: Նա նաև հայտարարեց, որ ես ոչ մի կերպ չեմ կարող ապացուցել, որ սխալմունքն իր կողմից է եղել։ Ես արտասվելով դուրս եկա նրա գրասենյակից՝ չիմանալով ինչ անել, ուր գնալ։
2004թ․ մայիսին ինձ ներկայացրին մեկ այլ փաստաբանի՝ Մայքլ Սարկիսովին, որն ինձնից 7000 դոլար պահանջեց գործը վերցնելու համար։ Դրամն ստանալուց հետո նա պատրաստեց փաստաթղթեր և կանչեց ինձ` դրանք ստորագրելու։ Ես առանց նայելու ստորագրեցի բոլորը, հետո հասկացա որ նա փոխել էր իմ անունը, ավելացրել այնպիսի տվյալներ, որոնք իրականությանը չէին համապատասխանում, և ուղարկել Կալիֆորնիա նահանգի էմիգրացիոն վարչություն։ Ես որոշեցի նշանակված օրը չգնալ հանդիպման։ Մի քանի ամիս անց լսեցի, որ Մայքլ Սարկիսովին ռուսական իշխանությունները բռնել էին խարդախությունների համար։ Բացահայտվեց նաև, որ Սարկիսովը իրավաբանական գործունեություն իրականացնելու լիցենզիա չուներ։ Արդյունքում ես դեպրեսիա տարա և հոգեկան խանգարում ստացա։ Սակայն ես պետք է շարունակեի գործս և մեկ տարի անց նոր փաստաբան վարձեցի։ Առաջին անգամ Ջեյմս Լ․ Ռոզենբերգի հետ կապվեցի 2006թ․ հունիսին։ Նա ասաց, որ պետք է ծանոթանա իմ գործի ամբողջական փաթեթին, որպեսզի կարողանա վարել այն։ Իմ թղթերն արխիվից պահանջելու համար ես նրան վճարեցի 750 դոլար։ Մեկ տարի անց նա ինձ ասաց, որ Վերմոնտի գրասենյակից մերժել են տրամադրել համապատասխան թղթերը։ Այնուհետև ես փորձեցի ինքս գտնել ամբողջ պակասող տեղեկատվությունը և տրամադրեցի Ռոզենբերգին։ Վերջինս խոստացավ վերաբացել իմ գործը։ Այդ ժամանակից սկսած ես անընդհատ կապվում էի Ռոզենբերգի քարտուղարուհու հետ, որն ինձ հավաստիացնում էր, թե գործը պատրաստման գործընթացի մեջ է։ 2009թ. գործը վերաբացելու համար Ռոզենբերգի հետ պատրաստեցինք ամբողջ թղթաբանությունը։ Դրանից հետո ես համբերությամբ սպասեցի ևս մի քանի ամիս՝ այդ ընթացքում միշտ զանգահարելով և հետաքրքրվելով •ործի ընթացքով: 2010թ․ մարտի 2-ին ես հերթական անգամ զանգեցի Ռոզնեբերգի գրասենյակ` նոր տեսակցություն խնդրելու։ Սակայն գրասենյակի հեռախոսներն անջատված էին։ Ես անմիջապես գնացի նրա գրասենյակ, բայց գրասենյակը լքել էին: Հարևան գրասենյակներից ինձ հայտնեցին, որ արդեն մի քանի ամիս է` Ռոզենբերգի գրասենյակը փակված է։ Այդ նույն օրը ես ինտերնետում հայտնաբերեցի, որ վերջինիս իրավաբանական գործունեությունը կանխված է։ 2010թ․ մարտին ես նորից հայտնվեցի հոգեկան շատ ծանր վիճակում։ Ես լքված և հուսախաբված էի։ Դեռևս վախենում էի վերադառնալ իմ հայրենիք, սակայն նաև չէի ուզում Միացյալ Նահանգներում անօրինական կերպով մնալ։ Դժբախտաբար, իմ` կացությունս օրինականացնելու բոլոր փորձերը ապարդյուն անցան։ Ես հասկացա որ հոգեբանի կարիք ունեմ։ 2010 թ. մարտին ես այցելեցի հոգեբանի, որը մի քանի սեանսներ անցկացրեց ինձ հետ՝ փորձելով ինձ դուրս բերել հոգեկան ծանր վիճակից։ Ես չեմ կարծում, թե կարող եմ հաղթահարել իմ ընկճվածությունը, դեպրեսիան և հուսախաբությունը, համենայն դեպս այնքան ժամանակ, մինչև որ չկարգավորվեն իմ էմիգրացիոն խնդիրները։ Մարիամ Վանունցի հոգեբանական եզրակացությունում ասվում է, որ ես կարիք ունեմ բուժօգնության և անհատական կամ էլ խմբային թերապիայի։ Բայց ես գտնում եմ, որ իմ հոգեկան վիճակը թաքնված ապրելակերպի արդյունք է։ Ես այլևս չեմ ուզում թաքնվել։ Այդ իսկ պատճառով խնդրում եմ ԱՄՆ կառավարությանը վերաբացել և վերանայել իմ գործը և ինձ մշտական կացության իրավունք տալ մի երկրում, որը ես հարգում և շատ սիրում եմ։ 18 Օգոստոսի, 2010, Կալիֆորնիա, Գլենդել

Նարինե Ս.